سندرم کبد چرب خونریزی دهنده
سندرم کبد چرب خونریزی دهنده
مقدمه و سبب شناسی
سندرم کبد چرب خونریزی دهند (FLHS)، ماکیان تخم‌گذار تجاری و ماکیان مولد گوشتی را در سراسر جهان تحت تأثیر قرار می‌دهد. این سندرم به‌دنبال مصرف جیره‌های پرانرژی و محدودیت فعالیت‌های بدنی در ماکیان به وقوع می‌پیوندد و در طول ماه‌های گرم متداول‌تر است.
یافته‌های بالینی
افزایش تلفات اولین نشانة این سندرم است، و پرندگان پُر‌تولید با سرهای رنگ‌پریده، مرده یافت می‌گردند. تلفات معمولاً کمتر از ۵% است. کاهش ناگهانی تولید تخم نیز اغلب قابل مشاهده است.
یافته‌های کالبدگشایی
لخته‌های بزرگ خون در حفرۀ بطنی پرندگان تلف شده مشاهده می‌شود که از کبد منشأ دارند و اغلب به‌طور نسبی کبد را پوشانده‌اند. بزرگ‌شدگی، رنگ‌پریدگی و شکنندگی کبد قابل مشاهده است و هماتوم‌هایی کوچک در پارانشیم آن مشاهده می‌شود. مقادیر فراوانی چربی در محوطة بطنی و اطراف اُرگان‌های احشایی حاضر است. بیشتر پرندگان تخمدان‌های فعال دارند و اغلب حضور تخم در مجاری تخم‌بَر مشاهده می‌شود.
جراحات میکروسکوپیک
اتساع هپاتوسیت‌ها با واکوئل‌های چربی، خونریزی‌هایی با اندازه‌های مختلف و شکل‌گیری هماتوم‌ها و توده‌های نامنظم، کوچک، یک‌شکل و ائوزینوفیلیک که احتمالاً از پروتئین‌های پلاسما منشأ دارند، قابل ردیابی هستند. محتوی چربی کبد عموماً از ۴۰% افزایش می‌یابد و شاید به ۷۰% مادة خشک نیز برسد .
کنترل
از طریق اعمال تغییراتی در جیرۀ خوراکی از قبیل متعادل کردن انرژی جیره و تغییر در مقادیر برخی دیگر از عناصر مغذی صورت می‌گیرد.
به‌طور کلی به‌منظور ممانعت از بروز این سندرم می‌توان از راهکارهای زیر بهره برد:
* جایگزینی کربوهیدرات‌ها با مکمل‌های چربی در جیره خوراکی بدون تغییر در سطح انرژی
* کاهش انرژی جیره در اولین پیک تولید
* کاهش۵ الی ۸ درصد از میزان خوراک پس از پیک تولید
* کاهش زمان خوراک‌دهی
* کاهش پروتئین خام جیره و افزایش اسیدهای آمینه
* جایگزینی غلات کم‌انرژی با ذرت در جیرة خوراکی
* بهره‌گیری از ترکیبات خوراکی پُرفیبر در جیرة خوراکی
* کاهش مصرف انرژی توسط پرندگان از طریق اعمال دماهای بالاتر پس از پیک تولید
* بهره‌گیری از ترکیباتی نظیر کیمیا هپاتیشو و کیمیا ای- سلن به‌منظور کاهش عوارض ناشی از بروز سندرم
