تاثیر خالکوبی بر صدور گواهینامه رانندگی
این روزها صدور گواهینامه به سوژه ای داغ تبدیل شده است. انواع خالکوبی و تتوهای مشهود و برخی زخمهای مشکوک روی بدن حالا برای برخی افراد که میخواهند برای نخستین بار گواهینامه رانندگی دریافت کنند یا کسانی که متقاضی تمدید گواهینامه رانندگیشان هستند، مشکل ساز شده است. خالکوبیهای مشهود و نامتعارف مانع صدور گواهینامه برای فرد متقاضی میشود.
خالکوبیهای مشهود بیشتر در بین پسران دیده میشود اما برخی از دختران متقاضی گواهینامه نیز که خالکوبی دارند برای گرفتن گواهینامه با مشکل روبهرو شدهاند و به آنها اعلام میشود که باید به کمیسیون پزشکی مراجعه کنند تا رفتارهای آنها و شرایط روحی و روانیشان سنجیده شود.
سرهنگ موسوی پناه درباره صدور گواهینامه برای افرادی که دارای خالکوبی هستند، گفت:
«چنانچه فردی دارای خالکوبیهای مشهود و نامتعارف باشد، مانع از صدور گواهینامه برای فرد متقاضی میشود. این افراد از نظر برخی اختلالات احتمالی روانی تأثیرگذار در رانندگی مورد بررسی روانشناسان قرار میگیرد.»
مطابق نظر یکی از حقوقدان ها، با توجه به متداول بودن خالکوبی به ویژه بین جوانان و اینکه این اقدام لزوما بر اشکال روانی دلالت ندارد ارجاع اینگونه افراد به کمیسیون صرفا به این خاطر و نه به استناد ضوابط کلی مربوط به لزوم احراز سلامت جسمی و روانی، صحیح به نظر نمیرسد و اگر این اقدام مستند به دستورالعمل یا بخشنامهای باشد، ذینفع میتواند ابطال آن را از دیوان عدالت اداری بخواهد.
کدام «خالکوبی» مانع دریافت گواهینامه میشود؟
سرهنگ آرش باستانی رئیس مرکز معاینات پزشکی معاونت بهداد ناجا در گفتگو با خبرگزاری پلیس، با بیان اینکه رانندگی امتیازی است که برخورداری از آن مستلزم احراز صلاحیتهای مهارتی و پزشکی افراد است، اظهار داشت: «هدف اصلی ما از انجام معاینات پزشکی متقاضیان گواهینامه رانندگی، افزایش ضریب ایمنی در رانندگی است. پیش از این، تأیید صلاحیت پزشکی متقاضیان گواهینامه تنها به معاینات چشم محدود می شد اما با توجه به نقش مهم و تأثیرگذار عامل انسانی در تصادفات، کارگروهی متشکل از وزارت بهداشت، معاونتهای بهداد و راهور ناجا تشکیل و ضمن احصای بیماریهای جسمی و روانی مؤثر در رانندگی و تعیین روشهای معاینات پزشکی، آئین نامه راهور ناجا، تدوین و در سال ۱۳۸۴ توسط هیات محترم وزیران تصویب و ابلاغ شد.»
سرهنگ باستانی اضافه کرد: پیوست شماره ۲ این آئین نامه به ضوابط احراز صلاحیت پزشکی اعم از سلامت جسمانی و روانی متقاضیان انواع گواهینامه رانندگی میپردازد که در آن کلیه عارضههای جسمی و روانی مؤثر در رانندگی احصا و تعیین تکلیف شدهاند.
وی با اشاره به اینکه به طور کلی هر نوع بیماری مؤثر در رانندگی که توانایی و هوشیاری فرد را تحت تأثیر قرار دهد می تواند شامل موارد محدودیت و ممنوعیت دریافت گواهینامه رانندگی باشد، بیان کرد: به عنوان مثال فرد مبتلا به صرع در صورت تشنج در حین رانندگی هوشیاری خود را از دست داده و جان خود و سایرین را در معرض خطر قرار میدهد. این موضوع در مورد بیماری پارکینسون که تسلط و سرعت عمل فرد در رانندگی را مختل میکند نیز صادق است.
