مراحل تولید نخ در کارخانه پتو و نخ زمرد

نخ کاربرد های زیادی دارد که میتوان به تولید پتو و پارچه، بافت فرش، روفرشی، گلیم، موکت، دوخت و تهیه ی طناب و... اشاره کرد. در واقع نخ از تاباندن الیاف به همدیگر( با روش های ریسندگی) به دست می آید.

ریسندگی در قدیم با ابزاری به نام دوک و به صورت دستی انجام می شد و هنوز هم از این روش در بعضی از مناطق استفاده می شود ولی امروزه با پیشرفت تکنولوژی این عملیات با دستگاه ها و ماشین های پیشرفته انجام می شود.

ریسندگی روش های مختلفی دارد که عبارتند از ریسندگی الیاف منقطع و ریسندگی نخ های یکسره که در ادامه هر کدام را به طور مختصر توضیح می دهیم:

در روش ریسندگی الیاف منقطع با استفاده از ابزار دوک، دسته ی الیاف را که به صورت موازی کنار یکدیگر قرار داده اند با چرخاندن دوک به دور یکدیگر می تابند و به این ترتیب، نخ تولید می شود که این کار باعث مستحکم شدن نخ می گردد.

الیاف دارای ضایعات زیادی مانند برگ،خاک و شن هستند که لازم است این ضایعات را در کارخانه جدا کرد (این الیاف در بسته هایی به نام عدل وارد کارخانه می شوند)، به منظور جداسازی این ضایعات می بایست توده های فشرده ی الیاف را از یکدیگر باز کنند و تمیز کنند که این عملیات توسط دستگاه ها انجام می گیرد.

بعد از آنکه الیاف کاملا تمیز شد نوبت به صاف و موازی کردن الیاف، توسط ماشین آلات موجود در کارخانه می رسد زیرا الیافی که وارد کارخانه می شوند نا مرتب هستند و به منظور تولید نخ باید حتما صاف و موازی کنارهم قرار بگیرند؛ بعد از این که الیاف به طور کامل صاف و موازی کنار هم قرار گرفتند باید الیافی که طول بسیار کوتاهی دارند از بقیه ی الیاف جدا شوند زیرا اگر الیاف بسیار کوتاه را جدا نکنند کیفیت نخ تولید شده بسیار کاهش پیدا می کند به طوری که مثلا در سطح نخ، پتو و پارچه ی بافته شده پرز ایجاد می شود و هنگامی که پتو یا پارچه شسته می شوند این پرز ها درهم گره میخورند و کیفیت خود را از دست می دهند بنابراین علت اینکه بعضی از پتو ها و پارچه هایی که جنس بسیار با کیفیتی دارند این است که درهنگام ریسندگی بیشتر الیاف کوتاه  از الیاف بلند جدا شده اند.

در کارخانه پتو زمرد این الیاف کوتاه با ماشین آلات بسیار پیشرفته از الیاف بلند جدا می شوند و این کار باعث می شوند که پتو های تولید شده در کارخانه پتو  زمرد اصلا پرزدهی نداشته باشند و بسیار با کیفیت باشند.

در مرحله ی آخر وقتی که الیاف به صورت کاملا صاف و موازی کنار یکدیگر قرار گرفتند و الیاف کوتاه از آنها جدا شد به منظور ایجاد اتصال بین الیاف و مستحکم کردن نخ تولید شده، این الیاف به دور یکدیگر تابانده می شوند و در نهایت نخ تولید می شود.

یکی دیگر از روش های ریسندگی، ریسندگی نخ های یکسره می باشد که در این روش از الیاف مصنوعی استفاده می شود، مواد شیمیایی ماده ی اولیه الیاف مصنوعی می باشند که به شکل دانه های پلیمری جامد تولید می شوند. جهت ریسندگی لازم است پلیمر ها به مایع تبدیل شوند که برای این منظور آنها را حرارت می دهند تا کاملا ذوب شوند وپلیمر هایی که قابل ذوب شدن نیستند را در یک حلال مناسب حل می کنند تا به محلول مورد نظر برای ریسندگی تبدیل شوند.

به طور کلی نخ های ساخت بشر و الیاف به سه روش تولید می شوند که عبارتند از: ذوب ریسی، تر ریسی، خشک ریسی که در ادامه هر کدام را به طور جداگانه توضیح می دهیم.

ذوب ریسی

پلی استر و الیاف و نخ یکسره نایلون با این روش تولید می شوند، روش ذوب ریسی به این صورت است که در ابتدای کار پلیمر ها را به همان روش که اشاره کردیم ذوب می کنند سپس پلیمر مذاب شده را به داخل رشته ساز(این وسیله سوراخ های ریزی دارد) با فشار پمپ می کنند و پلیمر با عبور از سوراخ های رشته ساز به صورت رشته های باریک در می آید و این رشته ها را در هوای سرد میگذارند تا جامد شوند بعد از آنکه سرد شدند این رشته ها را کنار هم قرار می دهند و از غلتک های اعمال کشش آنها را عبور می دهند تا این رشته ها در برابر فشار و نیرو مقاوم شوند و در آخر رشته ها روی بوبین پیچیده می شوند.

تر ریسی

نخ و الیاف یکسره اکریلیک و ریون با این روش تولید می شوند؛ در روش تر ریسی ابتدا پلیمر را در یک حلال مناسب حل می کنند و سپس محلول دارای پلیمر را به داخل رشته ساز که خودش درون ظرفی با محتوای مایع جدا کننده قرار دارد، با فشار وارد می کنند.

هنگامی که رشته های محلول پلیمری از رشته ساز خارج می شوند، حلال موجود در رشته ها از رشته ها توسط مایع جدا کننده، جدا می شوند و در نهایت رشته های پلیمری به صورت جامد در می آیند. در آخر این رشته ها را کنار هم قرار می دهند و پس از اعمال کشش روی بوبین می پیچند.

خشک ریسی

نخ و الیاف یکسره تری استات، اکریلیک و استات با این روش ساخته می شوند.در روش خشک ریسی مانند روش تر ریسی ابتدا پلیمر در یک حلال مناسب حل می شود و سپس محلول پلیمری به درون رشته ساز با فشار پمپ می شود؛ پس از آنکه رشته ها از داخل رشته ساز خارج شدند، رشته ها را در هوای گرم میگدارند تا حلال موجود در رشته ها تبخیر شود و رشته ها به صورت جامد در بیایند و هنگامی که جامد شدند این  رشته کنار هم قرار می دهند و پس از اعمال کشش بر روی بوبین می پیچند.

نخ های تولید شده در کارخانه پتو زمرد بسیار با کیفیت هستند و برای تولید پتو های زمرد از این نخ های مرغوب و با کیفیت استفاده می شوند و به همین دلیل پتو های تولیدی کارخانه چون با نخ مرغوب بافته شده اند بسیار با کیفیت هستند و اصلا پرز دهی ندارند.