راهنمای خرید لامپ های LED

سوالات بسیاری از طرف افرادی که قصد خرید ال ای دی دارند مطرح می شود. در مقاله زیر سعی کرده ایم برخی از این مسائل را توضیح دهیم. متاسفانه با وجود انواع لامپ های LED بی کیفیت در بازار، امیدواریم با خواندن این مقاله اطلاعاتی را که می بایست قبل از خرید به آن توجه کنید را کسب نمایید.

***

تمام لامپ ها (به جز LED) نور خود را به صورت کره به تمام جهات به طور یکنواخت پخش می کنند.

تصور کنید لامپی که از سقف آویزان است به همان اندازه که نور را به پایین می تاباند، مقداری از نور را به سقف می تاباند (اتلاف نور) و نیز اگر لامپ روی دیوار باشد مقداری از نور را روی دیوار و سقف هدر می دهد (تقریبا ۱۵%)

لامپ LED تنها مسیر روبروی خود را روشن می کند و لذا راندمان نوری آن ها بهتر از بقیه لامپ ها می باشد.لومن و لوکسنور هم مانند تمام مقادیر مهندسی دیگر دارای پارامترهای عددی برای اندازه گیری دارد. یک مقدار سلیقه ای یا تجربی نیست.

لومن مقدار نوری است که تولید می شود و لوکس مقدار نور دریافت شده است.

واحد نور همانند برخی واحدهای دیگر بر حسب مقدار دیگری، اندازه گیری می شود. مانند مقدار سرعت اتومبیل، مقدار مسافت طی شده در ساعت و … نور نیز از این جنس مقادیر است.لومن بر واتوات ،مقدار مصرف یا مقدار تولید انرژی است که از چند طریق قابل محاسبه است (ولتاژ * جریان = وات) مانند لامپ LED 1 وات.

لامپ های پاور همانند هر وسیله الکترونیکی طریقه مصرف و راه اندازی دارد. شرکت سازنده اطلاعات آن را به خریدار یا کاربر ارائه می دهد. مثال زیر برگرفته از یک کاتالوگ ال ای دی است:

لامپ LED با ولتاژ ۳٫۳ و توان ۱W

در اینجا جریان مصرفی لامپ برابر با ۱ تقسیم بر ۳٫۳ خواهد بود که می شود ۳۰۰ میلی آمپر
 محاسبه نورشرکت سازنده ادعا کرده که این لامپ با مصرف ۱W می تواند ۱۰۰ لومن نور تولید کند. یعنی اگر توان آن را کم کنیم نور تولیدی نیز کمتر می شود.
 محاسبه لوکسلوکس هر منبع نوری بر حسب دریافت آن نور محاسبه می شود.

ضمنا دریافت نور از منبع نوری به عواملی بستگی دارد:

1.  فاصله
2. زاویه پرتاب نور تا دریافت کننده
3. کانال ارتباطی (هوا، شیشه، آب و …)
4. رنگ محیط
5. …

فرض کنیم یک لامپ ۱۰۰ لومن در فاصله ۱ متر ۲۰۰ لوکس به سنسور ما(لوکس متر) می رساند. حال اگر فاصله را به ۲ متر افزایش دهیم، مقدار دریافتی کم می شود (شاید به اندازه ۸۰ لوکس دریافت خواهیم داشت) ولی در مصرف انرژی لامپ هیچ تغییری نمی کند زیرا لامپ این مقدار را مصرف می کند اما دریافت ما بنا به هر دلیلی کم یا غلط است.

به بیان دیگر میتوان گفت لوکس بهره ما از منبع نور است.

بنابراین از این پس برای درنظر گرفتن نور لامپ ها علاوه بر توان آن ها مقدار دیگری نیز باید لحاظ شود، مقداری با اسم لومن.

مثال دیگری برای فهم بیشتر نور و توان:

 بخاری برقی یک منبع گرمایی است که در بیشترین حالت توان تولیدی، سرخ شده و نورانی می شود. اگر دستگاه لوکس متر را نزدیک آن ببریم یک مقدار کمی را نشان خواهد داد. بنابراین می توان گفت بخاری برقی نیز یک منبع نوری است. اما با راندمان بسیار پایین (برای استفاده به جای منبع نوری). در اینجا بخاری برقی ۱ لومن بر ۱۰۰۰ وات!! نور تولید می کند.انواع اتصال LED هاهر لامپ ال ای دی ۱ وات باید ولتاژی برابر با ۳٫۳ ولت و جریانی حدود ۳۰۰mA به آن برسانیم. یعنی اگر شما یک میلیون لامپ LED داشته باشید باید به گونه ای آن ها را تغذیه کنید که ولتاژ و جریان آن ها تامین شود (به هر شکل ممکن).

بهتر است بدانیم لامپ های کوچک هالوژن، وال واشر و پروژکتور و … همه و همه این قانون را دنبال می کنند. شاید این تصویر ذهنی ایجاد شود که من آن ها را به برق شهری متصل می کنم، نه شارژ موبایلم ، پس چرا نمی سوزد؟

هر یک از آن ها درون خود یک مدار کاهنده ولتاژ برق شهری (ترانس) دارند که ۲۲۰ ولت را به ۳٫۳ ولت کاهش می دهند.

