خراب شدن بخاری خودرو و مشکلات آن
از جمله ضروری‌ترین تجهیزات یک اتومبیل بخاری خودرو می باشد که فقدان آن در شرایط آب و هوای سرد و زمستانی، نشستن درون کابین خودرو را تبدیل به امری ناخوشایند می کند و باعث آزار سرنشینان و نفوذ سرما به تمام اعضای بدن آنها خواهد شد.
تصور کنید که راننده به جای تمرکز روی رانندگی در یک شب سرد زمستانی، از سرما به خود می‌پیچد و بدنش همانند ویبراتور تلفن همراه مدام در حال لرزش است؛ سرنشینان هم شرایط مشابهی دارند و بخارات سفید رنگ از مجاری تنفسی‌شان به بیرون منتشر می‌شود. در این شرایط عملا سواری گرفتن از خودرو به یکی از آزاردهنده ترین کارها تبدیل می‌شود. دراینجا به اهمیت بالای عملکرد صحیح سیستم گرمایش اتومبیل می توان پی برد.
با قرار گرفتن در فصل سرما خوب است با نحوه عملکرد سیستم بخاری خودرو و دلایلی که باعث ایجاد مشکل در عملکرد آن می شود آشنا شویم.
نحوه عملکرد بخاری خودرو
سیستم گرمایشی اتومبیل انرژی خود را از همان حرارت تولید شده توسط پیشرانه دریافت کرده و نیاز به هیچ گونه منبع خارجی تامین انرژی و نیرو گرفتن مستقیم از موتور (همانند کولر) ندارد. همانطور که می دانید، عملیات احتراق سوخت در پیشرانه حرارت خیلی زیادی آزاد کرده و این گرما توسط مایع خنک کننده جذب می گردد تا پس از گذر از رادیاتور، دمای آن تعدیل یافته و از حرارت موتور تا حد معمول کم شود.
علاوه بر عبور از میان مجاری رادیاتور اصلی در قسمت جلوی خودرو، مایع خنک کننده (آب موتور) نیز در سر راه خود از یک رادیاتور کوچکتر موسوم به رادیاتور بخاری عبور می‌کند؛ بدنه رادیاتور بخاری گرمای مایع خنک کننده را جذب کرده و هوای اطراف خود را گرم می نماید و به وسیله فن دمنده‌ای که انرژی‌اش از باتری اتومبیل دریافت می کند این هوای گرم تامین و به داخل اتاق فرستاده شده و بدین ترتیب دمای کابین به اندازه کافی بیشتر خواهد شد.
دلایل خرابی بخاری خودرو
هنگامی که موتور اتومبیل را روشن می‌کنید؛ اجازه می‌دهید تا دمای موتور به حالت عادی برسد؛ هوای بیرون سرد است، بنابراین طبق عادت به سراغ تنظیمات سیستم گرمایش می‌روید تا بخاری خودرو را به کار بیاندازید اما برخلاف تصور، هوایی که از دریچه‌ها به داخل کابین خودرو دمیده می‌شود، با وجود گرم بودن موتور حرارت کافی را برای سرنشینان تامین نمی‌کند! در اینجا به مشکل عملکرد صحیح بخاری خودرو پی می‌برید. عواملی را که باعث ایجاد مشکل در بخاری خودرو می‌شود را به شما معرفی می نماییم.
۱. گرفتگی مجاری آبرسانی و لوله‌ها به رادیاتور بخاری
اگر مایع خنک‌کننده دارای مقدار کافی ماده ضدیخ (که همزمان ضد رسوب نیز هست) نباشد، با گذشت زمان رسوبات موتور وارد لوله‌ها و مجراهای رادیاتور بخاری شده و باعث گرفتگی مسیر عبور آب داغ از میان آن می گردد. بنابراین رادیاتور بخاری به دلیل کاهش شدت و یا عدم جریان آب داغ، نمی‌تواند گرمای کافی جهت افزایش دمای هوای دمیده شده به داخل اتاق را فراهم نماید. به منظور جلوگیری از این مشکل، توصیه می گردد همواره از وجود مقدار کافی ماده ضدیخ در آب موتور اطمینان حاصل نمایید.
۲. خرابی ترموستات
ترموستات سوپاپی مکانیکی و خودکار است که درون آن با ماده حساس به حرارت پر شده است؛ این ماده پس از رسیدن به دمای معین، منبسط شده و راه عبور جریان آب داغ از موتور به سمت رادیاتور خودرو را باز می نماید. اگر ترموستات خودرو خراب شود و مسیر آب بین موتور و رادیاتور همواره باز بماند، دمای مایع خنک کننده هیچ وقت به دمای بهینه نخواهد رسید و در نتیجه، آب موتور نمی‌تواند انرژی کافی را در اختیار رادیاتور بخاری قرار داده و آن را به میزان کافی گرم کند. بدین ترتیب رادیاتور بخاری سرد مانده و انرژی گرمایی کمتری توسط فن دمنده به داخل کابین ارسال خواهد گردید. جهت اجتناب از این مشکل توصیه می‌شود هر سال و یا حداکثر هر دو سال، ترموستات خودرو با نمونه نو و اورجینال تعویض گردد.
۳. هوا گرفتن مجاری آبرسانی موتور و یا کمبود مایع خنک کننده
اگر درون پیشرانه به اندازه کافی مایعات خنک کننده وجود نداشته باشد و یا در مجاری آبرسانی به موتور هوا محبوس شده باشد، مایع خنک کننده به میزان کافی و با شدت مناسب به رادیاتور بخاری نرسیده و در نتیجه گرمای کمتری نیز به این بخش می رسد. توصیه می گردد همواره از وجود مقدار کافی آب مخلوط با ضدیخ در رادیاتور و پیشرانه خودرو اطمینان حاصل نمایید.
۴. عملکرد ناقص واترپمپ
انرژی حاصل برای به گردش در آمدن آب در پیشرانه و رادیاتورها از سوی واترپمپ تامین می‌گردد. هر گونه خللی در عملکرد این قطعه موجب کاهش شدت حرکت جریان آب داغ درون محفظه موتور و رادیاتورها شده و گرمای کمتری نصیب رادیاتور بخاری می‌شود.
با توجه به اینکه واترپمپ‌ها معمولا عمر بالایی دارند و به راحتی خراب نمی‌شوند اما اگر مطمئن هستید که موارد ذکر شده قبلی در عملکرد بخاری خودروتان مشکلی ایجاد نکرده است پس احتمال وجود نقص در واترپمپ خواهد بود و می بایست نسبت به تعویض آن اقدام نمود.
علاوه بر موارد ذکر شده در متن، توصیه ما به منظور پیشگیری از بروز اخلال در عملکرد سیستم بخاری خودرو این است که همواره از مقدار کافی ضد یخ به صورت مخلوط در آب موتور استفاده شود، ترموستات را به موقع تعویض کرده و از صحت عملکرد فن دمنده و تنظیمات سیستم گرمایشی نیز اطمینان حاصل نمایید تا در یک زمستان سرد، از گرمای بخاری خودرو به اندازه کافی لذت ببرید.
