آیا خودروی آب سوز وارد مرحلهی تولید میشود؟
با توجه به مشکلاتی که به دنبال آلودگی هوا، تمام شدن سوختهای فسیلی، افزایش قیمت بنزین و … به وجود میآیند، تمامی خودروسازان در سر تا سر جهان در تلاش هستند تا جایگزین مناسبی برای سوخت خودروها پیدا کنند که دسترسی به آن آسان و قیمت آن نیز مناسب باشد. مهمتر از آن آسیبی به محیط زیست نرساند و نقشی در آلوده کردن هوا نیز نداشته باشد.مدتی است که بحث ورود خودروی آب سوز به بازار و عملی شدن طرح آن، داغ شده است اما اینکه این طرح تا چه حد عملی و قابل اجرا است، موضوعی است که به بررسی آن پرداختهاند.
بیشتر از ۵۰ سال پیش، خودروسازان غربی این طرح را مطرح کردند و تلاشهای زیادی نیز برای دستیافتن به آن انجام شد اما بسیاری از آنها در اجرای طرح آب سوز کردن خودروها با شکست رو به رو شدند. حتی برخی به کلاهبرداری متهم شدند و متحمل جریمههای سنگینی نیز شدند.
خودروسازان خارجی سالانه خرج عظیمی صرف بهینه سازی سوخت میکنند؛ ولی طرح تولید خودروی آب سوز هنوز در سطح فرضیه باقی مانده است.
در ابتدا بهتر است با یک سری مفهومهایی در این راستا آشنا شویم:
خودروی آب سوز چیست؟
خودرو آبسوز یک ادعا و نظریه در مورد یک نوع خودرو است که انرژی خود را بهطور مستقیم از آب تأمین میکند.
این نوع از خودروها موضوع ثبت اختراعات متعدد بینالمللی، روزنامهها و مجلات علمی، تلویزیون و وب سایتها بودهاند. مشخص گردیده است که ادعاهای این چنینی فاقد مبانی علمی بوده و شبه علم است و برخی از آنها دستاویزی برای کلاهبرداری در قالب سرمایهگذاری بودهاست.
خودروی آب سوز ممکن است ادعا نمایند که بدون استفاده از هر نوع انرژی از آب سوخت تولید مینمایند یا به صورت ترکیبی کار میکنند و بخشی از انرژی خود را از آب و بخش دیگر آن را از سوختهای مرسوم (نظیر بنزین) تأمین مینمایند.
آب از هیدروژنی تشکیل شدهاست که بهطور کامل اکسید شدهاست. هیدروژن به خودی خود دارای انرژی بالا و قابل اشتعال میباشد اما انرژی مفید آن در زمانی که در واکنش شیمیایی تشکیل مولکول آب شرکت کرده آزاد شدهاست.
آب نمیتواند بسوزد. طی فرایند الکترولیز میتوان مولکول آب را به هیدروژن و اکسیژن تجزیه نمود اما این عمل دقیقاً به همان اندازه انرژی نیاز دارد که در زمان واکنش ترکیب اکسیژن و هیدروژن برای تشکیل مولکول آب آزاد شدهاست.
در واقع بخشی از انرژی در زمان تجزیه مولکول آب و ترکیب مجدد اکسیژن و هیدروژن به صورت حرارت از دست خواهد رفت؛ بنابراین آزاد کردن انرژی شیمیایی از آب به آزاد شدن میزانی از انرژی بیش از مقدار آزاد شده از واکنش اکسیژن و هیدروژن نیاز دارد که منجر به نقض اولین یا دومین قانون ترمودینامیک میگردد.
آیا ساخت خودروی آبسوز ممکن است؟
اغلب مدعیان ابداع خودروی آبسوز، الکترولیز آب در خودرو و سپس واکنش مجدد هیدروژن و اکسیژن را منبع انرژی برای حرکت خودرو میدانند. اما آیا این کار امکانپذیر است؟ پاسخ مثبت است. منتهی اشکال کار این جاست که برای انجام این کار ابتدا یک موتور قویتر و بزرگتر نیاز داریم که موفق شویم آب را الکترولیز کنیم.
آیا بهتر نیست انرژی را که صرف جدا کردن هیدروژن از آب میکنیم صرف به حرکت درآوردن خودرو کنیم؟ با پیشرفتهایی که حاصل شده به نظر میرسد در یکی دو دهه آینده استفاده از گاز هیدروژن برای به حرکت درآوردن خودروهای ابداعی ممکن است عملی شود.
یکی دیگر از ادعاهای مخترعان خودرویی که با آب کار میکند، این است که آنها میگویند تنها گاز خروجی از خودرویشان بخار آب خواهد بود. حال سوال این جاست که چرا همین بخار آب را هم دوباره به باک منتقل نمیکنند تا خودرویشان به کلی از سوختگیری بینیاز باشد؟ تا کنون پاسخی به این ابهامات داده نشده است.
آیا برای پیش فروش تجهیزات خودروی آب سوز، مجوزی صادر شده است؟
با وجود اینکه بحث خودروی آب سوز مدت بسیار زیادی است که مورد توجه خودروسازان است، اما تا کنون مخصوصا در ایران هیچ گونه مجوزی برای آن صادر نشده است.
سیدرضا مفیدی مدیرکل صنایع خودرو و نیرومحرکه وزارت صنعت، معدن و تجارت در گفتوگو با خبرنگار صنعت،تجارت و کشاورزی گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، درباره طرح آب سوز کردن خودروی شخصی گفت: تا حالا هیچ مجوزی در خصوص پیشفروش تجهیزات خودروی آب سوز صادر نشده است. این پروژه از انواع کانسپتهای غیر تجاری خودرو به شمار میرود که سالهاست در دنیا در حد تحقیقاتی رونمایی شده است و در حال حاضر قابلیت تجاری شدن ندارد.
او ادامه داد: بطور خلاصه در بهترین شرایط، مصرف انرژی برای تبدیل آب به سوخت همان میزانی است که در مصرف انرژیهای دیگر به کار میرود. مصرف انرژی برای تبدیل آب به سوخت، برای حرکت خودرو و نیروی لازم برای پیشروان همچنان از طریق برق یا انواع سوختهای دیگر بایستی تامین شود.
در نهایت باید این موضوع را نظر گرفت که راه اندازی و اجرای این طرح با توجه به شواهد موجود، حداقل تا چند دههی آینده قابل اجرا نیست.