استفاده از الپیجی در سبد سوخت کشور دستور رئیس جمهور است، ولی استنکاف میکنند
عضو کمیسیون انرژی مجلس گفت: رئیس جمهور به وزارت نفت دستور دادند که مصوبه قانونی استفاده از الپیجی در سبد سوخت را اجرایی کنند، ولی متأسفانه با وجود این دستور هم سازمان برنامه و هم وزارت نفت استنکاف میکنند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم، برنامه میز اقتصاد با حضور شریعتی عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی، رحیمی کارشناس انرژی، عرب عامری مدیر بازرگانی شرکت پخش و پالایش فرآوردههای نفتی و خانم گودرزی کارشناس انرژی به موضوع اختصاص گاز مایع برای سوخت خودرو پرداخت.
مجری: با یک خاطره میز اقتصاد امروز را شروع بکنیم اگر خاطرتان باشد قبل از اینکه گازکشی سراسری داشته باشیم و در هر خانه گازکشی شده باشد از سیلندرهای گاز استفاده میکردیم که گاز مایع بودند یک خرده دیگر اگر بزرگترها یادشان باشد یا مثلاً راننده تاکسیها فکر کنم الآن خوب یادشان باشد که یک سری خودروها هم اضافه شدند که از این گاز مایع استفاده میکردند که به آن میگفتیم ال. پی. جی، گذشت، اما از این ال. پی. جی به خاطر اینکه خیلی تولید زیادی نداشت از سبد مصرفی سوخت کشور کنار رفت از خودروها تقریباً البته آمارها الآن میگوید که ما یک میلیون خودرو داریم تقریباً که دارند هنوز از ال. پی. جی استفاده میکنند، اما به صورت مثلاً غیرقانونی، چون جایگاه آنچنانی خیلی زیادی ندارد عرضم به حضور شما بعدش سی. ان. جی آمد سی. ان. جی هم گاز طبیعی فشرده شده بود که اگر خاطرتان باشد آن هم در سالهای گذشته خیلی اقبالی روی آن نبوده مثلاً سال پیش اصلاً به خاطر کمبود گازی که داشتیم یک سری از جایگاهها تعطیل شد پس طبیعتاً چه اتفاقی افتاده، الآن سبد سوختی کشور روی بنزین محدود شده البته صحبتهایی در خصوص خودروی برقی هم داریم میشنویم چند وقت اخیر، اما خب تا بیاید و به منصه ظهور برسد و ببینیم موضوع از چه قرار است واقعیت این است که الآن داریم بیشتر از بنزین استفاده میکنیم اوضاعمان در بنزین چه طوری است؟ آن طور که مسئولین وزارت نفت میگویند ادبیات دیپلماتیکی آن این شکلی است که ما ناترازی تولید و مصرف داریم مثلاً آقای وزیر نفت گفته بود ما داریم مثلاً بنزین تهاتر میکنیم یعنی مثلاً بنزین میگیریم یک چیز دیگر تحویل میدهیم، اما خیلی ساده اش را بخواهیم به شما بگوییم همانطور که برخی از نمایندگان مجلس به آن اشاره کرده بودند در برنامه هم صحبت میکنیم ما تقریباً میشود گفت وارد کنندهی بنزین هستیم من نقل قول میکنم ما وارد کنندهی بنزین هستیم حالا میخواهیم در میز اقتصاد به چی بپردازیم؟ به اینکه دوباره قرار است امروز در جلسهی کمیسیون تلفیق لایحه برنامهی هفتم دربارهی بازتخصیص گاز مایع به سبد سوخت خودروی کشور صحبت بشود و راجع به آن تصمیم گرفته بشود ما میخواهیم میز اقتصاد را به همین اختصاص بدهیم بپردازیم به اینکه اساساً قرار است چه اتفاقی در سبد سوخت خودرویی کشور بیفتد؟ آن ناترازی که خدمتتان از قول مسئولین وزارت نفت عرض میکردم معنایش چی بود؟ یعنی مثلاً ما 120 میلیون لیتر در روز مصرف بنزین داریم 110 میلیون لیتر تولید بنزین داریم طبیعتاً این فاصله 10 میلیون لیتری باید از یکجا جبران بشود آن طور که نمایندگان مجلس برخی هایشان گفتند در میز اقتصاد هم مثلاً با آقای شریعتی صحبت کرده بودیم قبلاً، اینه که این عدده، این گپه، این فاصلهِ دارد با واردات جبران میشود طبیعتاً اگر این سبد سوختی متنوع بشود که اگر تصویرها را با هم ببینیم، ببینیم دنیا دارد چه کار میکند میشود دقیقتر بررسی کرد که ما چرا به این نیاز داریم.
