بررسی ضرورت تهیه گزارش های توجیهی در بهبود روند سرمایه گذاری پروژه ها
بررسی ضرورت تهیه گزارش های توجیهی در بهبود
روند سرمایه گذاری پروژه ها
نویسنده: مهسا فغفوریان
بررسی ضرورت تهیه گزارش های توجیهی در بهبود روند سرمایه گذاری پروژه ها
چکیده
امروزه سرمایه گذاری به عنوان یکی از مسائل مطرح در مباحث اقتصادی، از اهمیت بسزائی برای تداوم رشد اقتصادی و تشکیل سرمایه در هر کشوری به ویژه کشورهای در حال توسعه، برخوردار است و از این منظر آن را به موتور محرک اقتصاد تشبیه کرده اند. تأمین منابع مالی مورد نیاز طرح های عمرانی و سرمایه گذاری، مهمترین عامل در ایجاد بسترهای مناسب اقتصادی برای افزایش اشتغال، تولید و رونق تجارت محسوب می شود، منابع مالی اعم از داخلی و خارجی تأمین کننده وجوه مورد نیاز سرمایه گذاری بنگاه های اقتصادی و جریان تولید به شمار می آیند که معمولاً در هر پروژه سرمایه گذاری، از یک منبع و یا ترکیبی از شیوه های تأمین منابع مالی استفاده می شود. هیچ فعالیت اقتصادی بدون توجیه اقتصادی قابل ادامه نیست. سرعت رشد تحولات صنعتی می تواند سرنوشت بسیاری از طرح های مهم صنعتی و تولیدی را تحت تاثیر قرار دهد. اقتصادی بودن هر طرحی در گرو اجرای مؤثر آن بر اساس زمان پیش بینی شده، شناخت روندهای اقتصادی حاکم و منابع موجود و در واقع مطالعات توجیه پذیری اقتصادی، فنی و مالی طرح است.در این پژوهش پس از بیان ضرورت تهیه گزارشهای توجیهی در سرمایه¬گذاری ها، به توصیف آن پرداخته و در انتها پیشنهادهایی برای بهبود عملکرد این گزارش ها ارائه خواهد شد.
واژگان کلیدی: سرمایه گذاری – گزارش¬های توجیهی – فعالیت اقتصادی- پروژه
1-مقدمه
تداوم پویایی و تحول به سوی رشد و توسعه اقتصادی، بهبود شرایط موجود در امر سرمایه گذاری ملی، دستیابی به توازن پایدار بین عرضه و تقاضای کالاها و خدمات، نوسازی و شکوفایی اقتصادی برای تسریع در پیشرفت و توسعه اقتصاد ملی و سیر به سمت سطوح بالای تولید ناخالص داخلی، علاوه بر مشارکت بخشهای خصوصی و دولتی، نیازمند تحول در مدیریت تأمین منابع مالی است. )آشوری،32:1389) در همین رابطه گزارش توجیهی مجموعه اطلاعات مورد نیاز برای شروع یک پروژه سرمایه گذاری و کار تجاری (تولیدی یا خدماتی) را نشان می¬دهد. اطلاعاتی از قبیل سرمایه لازم، تأسیسات و تجهیزات مورد نیاز، میزان تولید سالیانه، میزان حقوق و دستمزد و … در این طرح ها پیش بینی می شود، داشتن یک طرح توجیهی نه تنها برای افرادی که مایل به استفاده از تسهیلات بانکی هستند مفید است، بلکه برای افراد علاقه مند به راه اندازی کسب و کار نیز ضروری است. یک گزارش توجیهی برای توجیه نمودن سرمایه گذار (اعم از بانک، سازمان، شرکت و یا شخص) تنظیم می شود و هرچه دقیقتر نوشته شود، سرمایه گذار، راحت تر می تواند تصمیم بگیرد که آیا این طرح می تواند خواسته های او را برآورده کند یا خیر. در تنظیم یک طرح توجیهی باید سعی نمود واقعیت ها بیان شود و تمامی داده ها با منبع و مرجع معتبر ارائه گردد و همچنین تا حد امکان از فرضیاتی که درستی آنها کاملاً مشخص نیست، دوری جست. www.IRAVCOMFAR.com))در این نوشتار به بیان اهمیت و ضرورت گزارش¬های توجیهی در جریان سرمایه¬گذاری پرداخته می شود.
2-اهمیت و ضرورت پژوهش
در راستای تحقق اهداف اقتصادی سرمایه گذاری با توجه به روند رو به جلو صنایع کشور در انطباق با بهره گیری از توانمندیهای بالقوه و شرایط استفاده و رشد همه جانبه در ابعاد و بسترهای محیطی در ایجاد یک طرح، ضرورت بررسی اقتصادی، مالی و فنی طرح اجتناب ناپذیر است. در حقیقت شرط اجرای هر طرحی توجیه پذیر بودن اقتصادی آن است.(کریمی دشتی،4:1382) بسیاری از متقاضیان پروژه ها ، واحدهای تولیدی و صنعتی برای اخذ وام به دنبال تهیه امکان سنجی فنی و اقتصادی هستند و کوچکترین اهمیتی برای بررسی میزان درستی آن از خود نشان نمی دهند و پس از اخذ وام آنرا بایگانی می کنند. هنگام شروع پروژه و یا بهره برداری از کارخانه نیز غفلت بزرگ دیگری را انجام می¬دهند و آن عدم به روز رسانی طرح توجیهی برای بررسی بازگشت سرمایه در سالهای پیش بینی شده در سند مذکور بوده لذا هیچگونه معیار درستی برای ارزیابی از عملکرد مدیر بهره بردار و یا مدیر کارخانه وجود ندارد و سرمایه گذار دچار سردرگمی می-شود.در چنین حالاتی میل به سرمایه گذاری در کشور کاهش می یابد و سرمایه گذاران ناچار به ورطه هایی کشیده می شوند که سود بیشتری برای آنها نوید می دهد که چه ریسکهای بالایی به آنها تحمیل می شود و قلمرو اقتصادی کشور به هم می ریزد. (مهاجر،12:1378) در گزارشهای توجیه پذیری طرح را از جنبه های مختلف بازار، فنی و مالی مورد بررسی و مطالعه قرار می دهد، که ممکن است شامل احداث یک کارخانه تولیدی و یا افزایش یک خط تولید به خطوط تولید یک کارخانه موجود و یا تأسیس یک شرکت خدماتی رفاهی باشد. براین اساس می توان جهت تحلیل و بررسی هر تصمیم سرمایه گذاری یک گزارش توجیهی آماده نمود. علاوه بر موارد فوق در گزارش های توجیهی روندهای موجود اقتصادی نیز قابل درک است بدین صورت که در چه بخش هایی سرمایه گذاری صورت بگیرد، سرمایه گذاری ها به چه میزان باشد و ادامه روندهای موجود چگونه پیش بینی خواهد شد. شناخت این روندهای اقتصادی موجود علاوه بر تقبل هزینه کمتر بر سرمایه گذار سبب می-شود بر امواج روند سرمایه گذاریهای موجود همگام شد و دوره بازگشت سرمایه در کوتاه ترین زمان ممکن صورت گیرد. در حقیقت با بررسی جنبه های مختلف بازار، فنی و مالی یک پروژه می توان شاهد کاهش زمان سرمایه گذاری و بیانی دیگر تعجیل در راه اندازی و به تولید رساندن یک پروژه بود. در ادامه نشان داده خواهد شد که افزایش زمان سرمایه گذاری چگونه می توان آن پروژه را از منافع متصور سرمایه گذار دور ساخته و ایجاد ضرر کند.
