اختلالات خواب

خواب یکی از مهم ترین و اساسی ترین نیاز های انسان می باشد و برای حفظ سلامتی بسیار ضروری است.انسان یک سوم عمر خود را در خواب میگذراند از نظر علمی هنوز کاملا مشخص نشده که خواب چه چیزی را در بدن جبران میکند ولی فرض بر این است که در خواب عدم تعادل وضع شیمیایی انسان تصحیح میشود ما در این مقاله در مورد مسایل مربوط به اختلالات خواب ،به خصوص در کودکان می پردازیم

خواب چیست؟

خواب عبارت است از دوره ای از بی حرکتی نسبتا طولانی که در آن انسان هشیاری خود را از دست می دهد و نسبت به محرک های محیط بی تفاوت میشود.

اختلالات خواب

از مشکلات بعضی از افراد و حتی کودکان، بی نظمی و درهمی در خواب است آنان بد میخوابند،کم میخوابند،زیاد میخوابند و یا اگر میخوابند خواب راحتی ندارند همه ی این ها ریشه در علل زیر دارد:

• اختلال در مسایل عاطفی
• وجود بیماری های جسمی و درد های عضوی
• درگیری های خانوادگی که باعث ایجاد اضطراب میشود
• سختگیری های شدید انضباطی
• عصبی بودن

این دسته  از افراد که خواب راحتی ندارند به تدریج آرامش فکر،سلامت جسم و توان درک مسایل را از دست می دهند.

بر اساس تحقیقات،محرومیت از خواب اثرات منفی بر کودکان می گذارد روانشناسان بی خوابی را برای کودکان ،خطر بزرگی می دانند و آن را نشانه افسردگی و حتی عاملی برای خودکشی افرادی که در سنین نوجوانی دچار این اختلال بوده اند به حساب می آورند که باید علت بی خوابی را پیگیری کنند و درمان شوند.

پرخوابی

پرخوابی هم به صورت افزایش مقدار خواب و گاهی هم خواب آلودگی است این امر از اختلالات کودکان میباشد و در اطفالی دیده میشود که به اسکیزوفرنی مبتلا هستند ویا عقب ماندگی ذهنی دارند و این اختلال در بعضی از افرادی که دچار وسواس هستند هم وجود دارد در مورد علل آن میتوان به موارد زیر اشاره کرد:

• پرخوری
• بیماری هیستری
• شرایط خونی مانند عفونت ها،التهابات،بیماری اسکیزوفرنی
• در بزرگسالان نیز عبارت است از :مصرف الکل،افسردگی،کمبود علاقه به دنیای اطراف،معضلات مغزی و بی حوصلگی مفرط

پرخوابی عوارض زیادی دارد که میتوان به رفتار های نا به هنجار،اختلال در حافظه،گفتار های نا مفهوم،افسردگی،وحشیگری و در مواردی هم راه رفتن در خواب اشاره کرد.

راه رفتن در خواب

برای راه رفتن در خواب، کودکان در ابتدا می نشینند و حرکات یکنواخت و تکراری از خود بروز می دهند برخی از کودکان دوباره میخوابند ،عده ای برمی خیزند و به بستر پدر و یا مادر میروند البته گروهی هم هستند که راه و مسیر طولانی میروند.برخی از آنان در اطراف خود گردش میکنند و حتی فعالیت بدنی کامل دارند و درک آنها کاملا تاریک است،عده ای برمی خیزند،لباس خود را میپوشندو حتی ممکن است دست و صورت خود را بشویند و در بزرگتر ها حتی کار رانندگی هم دیده شده،بعضی از از اینان به کوچه هم میروند، چشم شان ممکن است باز باشدولی گیج هستند و ممکن است حرکات عجیب غریبی از خود بروز دهندولی صبح روز بعدممکن است خاطره ای از آن در ذهن نداشته باشند.