دنیا دارد چه کار میکند؟ اولاً که میبینید تقریباً دارند همه میروند به سمت خودروهای برقی و اینها که حالا راجع به آن میشود صحبت کرد، اما کلاً هنوز وضعیت، بنزین زیاد است، دیزل را داریم، سی. ان. جی را داریم و ال. پی. جی را، در یکی از کشورهای همسایه که ترکیه باشد داریم نگاه میکنیم که ال. پی. جی مصرفش تقریباً در سبد سوخت ترکیه ایها زیاد است بعد از آن میبینیم دیزلیها خیلی استفاده میکنند مصرف ترکیه در بنزین خیلی پایین است ترکیه صادر کنندهی بنزین است و خودروهای برقی هم که دارد استفاده میکند ما چه جوری هستیم؟ ما عمدتاً الآن بنزینی هستیم و سی. ان. جی، سی. ان. جی را که خدمتتان عرض کردم سالهای پیش چه مشکلاتی داشت ال. پی. جی را که داریم به صورت غیررسمی استفاده میکنیم برقیها هم که هنوز اتفاقی برای آن خیلی نیفتاده.
اینجا در استودیوی میز اقتصاد ، اجازه میخواهم با آقای شریعتی شروع بکنم و این پرسش که الآن وضعیت سبد سوختی مان به چه صورت است که شما در مجلس در برنامهی هفتم این قدر صحبت میشود که در خصوص اینکه تلاش بشود دوباره ال. پی. جی برگردد به سبد سوختی خودرویی کشور؟
آقای مالک شریعتی عضو کمیسیون انرژی مجلس گفت: قبل از اینکه من پاسخ سؤال شما را بدهم ای کاش مسئولین وزارت نفت و سازمان برنامه که در جریان دور قبلی بررسی برنامهی هفتم در صحن علنی مخالفت کردند با این موضوع و دلایلی را گفتند حاضر بشوند در یک برنامهی زندهی تلویزیونی که شما هم میزبانی بکنید مناظره بکنند بنده اعلام آمادگی میکنم هم با وزیر محترم نفت هم با رئیس محترم سازمان برنامه در این باره مناظره بکنیم دولت یک دولت انقلابی است دولت مردمی است و یک کل واحد و در سالهای قبل دولتها مخالف بودند امروز دولت موافق است، چون رئیس جمهور محترم 21 فروردین 1402 یعنی ابتدای سالی که در آن قرار داریم ایشان دستور دادند به وزارت نفت که این موضوع را انجام بدهند و بخشی از سبد سوختی کشور را به ال. پی. جی اختصاص بدهند متأسفانه با وجود این دستور هم سازمان برنامه و هم وزارت نفت استنکاف میکنند این نه تنها دستور رئیس جمهور است که تکلیف قانون بودجه 1401 هم بوده، تکلیف قانون بودجه 1400 هم بوده و انجام نشده الآن هم به نظر من خیلی دیگه حتی موضوعیت ندارد که در برنامهی هفتم تصویب بشود یا نشود، چون رئیس جمهور دستورش را داده و دولت باید وزارت نفت انجام بدهد. اما علت این نیاز چی هست؟ ببینید کشوری که تک محصوله باشد در رفع نیازهای خودش حتماً دچار آسیب میشود از جهت پدافند غیرعامل شما میدانید همه کشورهای میروند به سمت اینکه نیازهای خودشان را پراکنده بکنند که اگر یکی دچار مشکل شد بتوانند تأمین بکنند از جای دیگر الآن همین کشور ترکیه که شما مثال زدید 8 مدل سوخت دارد استفاده میکند مدلهای حالا برقی، ال. پی. جی، سی. ان. جی، بنزین، گازوئیل و ترکیب اینها به صورت هیبریدی دارند استفاده میکنند برای اینکه بتوانند کارشان را انجام بدهند ما الآن کشور را بستیم روی فقط بنزین، تمام شبکهی حمل و نقل کشور را چه خط لولهی انتقال فرآورده مان چه تانکرهایمان را مختص کردیم به بنزین الآن دچار ناترازی که شدیم داریم وارد میکنیم حالا با سوآپ و نمیدانم با بحث سوآپ غیرهمنام یا تهاتر و هر چی که اسمش را میگذارند دارد انجام میشود و این شبکهی انتقال فرآورده مان وقتی با بنزین درگیر شده عملاً همین