6 ماشینهای دایکاست با سیستم تزریق محفظه سرد عمودی
پرداخت سطح قطعات تولید شده وروشهای پیشگیری از عیوب قطعات
برای آنکه قطعه دارای ظاهری خوب باشد باید همگن وعاری از هرگونه عیبی باشدکه از عدم کنترل جریان مذاب ناشی می شود.
1. خطوط جریان :خطوط جریان به سبب مناسب نبودن سیستم راهگاهی، فشار تزریق نامناسب،روغنکاری نامناسب گلویی تزریق و همچنین فشار روبه روی مذاب در حفرۀ قالب،به وجود می آید.برای جلوگیری از ایجاد ای خطوط باید مقدار روغنکاری کنترل شود.اندازه گلویی تزریق بزرگ شود وبرتعداد هواکشهای سرباره گیرها افزوده شود.
2.تخلخل سطحی :تخلخل در سطح قطعه براثرایجاد تلاطم درفلز مذاب در هنگام ذوب وریزش وتزریق آن به وجود می آید.این عیب با رعایت نکات زیر برطرف می شود:1.کاهش در تلاطم فلز مذاب در هنگام ریزش آن در سیلندر محفظه سرد 2.کاهش سرعت پیستون 3.کاهش در سرعت وتغییر جهت دادن مذاب در سیستم راهگاهی وحفره قالب 4.استفاده از سرباره گیرها وهواکشهای بزرگتر 5.افزایش مساحت گلویی تزریق برای کاهش فوران مذاب از گلویی تزریق به داخل حفره.
3.درز سطحی:وقتی در قطعه درزهای سطحی ایجاد می شودکه دو جریان مجزا از فلز مذاب بدون اینکه به هم جوش خورده ودر هم ادغام شوند،منجمد گردند.این عیب با استفاده از روشهای زیربرطرف می شود:افزایش دمای قالب ومذاب، روانسازی مذاب جهت خارج کردن اکسیدهایی که باعث کاهش سرعت جریان مذاب می شوند،افزایش فشار تزریق وافزایش تعدادوابعاد هواکشها.
4.زبری سطحی قطعه:زبری سطحی قطعه در اثرچسبیدن قطعه به قالب به وجود می آید.این عیب از طریق کاهش دمای فلز مذاب وقالب، اصلاح مدل حفرۀ قالب جهت جلو گیری از بر خورد نا مطلوب مذاب با سطح قالب، افزایش روغنکاری حفره ودر بعضی موارد توسط تنظیم صحیح درصد عناصر آلیاژاصلاح می شود.همچنین اگر احتمال بدهیم قطعه به دیوارۀ قالب یا سطح ماهیچه ها چسبیده ودر حین پران شدن خراشیده می شود باید بر میزان شیب دیواره ها افزود.
5.پرزها:پرز وقتی در سطح قطعه ایجاد می شود که دمای ذوب بعضی از اجزای آلیاژ پاینتراز اجزای دیگر باشد، در نتیجه در مرحله پران قطعه این اجزا که هنوز به طور کامل منجمد نشده اند پوسته قطعه را شکافته وبیرون می زنند. در این صورت اگر نتوان نوع آلیارژ را تغییر داد، باید از ضخامت مقاطع ضخیم قطعه کاست ویا مذاب را گاززدایی کردو همچنین به مذاب، فرصت برای خنک شدن داد.
5.توّرق قطعه:این عیب در سطح قطعه ایجاد می شود وعلت آن این است که قسمت جلو یا پیشتاز جریان مذاب به علت نازکی دچار انجماد زودرس شده وسپس توسط بقیه مذاب غوطه ور می شود، بدون اینکه دوباره ذوب شود. بنابراین این مسئله بصورت یک عیب باقی می ماند. برای از بین بردن این عیب باید قبل از هر تزریق از تمیز بودن قالب اطمینان حاصل کرد. همچنین اندازه گلویی تزریق را فشار داد تا اثرات پیشتاز جریان به حداقل ممکن برسد.در بعضی موارد،افزایش دمای قالب هم می تواند این عیب را رفع کرد.
6.زنگ زدن مذاب:زنگ زدگی می تواندبراثر وجود نمک های کلسیم یا آهن در قسمت آب موجود در مخلوط روغنکاری قالب به وجود آید. همچنین در ریخته گریهایی که درجه حرارت کار بسیار بالااست، ممکن است سطح قطعه دچار رنگ شدگی گرمایی شود. در قطعاتی که از جنس آلیاژ آلومینیوم –سیلیسیم هستند، توسط انتشار و پراکندگی ذرات سیلیسیم، نوارهای خاکستری رنگ در جلو گلویی تزریق تشکیل می شود که ناشی از سرعت سرد شدن قالب است.این اشکال با رعایت نکات زیر رفع می گردد:1.مکان گلویی تزریق عوض شود ویا اندازه آن بزرگتر گردد 2.جهت تزریق فلز مذاب در حفرۀ قالب تغییر کند 3.نگهداری دمای قالب به صورت یکنواخت تر ودر حدی بالاتر باشد.
منابع:
١.طراحی وساخت قالبهای دایکاست
مولف:( (Brunhuberمترجم: مهندس فرامرزی
٢.ریخته گری تحت فشار(دایکاست)
ترجمه وتدوین:دکتر محمود فرزین، مهندس محمدرضا اشرف
3.شرکت دایکاست آلومینا
مهندس هاشم صالحی
مهندس امید ضیایی
فهرست مطالب
مقدمه : 1
آشنایی با ماشینهای دایکاست: 2
ماشینهای دایکاست با سیستم تزریق محفظه گرم 2
ماشینهای دایکاست با سیستم تزریق محفظه سرد عمودی 4
ماشینهای دایکاست با سیستم خلأ یا مکش 6
قالبهای دایکاست 7
پینهای پران 7
ماهیچه ها یا نرگی قالب 9
راهای خروج هوای داخل حفره 9
سرباره گیرها 9
انواع مختلف قالب 10
قابلهای تک حفره ای 11
قالبهای چند حفره ای 11
قالبهای ترکیبی 12
قالب با یک کفشک وحفرههای قابل تعویض 13
طراحی قالب: 15
انقباض مواد 15
شیب دیواره ها 16
شکل و محل خط جدایش قالب 16
کشوییها 16
ماهیچه گذاری 17
سیستم راهگاهی 17
راهگاهها 18
شیارهای هواکش 18
خنک سازی قالب 19
تأثیر نوع فلز ریخته گری در طرح قالب 20
پرداخت سطح حفرۀ قالب 21
فرسایش قالب 22
درجه حرارت قالب 22
درجه حرارت قالب برای آلیاژهای روی 23
درجه حرارت قالب برای آلیاژهای آلومینیوم 23
درجه حرارت قالب برای آلیاژهای منیزیم 24
درجه حرارت قالب برای آلیاژهای مس 24
روانسازی قالب 24
پرداخت سطح قطعات تولید شده وروشهای پیشگیری از عیوب قطعات 24
منابع: 26