دیتالاگر (Datalogger)
دیتالاگر ( Data Logger ) یا ثبت کننده داده یا داده نگار، دستگاهی الکترونیکی است که به حسگر یا حسگرهایی مجهز است یا می تواند به حسگر ها متصل شود و داده هایی که از حسگر ها (Sensor) خوانده می شود را اغلب به صورت دیجیتال در می آورد. این داده ها می تواند در حافظه خود دستگاه ذخیره شود یا آنها را به صورت آنلاین به یک رایانه یا ایستگاه مانیتورینگ مخابره کند. نحوه ی خواندن اطلاعات، تبادل اطلاعات و همگام سازی اطلاعات در دیتالاگر ها بر اساس نیاز مشتری متفاوت است. گاهی اوقات اطلاعات دیتالاگر اطلاعات خام را مخابره می کند و در رایانه عملیات تبدیل صورت می پذیرد، گاهی اطلاعات رقمی در دیتالاگر محاسبه و سپس ارسال می شود و گاهی نیز اطلاعات در دیتالاگر ذخیره می شود و در زمانهای مشخصی برای رایانه ارسال می شود، در برخی از دیتالاگر ها نیز اطلاعات صرفا ذخیره می شوند و کاربر با استفاده از رابط های خود دیتالاگر می تواند داده ها را مرور نماید.
دیتالاگر ها یا داده نگار ها می توانند داده ها را به صورت 24 ساعته از سنسور ها جمع آوری و ثبت نمایند. از این داده ها می توان برای کنترل و مرور فرآیند ها استفاده نمود. امروزه دیتالاگر ها در صنایع مختلف کاربرد های فراوانی دارند. دیتالاگر ها بر اساس شرایط کاری و تکنولوژی ساخت، کیفیت و طول عمر متغیری دارند. معمولا دیتالاگر های حرفه ای دارای درصد خطای بسیار کم و طول عمر چند ساله هستند. داده نگار یا دیتالاگر به مهندسین و متخصصان اچازه می دهد تا شرایط را کاملا تحت نظر بگیرند و کوچکترین تغییرات نیز از دید آنها پنهان نماند، این در حالیست که دیگر نیازی به صرف وقت زیاد برای جمع آوری و بررسی داده ها ندارند و این عملیات می تواند طی چند کلیک در چند ثانیه صورت پذیرد.
دیتالاگر ها می توانند به روش های متعددی اطلاعات را تبادل نمایند که از بارزترین آنها می توان به Can Bus, Mod Bus,RS-485,RS232 ,USB ,Ethernet LAN ,Wifi ,Bluetooth اشاره نمود. هر کدام از روش های نامبرده شده در مقایسه با سایرین مزایا و معایب خود را داراست که با توجه به نیاز مشتری و محل نصب باید از شیوه ی مناسب بهره جست تا دیتالاگر بیشترین بازدهی را داشته باشد.
دیتالاگر ها دارای یک پارامتر به عنوان نرخ نمونه برداری یا Sample Rate هستند که فرکانس یا تعداد نمونه های گرفته شده توسط دستگاه در واحد زمان را نشان می دهد. به عنوان مثال در صورتی که دیتالاگری دارای نرخ نمونه برداری 10 نمونه بر ثانیه یا 10 هرتز باشد به این معنیست که دستگاه هر 100 میلی ثانیه یکبار اطلاعات را نمونه برداری و ثبت می نماید.
دیتالاگر ها ممکن است دارای سنسور ( حسگر ) داخلی یا خارجی باشند. ممکن است یک دیتالاگر فقط از یک سنسور خاص یا یک خانواده از سنسور های مشابه پشتیبانی نماید.
برخی از کاربرد های دیتالاگر :
- ثبت داده های هواشناسی مانند دما ، رطوبت ، سرعت باد ، جهت باد ، تابش خورشید در ایستگاه های هواشناسی
- ثبت داده های مربوط به فشار و دمای سیالات درون لوله ها ( دیتالاگر فشار و دما )
- ثبت دمای کوره ها ( دیتالاگر دما )
- ثبت دما در چرخه توزیع مواد فاسد شدنی حساس ( دیتالاگر دما )
- ثبت ولتاژ ، جریان و .. مصرف کننده های الکتریکی ( دیتالاگر میزان مصرف )
- ثبت ولتاژ شبکه برق ( دیتالاگر برق )
- ثبت میزان غلظت گاز های موجود در هوا در کارخانجات مواد شیمیایی ( دیتالاگر غلظت گاز )
- ثبت دما و روبت در سالن های تولید قارچ ، مرغداری ها ، گاوداری ها ، گلخانه ها ، سردخانه ها ، انبار ها ( دیتا لاگر دما و رطوبت )
- ثبت شدت صوت در مکان های دارای آلودگی صوتی ( صوت سنج یا دیتالاگر صوت )
در لینک فایل پیوست و لینک زیر کاتالوگ و نمونه دیتالاگرهای مختلف برای پارامترهایی مثل دما، رطوبت، جریان، ولتاژ و … از برند کیمو فرانسه KIMO را می توانید مشاهده کنید:
http://www.tadbirsanjesh.com/Products.aspx?IID=Datalogger