امسال که ناترازی گاز هم داریم در فصل زمستان پیش بینی میشود مجبور میشویم مازوت بسوزانیم در نیروگاه هایمان، چون نمیتوانیم گازوئیل را در شبکهی حمل و نقلمان به نیروگاهها برسانیم مازوت میسوزانیم کشور دچار آلودگی میشود مردم دچار سرطان میشوند دچار مشکلات میشوند بسیاری از همکاران ما در شهرهایشان رفتند اعلام شکایت کردند از وزارت نفت و از شرکت گاز و امثال اینها و شرکت پالایش و پخش که چرا مازوت میسوزانید از نیروگاهها شکایت کردند که چرا سوخت آلوده میسوزانید در حالی که اگر ما سبد سوخت کشور را متنوع بکنیم نیاز به بنزین را کاهش بدهیم در 8 استان ما پالایشگاه نفتی داریم که اینها ال. پی. جی تولید میکنند اینها تقریباً نزدیک به دو سوم جمعیت کشور هستند دیگه نیاز به انتقالش وجود ندارد در خود پالایشگاهها میتوانند ترکیب بکنند تنظیم بکنند این کار انجام بشود خود ال. پی. جی هم سوخت پاک تری است نسبت به گازوئیل، نسبت به بنزین هم از جهت پیمایش و هم از جهت انطباق با موتور خودرو سوخت کاملاً منطبقی است و از جهت استاندارد هم در دنیا اینها تجربه شده است و دارد انجام میشود.
سؤال: پس ما الآن این را تأیید میکنید که واردات داریم؟
آقای شریعتی: بله ما واردات بنزین داریم متأسفانه و چشم انداز ما تا لااقل دو سه سال آینده که بعضی از واحدهای جدید پالایشگاهها به مدار بیاید یا پالایشگاه بزرگی که مثل شهید سلیمانی و امثال اینها تا 5 ـ 6 سال آینده بخواهد برسد این ناترازی تشدید هم خواهد شد من واقعیتش نگرانم.
مجری: این پس به وزارت نفت نمیگویند که ما واردات داریم.
آقای شریعتی: بالاخره مردم که دارند میبینند بحث آمارها که در اختیار مردم است نخبگان ما، دانشگاهیان ما در اختیارشان هست و عجیب است که ما یک تعارض منافع داریم نسبت به منافع ملی توجه نمیکنیم شرکتهای تابع وزارت نفت منابع بخشی خودشان را نگاه میکنند پالایش و پخش نگاه میکند میگوید من فرآوردههای اصلی مان میرود در هدفمندی، بنزین و گازوئیل و امثال اینها این فرآورده بالاخره جزء تبادلات و تعاملات شرکت پالایش و پخش است با پالایشگاه هاست میآید جزو درآمدهای داخلی از آن طرف شرکت گاز میگوید ال. پی. جی من برای خودم است، چون ما ال. پی. جی در واقع منابعش از هم پالایشگاه گاز است هم پالایشگاه نفت و میعانات، هر کسی دارد منافع خودش را میبینید منافع ملی چی میشود این وسط؟ مردم چه مشکلی برای آنان ایجاد میشود؟ این را باید نگاه کرد. این تنوع سبد سوختی یک ضرورت است یک انتخاب نیست واقعاً ما دچار یک شرایطی هستیم که باید این کار را انجام بدهیم کشورهای دیگر میروند وارد میکنند ما از داشتهی خودمان استفاده نمیکنیم دو ماه پیش پالایشگاه نفت شازند اراک ال. پی. جی مازادش را زده در فلر برای اینکه بتواند محصولات دیگرش را تولید بکند ال. پی. جی هم مجبور است تولید بکند، چون همزمان تولید میشوند مخزن نگهداری نداشته زده در فلر گزارشش را من اینجا دارد اعلام کرده که رسماً به مقامات بالادستی اش من 243 میلیارد تومان من ضرر کردم سر این موضوع که این کار را بکنم حاضر نیستیم به خودروهای مردم بدهیم حاضریم فلر بکنیم این را، در خط لولهی گاز سراسری میزنیم تقریباً آمار خود شرکت ملی گاز است که ما سه میلیون تن در سال در خط لوله میزنیم اینها را و اتفاق کسی که هم به ضرر اقتصاد کشور است و هم به ضرر منافع مردم.
