اسمز معکوس در تصفیه آب چیست
یکی از روش‌های بسیار معمول که در سال‌های اخیر برای تصفیه آب در دستگاه تصفیه آب خانگی مورد استفاده قرار گرفته است روش اسمز معکوس است. شاید برای شما هم این سؤال پیش آمده باشد که تصفیه آب اسمز معکوس چیست؟ سیستم RO چیست و اینکه دستگاه‌های اسمز معکوس چه کاری انجام می‌دهند؟ در این مقاله به تشریح این موضوع خواهیم پرداخت.
تصفیه آب اسمز معکوس چیست؟
قبل از اینکه به این سؤال جواب دهیم که تصفیه آب اسمز معکوس چیست بهتر است ابتدا نگاهی به خود اسمز معکوس بیاندازیم. اسمز معکوس نوعی روش جدید برای تصفیه آب خانگی و غیرخانگی است که در سال 1950 در دانشگاه فلوریدا توسط رید و بوتون رونمایی شد. آن‌ها متوجه خاصیت فیلتر ممبرین برای حذف سختی آب و نمک‌های موجود در آب شدند. سپس لوب و سوریرجان این تکنولوژی را توسعه دادند و موفق شدند نخستین فیلتر استات سلولز را تولید کنند.
هر روز بر توسعه‌ی این روش افزوده شد تا اینکه در سال 1980 در یکی از لابراتوارهای آمریکا اولین فیلتر ممبرین پلی آمیر تولید شد. این نوع ممبرین به دلیل توان بالاتری که از نوع سلولزی خود داشت بیشتر مورد توجه قرار گرفت.
حال شاید بهتر باشد برای دستگاه تصفیه آب خانگی به جای سؤال درباره‌ی اینکه تصفیه آب اسمز معکوس چیست اینگونه پرسیده شود که سیستم RO چیست و نقش آن در دستگاه تصفیه آب خانگی چیست؟ فیلتر نیمه تراوا تصفیه آب اسمز معکوس چیست و چه کاری انجام می‌دهد؟
تفاوتی بین اسمز معکوس و RO نیست و در واقع در جواب این سؤال که سیستم RO چیست باید گفت همان اسمز معکوس است. اما اسمز معکوس نیمه تراوا به نوعی فیلتر ممبرین اشاره دارد که به شکلی طراحی و ساخته شده است که کمی روزنه برای عبور برخی از اجزای مولکولی در خود داشته باشد. در دستگاه تصفیه آب خانگی میزان این روزنه‌ها 0.0001 میکرون است که با فشار زیاد مولکول‌های آب که بدون هیچگونه آلاینده‌ای باشند، تنها می‌توانند از آن عبور کنند.
در اسمز معکوس آب به دلیل وجود فشار بر آب تفکیک حلال رخ می‌دهد و مولکول‌ها و ذرات ریز آب که آب خالص هستند تنها از این فیلتر ممبرین عبور می‌کند و به همین دلیل نوع آبی که از این دستگاه تصفیه می‌شود، بهترین کیفیت را نسبت به سایر روش‌ها دارد.
حال سؤال سیستم RO چیست، اینگونه پاسخ داده می‌شود که روشی کاملاً نرمال و طبیعی عبور یک محلول با سختی و آلاینده‌های معمول از بین یک غشا نیمه تراوا ممبرین است.
دستگاه‌های اسمز معکوس چه کاری انجام می‌دهند؟
برای پاسخ به این سؤال بهتر است یک گالن شفاف آب را در نظر داشته باشید که به دو قسمت تقسیم شده است. در بین این آب شفاف، یک فیلتر ممبرین قرار دارد. در حالت عادی که فشار و نیرویی بر آن‌ها وارد نشده است آب در هر دو طرف بدون حرکت ایستاده، زیرا سطح مایع دو طرف هم یکسان است. حالا اگر کمی حلال مانند نمک به یکی از قسمت‌ها اضافه شود اختلاف سطح شیمیایی آبی که محلول را دریافت کرده کم می‌شود و آب خالص برای تعادل از سمت دیگر فیلتر وارد سمت آب آلوده می‌شود و به نوعی کمی فشار به آب وارد شده است.
حال با این تفاسیر دو طرف مخزن از نظر سطح شیمیایی متفاوت هستند و با عبور محلول از اسمز معکوس این سطح جبران می‌شود. در این حال زمانی تعادل برقرار می‌شود که این عدم همسان بودن و تفاوتی که بین فشار هیدرواستاتیک برقرار شده با فشار اسمز برابری کند. فشار اسمز به خاصیت محلول به غلظت نمک و استقلال ممبرین گفته می‌شود.
برای ایجاد تعادل در سطح مایع باید از یک فشار جانبی استفاده شود. در دستگاه تصفیه آب خانگی این کار با پمپ داخلی انجام می‌شود.
فشاری که پمپ در دستگاه تصفیه آب اعمال می‌کند ایجاد اختلاف سطح شیمیایی در محلول نمک می‌کند و باعث می‌شود تا آب به سمت قسمت خالص عبور کند. این پدیده را اسمز معکوس می‌نامند.