شرکت های تولید کننده LED برای اینکه استفاده از آن ها راحت تر باشد از یک سری منابع تغذیه طراحی کرده اند که اصطلاحاً به آن ها درایور می گویند. آن ها برای اغلب اتصال ها یک درایور خاص ساخته اند که این درایور وقتی به LED ها متصل می شوند به صورت اتوماتیک روی هر لامپ ۳٫۳ ولت و جریان ۳۰۰ میلی آمپر را قرار می دهند.

باید توجه داشت که اگر درایور لامپ های ۳۶ تایی را به ۲۴ لامپ LED اختصاص دهیم، آن ها را می سوزاند زیرا مقدار جریان و ولتاژ آن برای ۳۶ اتصال ساخته شده است. و اگر بالعکس عمل کنیم و درایور لامپ های LED 24 تایی را به یک وال واشر که دارای ۳۶ لامپ ال ای دی هست متصل نماییم، آن را روشن نخواهد کرد.

در این نوع درایورها اصطلاحاً LED ها سری (یا دنبال هم یا انتهای اولی به ابتدای دومی) وصل شده است. در راحتی این نوع اتصال شکی نیست اما یکی از معایبی که دارد این است که اگر یکی از LED ها بسوزد یا قطع شود، کل لامپ های متصل به آن رشته خاموش می شوند. ایراد دیگر این است که قابلیت دیمر شدن را ندارند (دیمر کنترل نور لامپ بر حسب توان ورودی)

وال واشرهای فروشگاه سان اسمارت به چندین دلیل با ولتاژ کاری ۱۲ ولت ساخته می شوند که علاوه بر نداشتن دو ایراد فوق، چندین مزیت دیگر نیز دارد:

تغذیه ۱۲ ولت بسیار روال و معمول است و شما حتی با باطری ماشین می توانید آن را تولید کنید.
به دلیل مرسوم بودن این منبع ولتاژ، قیمت آن نیز کمتر می باشد.
پیدا کردن و خریداری آن سهل الوصول بوده و به راحتی می توانید آن را خریداری نمایید.
برای وسایل دیگر نیز می توان از آن استفاده نمود.انواع منابع تغذیهدر این مجال ما نمی خواهیم اصطلاحات تخصصی را ارائه دهیم و فقط به توضیح ساده آن ها می پردازیم.

ترانس یا آداپتور چیزی است که همه ما آن ها را دیده ایم و با آن آشنایی داریم. ترانس از مقداری سیم پیچ تشکیل شده است که ولتاژ ورودی (شهر) را باضریبی کاهش می دهد. یک ترانس اگر ضریب دور سیم پیچ هایش ۱۰ به ۱ باشد، به ازای ۱۰ ولت ورودی ۱ ولت خروجی تحویل می دهد.

حال اگر برق شهر ۲۳۰ شود، خروجی ۲۳ ولت و اگر ۱۸۰ ولت شود (در برخی از شب های زمستانی این مقدار ممکن است) برق خروجی ۱۸ ولت می شود.

بنابراین اگر از ترانس می خواهیم برای LED استفاده کنیم، کار حرفه ای انجام نداده ایم. زیرا امکان سوختن آن ها یا کم نور شدن آن ها وجود دارد.

ما باید ترانسی اتوماتیک داشته باشیم، یعنی اگر ولتاژ ورودی زیاد شد، خروجی را کم کند و بالعکس. به زبان ساده تر یک مقدار ثابت را تحت هر شرایطی به ما بدهد.منابع تغذیه سوئیچینگاین منابع خواسته ما را فراهم می کنند یعنی خودش ولتاژ خروجی و جریان خروجی را کنترل می کند و حتی اگر اتصال کوتاه شود(دو سر خروجی به یکدیگر متصل شود) منبع را قطع می کند.

این منابع دارای ورودی متغیر خوبی هستند که اغلب دیده ایم ۲۳۰-۱۰۰ ولت می باشند ،یعنی در تمام دنیا که برخی  کشورها با ۱۱۰ یا ۲۲۰ ولت کار می کنند مناسب خواهند بود.

در انتها پیشنهاد می شود برای لامپ های ال ای دی از این نوع منابع استفاده نمایید زیرا در تمام عمر خود یک مقدار ولتاژ و جریان را تولید می کنند.انتخاب منبع نوریهمه ما امروزه طیف وسیعی از لامپهای led را میبینیم از جمله تابلوهای  LED که جای نئون را گرفته اند. اما بعد از چند وقت (حدود ۶ ماه ) می بینیم که نور آنها کم شده و به تدریج می سوزند. وقتی علت را از سازنده می پرسیم می گویند: “جنس چینی است و…” اما این نکات را نمی گوید که به لامپ چه تغذیه ای وصل کرده، یا برای گرمای آن ها چه تدبیر کرده اند؟ (LEDهای ۳ میلیمتر یا ۵ میلیمتر نباید گرم شوند).
آن ها برای جلب مشتری لامپ ها را (عمدی یا سهوی) تا حد ۱% مانده به سوختن پر نور می کنند و این باعث صدمه غیر قابل جبران به ساختار نیمه هادی لامپ های led می شود.
محصولات نوری سان اسمارت را با یک لوکس متر، روز اول خرید خود اندازه گیری کنید و همچنین بعد ۶ ماه یا یکسال در همان شرایط تست روز اول و با همان دستگاه لوکس متر تست کنید.

منبع: فروشگاه سان اسمارت