سؤال: آقای رحیمی زیرساخت اینکه الآن به هر حال آقای شریعتی اشاره کردند که بایدهای قانونی برای اینکه از ال. پی. جی الآن استفاده بکنیم موجود است دستور رئیس جمهور را داریم در قوانین بودجهای مان بوده انجام نشده چه زیرساختی نیاز دارد و به لحاظ اقتصادی شاید دو دو تا چهار تا کردنش هم بخواهیم نگاه بکنیم ببینیم اگر ال. پی. جی استفاده بکنیم به صرفه مان است یا صادر بکنیم بیشتر به صرفه مان است اوضاع از چه قرار است؟
آقای رضا رحیمی کارشناس انرژی: از نظر زیرساختی بحث ال. پی. جی به خاطر اینکه کلاً زیرساخت خیلی خاصی نیاز ندارد در کشور، همهی ابزارش قابل تولید است از مخازن گرفته تا دیسپنسرهایی که توی جایگاهها استفاده میشود همه شان را شرکتهای داخلی میتوانند استفاده بکنند بله ناظری که استفاده میشود عارضم خدمتتان ببینید برای اینکه ما ال. پی. جی را وارد سبد سوخت بکنیم همهی آن زیرساختها را که خدمتتان عرض کردم داخلی میتوانیم استفاده بکنیم از نظر قیمتی قیمت ال. پی. جی صادراتی به طور میانگین در چند سال اخیر حدود 200 تا 250 گاهاً به 300 دلار کمتر از بنزین هم رسیده یعنی با این توضیح که اگر ما بنزین را بتوانیم حالا ال. پی. جی را جایگزین بنزین بکنیم در خودروها مصرف بکنیم از آن طرف میتوانیم بنزین را صادر بکنیم حالا اگر بحث ناترازی مطرح است میتوانیم نا ترازی بنزین را پوشش بدهیم این کاری است که برای اولین بار هم نیاز نیست که ما در دنیا انجام بدهیم همانطور که ما اشاره کردیم کشورهای مختلف این را استفاده کردند کشور ترکیه به عنوان مثال که بیشترین مقدار مصرف ال. پی. جی توی سبد سوختش را دارد سالانه حدود 4 و نیم میلیون تن ال. پی. جی مصرف میکند همین مقدار را دقیقاً وارد میکند یعنی تمام مصرف ال. پی. جی خودروهایش را ترکیه دارد وارد میکند حالا مصارف دیگر دارد که شاید تولید داخل هم دارد کشور کرهی جنوبی به عنوان مثال 95 درصد تاکسی هایش از ال. پی. جی استفاده میکنند بحث امنیت سبد سوخت را کشور روسیه مدنظر قرار داده در این مورد و خب روسیه میدانیم که منابع بزرگی از گاز طبیعی در اختیار دارد همزمان دارد ال. پی. جی را هم در سبد سوختش استفاده میکند.