در ادامه خلاصه گفتگویی با سرهنگ باستانی را در رابطه با این موضوع می خوانید:
- آیا خالکوبی نیز مشمول موارد ممنوعیت یا محدودیت دریافت گواهینامه میشود یا خیر؟
+ صرف داشتن خالکوبی مانع احراز صلاحیت فرد برای دریافت گواهینامه رانندگی نیست اما چنانچه فرد دارای خالکوبیهای مشهود، نامتعارف یا سابقه خودزنی داشته باشد، باید از نظر احتمال ابتلا به برخی اختلالات روانی تأثیرگذار در رانندگی مورد بررسی و ارزیابی های روانشناختی قرار بگیرد که نظریه نهایی براساس رأی کمیسیون روانپزشکی و براساس مصاحبه و تست های روانشناسی صادر می شود.
وی با توضیح اینکه «در سابقه اغلب افرادی که اصطلاحاً رفتارهای آنتی سوشیال یا ضد اجتماعی دارند، مواردی از خودزنی، خالکوبیهای نامتعارف، تخطی از قانون، فرار از سربازی و رفتارهای پرخطری مثل رانندگی با سرعت بالا و مارپیچ مشهود است، تصریح کرد: خالکوبی به خودی خود بیماری محسوب نمی شود اما وجود آن به همراه رفتارهای پر خطر در رانندگی به عنوان یکی از شاخصهای ابتلا به برخی اختلالات روانی و شخصیتی، نیازمند بررسی و ارزیابی های روانشناختی در کمیسیونهای اعصاب و روان است. ما هیچ فردی را به دلیل داشتن صرف خالکوبی از رانندگی منع نمیکنیم اما اگر فردی دارای خالکوبی های نامتعارف در بدن و یا خودزنی و یا رفتارهای ضد اجتماعی و متضاد با عرف جامعه باشد (به عنوان مثال به دنبال یک تصادف، رفتارهای تهاجمی،کتک کاری و قمه کشی میکند) به دلیل این که احتمال ابتلای این فرد به اختلالات شخصیتی و عارضههای روانشناختی بالا است این افراد به کمیسیون های اعصاب و روان ارجاع داده می شوند و سه روانپزشک در خصوص احراز سلامت روانی این افراد تصمیم گیری میکنند که با توجه به نوع و شدت عارضه، مشمول موارد ممنوعیت یا محدودیت رانندگی میشوند.»
- اگر فردی دارای خالکوبی مشهود از نوع نامتعارف و یا خود زنی باشد، دائم العمر از داشتن گواهینامه محروم می شود یا خیر؟
+چنین افرادی به کمیسیون های مربوطه ارجاع داده شده و تحت درمان روانپزشک و سلامت روانی قرار می گیرند، پس از طی درمان و تاییدیه سلامت، به این افراد گواهینامه مشروط و مدت دار ارائه می گردد و تمدید گواهینامه منوط به ارزیابی رفتار فرد در دوره رانندگی است، چنانچه فرد در بازه زمانی مشروط برای رانندگی و البته پس از درمان، مرتکب رفتارهای پر خطر شود دیگر امکان تمدید گواهینامه را نخواهد داشت.
رئیس مرکز معاینات پزشکی معاونت بهداد ناجا در ادامه از توافقات اولیه این مرکز با پلیس راهور ناجا مبنی بر دریافت اطلاعات سابقه رانندگی افراد اعم از کیفیت رانندگی، تعداد نمره منفی و تخلفات رانندگان خبر داد و اظهار داشت: این اطلاعات به ما کمک میکند تا سابقه رانندگی فردی را که به عنوان مثال به دنبال تائید اختلال شخصیت، گواهینامه مدت دار دو ساله دریافت کرده است و برای تمدید مجدد گواهینامه مراجعه میکند در ارزیابی های پزشکی خود لحاظ کنیم.
باستانی افزود: یکی از برنامههای جدید که از چهار ماه گذشته با همکاری معاونت راهور و سازمان وظیفه عمومی عملیاتی شده، احراز سلامت جسمانی و روانی متقاضیانی است که در پی ابتلا به بیماری از خدمت سربازی معاف شدهاند و اتفاقا بیماری این افراد جزء آن دسته از بیماریهایی است که در آئین نامه، ممنوعیت یا محدودیت رانندگی برای آنها در نظر گرفته شده است.
وی اضافه کرد: «این افراد در صورت احراز بیماری بلافاصله به معاونت راهور معرفی میشوند و ضبط گواهینامه آنها در دستورکار قرار میگیرد.»