اثر عوامل مختلف بر الیاف ویسکوزریون

عوامل محیطی مختلف مانند نور، حرارت و رطوبت بر روی الیاف ویسکوزریون تاثیر می گذارند هم چنین انواع مواد شیمیایی مانند انواع اکسید کننده ها و قلیا ها نیز بر روی الیاف ویسکوزریون اثر متفاوت دارند که در ادامه اثرات این عوامل را توضیح می دهیم:

اثر نور خورشید: اگر الیاف ویسکوزریون به مدت کمی در مقابل نور خورشید قرار گیرند در این مدت کم در آنها تغییری ایجاد نمی شود ولی اگر این الیاف را به مدت زیادی در مقابل نور خورشید قرار دهیم، استحکام این الیاف کاهش می یابد و رنگ آنها تغییر می کند.

اثر حرارت: از آنجایی که الیاف ویسکوزریون از جنس سلولز می باشند به همین دلیل مانند چوب و پنبه در برابر حرارت حساسیت هایی دارند. در دمای 150 درجه سانتی گراد این الیاف استحکام خود را از دست داده و تغییر رنگ می دهند و در درجه حرارت 180 تا 200 درجه ی سانتی گراد تجزیه و تبدیل به ذغال می شوند. این الیاف در اثر حرارت آتش گرفته و شعله ور می شوند و خاکستر نرمی از آنها باقی می ماند.

اثر رطوبت: جذب رطوبت توسط الیاف ویسکوزریون باعث کاهش مقاومت و بیشتر شدن افزایش طول تا حد پارگی این الیاف می شود.

اثر مواد قلیایی: مقاومت الیاف ویسکوزریون در مقابل مواد بازی و قلیایی خوب است ولی مواد قلیایی می توانند استحکام این الیاف را کاهش داده و آنها را متورم کنند.

اثر اسید ها: اسید ها بر روی الیاف ویسکوزریون اثر مخربی دارند و اثر مخرب اسید ها بر روی الیاف ویسکوزریون بسیار بیشتر از اثر این مواد بر الیاف پنبه می باشد. اسید هایی مثل اسید سولفوریک در حالت گرم و رقیق و سرد و غلیظ الیاف ویسکوزریون را در خود حل می کنند. اسید های آلی با غلظت های پایین بر روی الیاف ویسکوزریون اثری ندارند.

اثر مواد اکسید کننده: مواد اکسید کننده به خصوص آنهایی که در درجه حرارت بالا مورد استفاده قرار می گیرند می توانند به استحکام الیاف ویسکوزریون آسیب وارد کنند. آب اکسیژنه در درجه حرارت بالا باعث کاهش استحکام الیاف ویسکوزریون می شود به همین دلیل برای سفید گری این الیاف از آب ژاول سرد و رقیق استفاده می شود.

اثر حلال های آلی: به طور کلی حلال های آلی بر روی الیاف ویسکوزریون اثری ندارند به همین دلیل در خشک شویی ها از حلال های آلی استفاده می شود که تاثیری بر این الیاف ندارد البته کوپرآمونیوم که یک حلال آلی می باشد می تواند الیاف ویسکوزریون را در خود حل کند.

یکی از ضعف های الیاف ویسکوزریون استحکام آنها  به خصوص در حالت مرطوب می باشد و یکی از دلایل کاهش استحکام الیاف ویسکوزریون کوتاه شدن طول زنجیر های مولکولی، از بین رفتن نقاط کریستالی و به هم خوردن آرایش یافتگی مولکولی در هنگام انحلال سلولز در عملیات تولید ویسکوزریون و اثرات سود سوزآور و مواد مختلف می باشد.