سؤال: یک سؤالی هم ممکن است پیش بیاید اینکه مثلاً الآن ال. پی. جی رقیبی است برای سی. ان. جی یعنی ممکن است که آن کسب و کار و اینها به خطر بیفتد یا صحبتهایی که قدیم میشد به جهت اینکه حالا ایمنی پایین تری شاید ممکن است داشته باشد و این بحثهای این چنینی؟
آقای رحیمی: بحث اتوگاز که در ال. پی. جی که در خودرو استفاده میشود آنهایی که مخالف این بحث اند دقیقاً میآیند این را مطرح میکنند که ال. پی. جی قرار است بیاید رقیب سی. ان. جی بشود در صورتی که اصلاً این طوری نیست ببینید اینها یک سبد سوختی است بحث حمل و نقل کشور ما که باید یک الگوگیری از کشورهایی که خوب دارند این را مدیریت میکنند ما داشته باشیم ال. پی. جی نه میخواهد با سی. ان. جی رقابت بکند نه با خودروهای برقی خب هر کدام بحث خودشان را از سبد سوخت کشور میتوانند داشته باشند و به خاطر همین میتواند یک محدودیتی یک محدودهای از سبد سوخت را به خودش اختصاص بدهد مثلاً تاکسیهای شهرهایی که پالایشگاه در خودشان دارند مثلاً این یکی از مسئله است یا اتوبوسهای خاصی که در واقع حتی اخیراً شنیده شده و خریداری میشود میتواند ال. پی. جی باشد این هیچ رقابتی از نظر در واقع جایگزینی سی. ان. جی و اینها ندارد بلکه قرار است با بنزین رقابت بکند.
سؤال: از جهت ضرر و زیان کشور چطور، یعنی مثلاً، چون ما الآن داریم به هر حال این را داریم صادرش میکنیم طبیعتاً باید از صادراتمان چشم بپوشیم و اینکه در داخل مصرفش بکنیم یک نکتهای که منتقدین مطرح میکنند همین است که خب ما داریم یک درآمد صادراتی داریم این از بین میرود.
آقای رحیمی: اختلاف قیمت را خدمتتان عرض کردم اختلاف قیمته ال. پی. جی با بنزین و گازوئیل خیلی زیاد است حدود 300 دلار به ازای هر تن است توی حالت میانگین از نظر اینکه ما بخواهیم صادرش بکنیم خب ما یک کشور تحریمی هستیم سوخت ال. پی. جی هم یک در واقع فرآوردهی تحریم پذیر است لجستیک خاصی برای در واقع صادراتش نیاز است مخازن خیلی خاصی که بار کشتیها میشود خیلی خاص است ما فکر کنم در همینها هم محدودیت داریم برای صادراتش به خاطر همین ما برای صادرات این هم یک تخفیف خیلی خوبی به کشورهای دیگر میدهیم که بیایند این را از ما بخرند در خیلی از مواقع، حالا اگر این بیاید وارد سبد سوخت ما بشود ببینید به ازای هر تن ال. پی. جی که ما توی خودورهایمان استفاده میکنیم به ازای هر یک میلیون تنی که سالانه استفاده بکنیم روزانه 4 میلیون تن بنزین ما میتوانیم در واقع 4 میلیون لیتر بنزین میتوانیم توی در واقع صرفه جویی بکنیم، ولی حالا این را شما در نظر بگیرید که آمار را هم شما اشاره کردید حدود 3 میلیون تن برای سایر موارد بود توی بحثهای مصارف داخلی 3 میلیون تن سایر موارد بود، سایر موارد چی هاست؟ آنهایی که یا تزریق میشوند توی خط لوله، خط لولهی گاز طبیعی یا اینکه به قول آقای دکتر فلر میشود توی همان مشعلها میسوزد این 3 میلیون لیتر را شما در نظر بگیرید خود کشور ترکیه فقط با اینکه گستردهترین استفاده از 3 میلیون تن را با اینکه گستردهترین در واقع استفاده از ال. پی. جی را دارد کلاً 4 میلیون تن دارد استفاده میکند ما 3 میلیون تن داریم فقط در واقع از دست میدهیم ال. پی. جی را اینها را میتوانیم جایگزین بکنیم همین 3 میلیون تن هم به نظرم یک در واقع سبد خاصی را میتواند به خودش اختصاص بدهد.
