تاریخچه طب سوزنی
توضیحات خدمت
طب سوزنی یا سوزن درمانی که به زبان چینی به آن ژن جیو(ZHEN JIU) گفته میشود مهمترین شاخه طب سنتی چین است که با فروکردن سوزنهای بسیار نازک به نقاط خاصی از بدن که گذرگاههای انرژی دانسته میشوند باعث تسکین درد و یا درمان مشکل خاصی از بیمار میشود. براساس تئوری طب سوزنی، این نقاط خاص بر روی مسیرهای خاصی از بدن با نام گذرگاه قرار دارند که انرژی حیات که در زبان چینی به آن «چی» (QI) گفته میشود در آنها جریان دارد.
پس از آن که طب سوزنی نیز به مانند سایر روش های طب سنتی در دنیا، از سیستم های پزشکی و بهداشتیچین حذف و با طب کلاسیک جدید جایگزین شده بود، در زمان مائو و به دلیل کمبود پزشک در چین، مجدداً بر سر زبان ها افتاد.طب سوزنی از اواخر قرن بیستم توسط پژوهشگران مورد پژوهش جدی علمی قرارگرفتهاست، هماز جهت نحوه اثر آن و پایههایش و هم از جهت اثرهای بالینیاش. در گذشتههای نه چندان دور توافقی میان پزشکان و درمانگران بر علمی بودن و موثر بودن اثرهای ناشی از درمان طب سوزنی حاصل نمیشد اما اکنون با آزمایشهای بالینی گوناگون بر اثباتپذیری درمان و تسکین بیماریهای مختلف دیگر اثر طب سوزنی چیزی فراتر از دارونما گشته است.
سازمان بهداشت جهانی نام بیش از سی بیماری را در زمره موارد حیطه درمان توسط طب سوزنی اعلام کردهاند.
تاریخچه استفاده از طب سوزنی در کشور چین به دوران نوسنگی باز میگردد که در آن زمان از سنگهایی نوک تیز به نام «بیان شی» استفاده میشد. سوزنهای سنگی طب سوزنی مربوط به پنج هزار سال پیش توسط باستانشناسان در کشور چین کشف شدهاست. نخستین کتاب چینی که در آن در مورد طب سوزنی بحث شده است کتاب «طب داخلی کلاسیک امپراتور زرد» میباشد که در حدود ۲۳۰۰ سال پیش نوشته شدهاست. یان کتاب از انواع سوزنهای فلزی، گذرگاههای انرژی در بدن و نقاط خاص بر روی آنها، انواع روشهای فروکردن سوزن در بدن و انواع بیماریهایی که میتوان با استفاده از طب سوزنی آنها را درمان نمود بحث نمودهاست.
البته به استناد متون پزشکی غربی رگه هایی از طب سوزنی در کشور ایران یافت می شود، چنانچه که ابن سینا در درمان برخی از بیماری ها از نقاط طب سوزنی بهره می برده. مثلا در درمان سیاتیک ابن سینا از نقاط طب سوزنی گوش استفاده می کرده است.
طب سنتی چین شاخهای کلنگر از پزشکی با قدمتی پنج هزارساله است که حتی پس از مدتی چنین طولانی، همچنان در حال حاضر نیز در بسیاری از کشورهای پیشرفته دنیا به عنوان مکملی برای پزشکی غربی، کاربرد فراوانی برای ارتقاء سلامت و درمان بیماران دارد. کتاب ” طب داخلی امپراتور زرد” مهمترین مرجع باقیمانده از ۲۵۰۰ سال پیش است که حاوی مبانی اصلی طب سوزنی است.