 به همین دلیل تولید کنندگان این الیاف همواره در تلاش هستند که مقاومت این الیاف را افزایش دهند؛ به روش های مختلف می توان  در صنعت و در حین تولید الیاف ویسکوزریون، استحکام این الیاف را افزایش داد. دو روش عمده برای تقویت و افزایش استحکام این الیاف عبارتند از کنترل حمام انعقاد و اعمال کشش به الیاف بعد از خروج از حمام می باشد. بنابراین در حمام انعقاد علاوه بر حرارت، غلظت و درصد مواد حاضر در حمام انعقاد و میزان PH حمام نیز باید تحت کنترل باشد.

اعمال کشش الیاف بعد از خروج از حمام سبب افزایش آرایش یافتگی مولکولی در الیاف شده و در شرایط متناسب باعث افزایش درصد کریستالی الیاف نیز خواهد شد. تصویر مقطع عرضی الیاف تقویت شده ی ویسکوزریون از ویسکوزریون معمولی صاف تر است و دندانه های سطح آن به خوبی دیده نمی شود.

تفاوت های بین الیاف ویسکوزریون و پنبه

از آنجایی که الیاف ویسکوزریون و پنبه هر دو از الیاف سلولزی هستند و محصولات تولید شده از این دو لیف تقریبا خواص مشابهی دارند به همین علت معمولا برای مقایسه این دو لیف با یکدیگر مقایسه می شوند در ادامه بعضی از تفاوت های الیاف ویسکوزریون و الیاف پنبه را توضیح می دهیم:

به دلیل عملیات شیمیایی و حلال هایی که در عملیات تولید ویسکوزریون برای قطعات چوب مورد استفاده قرار می گیرد، طول زنجیر های مولکولی ویسکوزریون از طول زنجیر های مولکولی پنبه کوتاه تر است و به همین دلیل مقاومت الیاف ویسکوزریون از الیاف پنبه کمتر است.

به دلیل پیچ و تاب روی الیاف پنبه و اینکه در اثر این پیچ و تاب سطح انعکاس نور از حالت صافی خارج می شود، الیاف ویسکوزریون از الیاف پنبه درخشنده تر هستند.

میزان جذب رطوبت و مواد رنگ زا در الیاف ویسکوزریون از الیاف پنبه بیشتر است به دلیل اینکه میزان نواحی کریستالی و فشردگی مولکول های ویسکوزریون از الیاف پنبه کمتر است.

به دلیل کم بودن میزان کریستالی و فشردگی مولکول ها در الیاف ویسکوزریون، تورم الیاف ویسکوزریون بیشتر از تورم الیاف پنبه در اثر جذب رطوبت است.

مصارف ویسکوزریون: به دلیل اینکه استحکام الیاف ویسکوزریون در اثر جذب رطوبت کاهش می یابد و هم چنین میزان جذب رطوبت در در الیاف ویسکوزریون بسیار بالاست، این الیاف برای تولید پارچه هایی که در محیط های مرطوب و محیط هایی که از مواد شیمیایی استفاده می شود قابل استفاده نمی باشند یا اینکه عملکرد آنها ضعیف است و مصارف خاص و محدودی دارند.

با این حال از الیاف ویسکوزریون برای تولید نخ، پارچه های رومبلی، پتو، رومیزی، انواع پوشاک زنانه و مردانه، روتختی، پارچه های لباسی، پارچه های خانگی نظیر پرده، روسری و... مورد استفاده قرار می گیرند.

در بسیاری از محصولات الیاف ویسکوزریون می توانند جایگزین پنبه شوند به این صورت که در بعضی از پارچه های لباسی حتی لباس های رو و ورزشی، الیاف ویسکوزریون می توانند با برخی از الیاف مصنوعی مثل نایلون و پلی استر مخلوط شوند که از این طریق از یک طرف الیاف مصنوعی جبران کم بودن مقاومت الیاف ویسکوزریون را به ویژه در حالت مرطوب جبران می کنند و از طرف دیگر، الیاف ویسکوزریون در مخلوط با این الیاف، جبران کم بودن جذب رطوبت الیاف پلی استر و نایلون را نموده و از این طریق پارچه ی راحتی از نظر پوشش تولید خواهد شد.