بسته بندی مواد غذایی
بسته بندی جزء لازم و ضروری یک محصول است که شناساندن و نگهداری محصول را از تولید تا مصرف بر عهده دارد. علم طراحی بستهبندی علم، هنر و فناوری محافظت از محصول برای نگهداری، انبارش، انتقال و توزیع، ذخیره، فروش و استفاده از آن است به گونه ای که از سویی کمترین آزار در حین تولید تا مصرف به محتوای محصول و از سوی دیگر به محیط زیست وارد گردد. بستهبندی شامل مراحل طراحی، ارزیابی، و تولید بستهها میشود. بستهبندی بطور بسیار جامعی بر زندگی ما سایه افکنده است، بطوریکه ما در تمام اطراف خود آنرا مشاهده میکنیم. از اقلام مواد غذایی و دارویی گرفته تا کالاهای مصرفی و لوازم خانگی و کالاهای صنعتی و استراتژیک. وظیفه اصلی بستهبندی محافظت از محصول است. بستهبندی با برچسبهای استاندارد این امکان را به ما میدهد تا متوجه شویم چه نوع محصولی داخل بسته قرار دارد و شرایط حفظ و نگهداری آن چگونه است. هنر بستهبندی قدمتی به درازای عمر نسل بشر دارد. از زمانیکه انسان غارنشین، باقیماندهٔ گوشت شکار را برای نگهداری در زمانی طولانیتر در برگهای درختان میپیچید، بستهبندی معنا گرفت
● یک بستهبندی موفق کدام است؟
طرح یک بستهبندی متشکل از ویژگیهای فرمی و سه بعدی و عناصر تصویری و گرافیکی آن است. هر دو گروه این عوامل، نقش مهمی در یک بستهبندی بهعهده دارند. این عوامل در کنار یکدیگر شرایطی را پدید میآوردند تا توجه خریدار را بهخود جلب کنند. بررسی خصوصیات ساختاری و عملکردی یک بستهبندی بسیار وسیع و تخصصی است. اما در مرحلهٔ انتخاب عنوان، بهتر است که به بررسی عوامل تصویری و دوبعدی پرداخته شود.
اجراء بصری و گرافیکی در بستهبندی یک محصول غذائی، باید بتواند علاوه بر اطلاعرسانی و معرفی نقش تبلیغی و بازاریابی را نیز برای محصول درون خود ایفا کند. هر بسته میتواند بهطور مستقل مانند یک بروشور، پوستر و استند نمایش و غیره عمل کند. یعنی چنان کامل و جذاب و آگاهانه طراحی شده باشد تا بتواند خریداری را که محصول را نمیشناسد و در مورد آن اطلاعات کافی ندارد، ترغیب به خرید کند. به بیان دیگر بستهبندی موفق باید خود، محصول خود را بفروشد.
عوامل مؤثر بر بستهبندی
۱- الزامات :
• کیفیت مناسب
• سازگاری بسته با محصول
• الزامات شرایط محیطی (خصوصاً از لحاظ ایمنی)
• سازگاری با طبیعت و محیط زیست
۲- محافظت و نگهداری در برابر:
• آسیبهای مکانیکی
• در طول توزیع
• در طول انبارش
- آسیبهای شیمیایی:
• اکسیداسیون
• فراریت
• فاسد شدن
• اثر متقابل بسته و محصول
• آسیبهای محیطی
• میکروبی / حشرات / حیوانات آلوده
• مشخصات و اطلاعات
• جاذبههای بازار
• راحتی مصرفکننده