به باور طب سوزنی ریشه هر بیماری را میتوان در اختلال بوجود آمده در الگوی انرژی حیاتی الکترومغناطیسی بدن جستجو کرد و بنابراین هر بیماری را میتوان با اصلاح این الگو درمان نمود. این بدین معنی است که اگر بدن ما در هماهنگی با انرژیهای درونی خود باشد بطور طبیعی سالم خواهیم بود. در چنین شرایطی یاختهها و دستگاه ایمنی بدنمان در حداکثر توانایی و ظرفیت برای مقاومت در برابر عوامل بیماریزا میباشد. هر بیماری نخست خود را به صورت یک اختلال در تعادل انرژی حیاتی در مسیرهای انرژی زیستی و همینطور اندامهای حیاتی بدن نشان میدهد. چنانچه بیماری در این مرحله اولیه درمان نشود تبدیل به یک بیماری علامت دار یا اختلال عملکرد مزمن میشود.
تئوری یین و یانگ پایهای ترین مفهوم در طب سوزنی میباشد. دراین طب باور براین است که جهان هستی از تعامل و ترکیب این دو نیروی متضاد به حیات خود ادامه میدهد. هر اندام بدن نیز در درون خود دارای بعد یین و یانگ میباشد. مجموعه یین و یانگ بدن در حالت بهینه و سلامت در تعادل است اما بیماری هنگامی عارض میشود که تعادل میان یین و یانگ بیش از حد نوسانهای معموال در شبانه روز برهم بخورد. در صورت افزایش یانگ (و کاهش یین) بیماری با طبیعت گرم و در صورت افزایش یین (و کاهش یانگ) بیماری با طبیعت سرد ظاهر میشود.
درمان بیماری در طب چینی، شامل جایگزین نمودن یین یا یانگ کاهش یافته یا آرام نمودن یانگ یا یین اضافی است. به این ترتیب پزشک میتواند به شعور ذاتی بدن بیمار کمک کند تا تعادل ازدسترفته خود را دوباره بدست آورد. به این منظور، پزشک از طریق معاینه زبان و نبض و توجه به شرح حال بیمار تلاش میکند ریشه اصلی بیماری و نیز طبیعت بیماری را تشخیص دهد تا بتواند با بکارگیری روشهای مختلف نظیر طب سوزنی، گیاهدرمانی، اصلاح شیوه زندگی (رژیم غذایی، فعالیت بدنی،..) با فناوریهای امروزی، به بهبود بیماری کمک کند. هنگامی که تعادل انرژیهای درونی و نیروهای یین و یانگ در بدن مستقر میشود، تعادل به بدن باز میگردد.
طب سوزنی مهمترین بخش طب سنتی چین به حساب میآید و اصل اساسی در آن، درمان بیمار به عنوان یک کلیت ترکیب یافته از ابعاد سهگانه جسم، ذهن و روح از طریق توجه به ریشههای اصلی بیماری و نه صرف سرکوب علائم مربوط به بیماری است.
در این شیوه درمانی پزشک با وارد نمودن سوزن های استریل ظریف و یکبار مصرف از جنس استیل در سطح بدن (بسته به موضع از زیر پوست تا بافت چربی و حداکثر تا عضله)، با به حرکت درآوردن جریان الکترومغناطیسی (Qi) موردنیاز برای کارکردن صحیح سلولها و بافتهای بدن، از یکسو انباشتگی و انسداد چی را برطرف میکند و از سوی دیگر کمبود انرژی حیاتی را در اندامها و مسیرهای مربوط به آنها در سراسر بدن، درمان میکند.
سوزن مورد استفاده در این طب بسیار ظریف است و به همین دلیل معمولاً باعث احساس درد نمیشود. البته گاهی در منطقی از سطح بدن که انباشتگی چی وجود داشته باشد ممکن است احساس درد ملایم یا سوزش در محل واردکردن سوزن احساس شود که ظرف چندثانیه به احساس خوشایندی از گرما، جریان، آرامش و رهایی تبدیل شود.
طب سوزنی دانش دقیق و حساب شدهای برای تاثیرگذاری بر تولید، فرایند، ذخیره سازی، توزیع و عملکرد انرژی حیاتی در ارگانیسم انسانی است. طب سوزنی کمک میکند تا تعادل چی در بدن به وضعیت مطلوب بازگردد و از راه استقرار در وضعیت پایدار چنین تعادلی، فرد میتواند تجربه هماهنگی با کل هستی که همان تعریف اصلی سلامت میباشد را تجربه کند.