راه رفتن در خواب ممکن است حدود 30 تا 200 دقیقه اول خواب پدید آید و معمولا در همان ثلث اول خواب است اگرچه مواردی هم دیده شده که در ثلث آخر شب اتفاق افتاده است،مدت زمان آن ممکن است به طور متوسط تا نیم ساعت طول بکشد البته برخی از آنان فقط چن دقیقه در خوابند،اگر بیدار شوند گیج و مبهوتند و نسبت به زمان و مکان بیگانه اند و تا مدتی از کار خود حیرت دارند و نمی دانند چرا چنین شده اند این حالت برای کودکان اغلب در مواردی پیش می آید که مشاجره ای در خانواده پیش آمده باشد و یا کودک به نحوی از شرایط زندگی خود ناراضی باشد و نداند چه باید بکند،در کل این یک مشکل اساسی برای خانواده است

علل راه رفتن در خواب

• وجود حالت صرع که در سایه آزمایش های مختلف قابل اثبات است و به صورت سرشت طبیعی پدید می آید.
• تزلزل در وحدت شخصیت که خود حکایت از اختلالی دارد و بدون آگاهی صورت میگیرد.
• از بین رفتن کنترل قشر مغز از اعصاب محیطی در فعالیت ها
• عفونت دستگاه عصبی مخصوصا در قسمت مرکزی به ویژه برای آنها که حالت تشنجی دارند.

در کل ماهیت راه رفتن در خواب را برخی از روانشناسان نوعی واکنش نوروتیک ذکر کرده اند و این کیفیتی است که فقط چند بار در زندگی اتفاق افتاده و زود از بین میرود.برخی دیگر آن را از نوع واکنش های حرکتی می دانند.

راه رفتن در خواب به خودی خود خطری ندارد ولی این امکان هم وجود دارد که خطر آفرین باشد مخصوصا در نوع راه رفتن بدخیم که هشیاری در آن حداقل است و فرد ممکن است از پله بیفتد و تعادل خود را از دست بدهد.

معمولا افرادی که در خواب راه می روند بدون اینکه تعادل جسمی شان بهم بخورد و یا با اشیا برخورد کنند در خواب راه میروند ولی همه ی افراد یکسان نیستند و برخی ممکن است از پنجره و یا پله بیفتند

ولی در کل راه رفتن در خواب نشانه اختلال روانی نیست اگرچه فشار روانی در آن موثر است

در مورد درمان آن باید بدانید که بعضی از افراد به خودی خود درمان میشوند و اگر هم نشدند برایشان یک بیماری آسیب زا نیست به طور معمول بعد از چند سال اصلاح خواهد شد. نوع مزمن آن همراه با اختلالات روانی است به خصوص در سنین نوجوانی و بلوغ ،البته اصل بر این است که به پای چنین کودکانی ریسمان نازکی ببندند و آن را به پای خود وصل کنند تا هنگامی که او در خواب به راه افتاد دیگران هم بیدار گردند،دارو ها در این مورد کمتر اثر دارند و البته استفاده از غذا هایی که خواب آنهارا سنگین کند برایشان ضرر دارد و سعی بر این است که خواب این افراد را سبک کنند و این از راه استفاده از برخی از مایعات و جلوگیری از خستگی های شدید جسمی میسر است.

در عین حال افرادی هستند در خواب حالت جابه جایی دارند و این به حقیقت نوعی راه رفتن در خواب است،فرد در حال خواب دایما در حال غلطیدن است و این مشکلی است که بسیار از والدین با آن درگیرند.

وحشت شبانه یا کابوس

 از اختلالات در خواب ،وحشت شبانه و یا کابوس است و افراد در خواب ،رویا های وحشتناکی می بینند و اضطراب آن هارا بیدار میکند، این حالت در مرحله سوم یا چهارم خواب پدید می آید و گاهی 2تا 3 ساعت پس از خواب است. این حالت که اغلب در سنین3 الی 8 ایجاد میشود ممکن است پس از مدتی به خصوص در سنین بلوغ اصلاح شود.

حرف زدن

از اختلالات در خواب حرف زدن است که نشانه اختلال روانی نیست بلکه انعکاسی از رفتار روزانه است کسانی که دچار گرفتاری ها و نابسامانی های روانی هستند ممکن است دچار این وضع و حالت شوند هم چنین کودکانی که شدیدا تحت فشارند و قدرت دفاع از خود را ندارند ممکن است به هنگام خواب حرف بزنند

دندان قروچه

کودکانی هستند که در حین خواب دندان قروچه دارند(دندان هارا به هم میسایند) و گاهی این حالت آنقدر شدید است که اطرافیان را متوجه میسازد، دندان قروچه در مواردی به دلیل عدم احساس امنیت در محیط خانه است برای اصلاح آن،خواب به موقع،عدم خستگی بسیار،عدم اصرار در خواب به موقع،مفید است

به طور کلی برای درمان اختلالات خواب،بهتر است به پزشک مراجعه شود تا پزشک با انجام معاینه و آزمایش علت را تشخیص دهد.