سؤال: آقای شریعتی الآن خب واضح است که به قوانین اشاره کردید که باید وزارت نفت یک تکلیفاتی داشته که باید انجام میداده که میفرمایید انجام نداده، بحث و گفتگو هم میکنیم تا اینجای بحث به نظر میرسد که هم اقتصادی بحث کردیم یک دو دو تا چهارتایی کردیم و دیدیم که به صرفهتر است اینکه برویم به سمت مصرف ال. پی. جی تا اینکه برویم فرضاً یا وارد بکنیم بنزین را یا در آینده وارد بکنیم طبیعتاً به لحاظ قیمتی باز هم اینجا به صرفه است منتهی اینکه این کار را تا الآن انجام نشده شما در مجلس خودتان چه کاری کردید از قوه نظارتی تان چقدر استفاده کردیم برای اینکه وزارت نفت بیاید این تکلیفش را انجام بدهد اگر انجام نمیدهد دلیل واضحش برای شما که به شما گفتند چی بوده؟
آقای شریعتی: من حالا یک فرمایش آقای رحیمی را کامل بکنم آقای منظور در صحن مجلس گفتند که ما 700 میلیون دلار صادرات ال. پی. جی داریم از محل پالایشگاههای نفت مان و میعانات مان همین طور که اشاره کردند این 700 میلیون دلار اگر ما بنزین وارد نکنیم یا اگر بنزین را تولید میکنیم صادرش بکنیم با توجه به ارزش حرارتی و وزن حجمی مقایسه کنیم بنزین را با ال. پی. جی تقریباً دو برابر عایدی برای ما خواهد داشت یعنی عملاً 700 میلیون دلار صادرات ال. پی. جی معادل از دست دادن یک و چهار دهم میلیارد دلار صادرات بنزین است یا پولی است که ما از دست میدهیم برای واردات بنزین، سالانه حالا چه تهاتر کنیم چه وارد کنیم یعنی عملاً ما نصف ارزش اقتصادی را به دست میآوریم دو برابر آن را از دست میدهیم این واقعاً به نظرم برای سازمان برنامه زشت است که این چنین حرفهایی را بیایند در مجامع عمومی بزنند، اما چرا انجام نمیدهند یک دلیلش را من عرض کردم تعارض منافع در داخل شرکتهای وزارت نفت است که هر مجموعهای منافع داخلی خودش را نمیکند ما سال هاست در بودجههای سنواتی راجع به بحث رابطهی مالی شرکتهای تابع وزارت نفت صحبت کردیم با دولت در سیاستهای کلی برنامه هفتم رهبری ابلاغ کردند در بند 3 که شفافیت و ضابطه مندی منابع و مصارف شرکتهای تابعهی وزارت نفت را در برنامهی هفتم دنبال بکنیم خب این کار را ما داریم دنبال میکنیم اگر این رابطهی مالی اصلاح بشود که من امیدوارم در جلسهی نظارتی که رئیس جمهور محترم فکر میکنم همین یکی دو روز آینده میخواهند وزارت نفت تشریف ببرند در جلسهی ستادی حتماً این موضوع رابطه مالی آنجا جدی گرفته بشود و اگر این اصلاح بشود بسیاری از این مشکلات حل میشود این حالا بحث بخشی نگری و منافع داخلی و تعارض منافع است متأسفانه من اخبار موثقی دارم که این بَلبشوی توزیع ال. پی. جی در کشور که شما عکس هایش را نشان دادید و من در همین نامهای که اشاره کردم خود آقای سالاری این نامه را نوشتند خطاب به یکی از معاونهای وزارت نفت در پاسخ به آن دستور رئیس جمهور در پایان نامه، ایشان گفتند که مزید استحضار روزانه 2 هزار و 500 تن روزانه، 2 هزار و 500 تن گاز مایع تکافوی نیاز مصرف کنندگانی که به شبکهی گاز طبیعی دسترسی ندارند را خواهد نمود. این 2 هزار و 500 تن از کل چه مقداری است بنابراین از متوسط 6 هزار و 500 تن تولید روزانه گاز مایع در پالایشگاههای ما در 10 پالایشگاه، 4 هزار تن قابلیت دارد که بیاید در خودروها استفاده بشود یا صادر بشود.
انتهای پیام/
۲۲ آبان ۱۴۰۲
تسنیم اقتصادی