جلوگیری از ریزش میوه

جلوگیری از ریزش میوه

 ریزش بیش از حد میوه درختان دلایلی وجود دارد و این ریزش عامل مهم در تعیین مقدار محصول قابل برداشت می باشد. همه میوه ها در بیشتر شرایط دچار ریزش مستمر بعد از گلدهی نمی شوند.و عوامل زیادی از جمله موارد زیر دخیل هستند :

- عوامل محیطی ( باد شدید ، دمای کم و یا زیاد ، رطوبت ... )

- ژنتیکی ( ارقام حساس و یا مقاوم به ریزش ... )

- هورمونی ( اثرات هورمون اکسین ، سیتوکنین ، جیبرلین ... )

- برخی آفات و بیماری ها ( مانند کرم سیب و پوسیدگی مغز میوه ... )

- نوع تغذیه ( عناصری چون ازت ، روی ، بر ... )

بطور کلی محققان شایع ترین دلیل ریزش میوه را عدم تلقیح مناسب در زمان گرده افشانی میدانند. و وفور میوه در درخت و باغ را ، همین عامل لقاح تعیین میکند. حتی ریزشهای بعدی نیز در اثر عدم لقاح مناسب ارزیابی میکنند . بطوریکه عدم لقاح موجب ریزش صد در صدی میوه میشود و لقاح ناقص با توجه به ساختار گل در درخت سیب که میبایست ده عدد تخم یا دانه در داخل میوه تشکیل شود با وجود کمتر از 5 تخم ، ریزش میوه در تابستان حتمی خواهد بود. بدین جهت سایر عوامل موثر در ریزش را که عوامل خارجی در بالا ذکر شد در اهمیتهای بعدی قرار خواهند گرفت.

بطور کلی مراحل ریزش میوه سیب و حتی گلابی را در موارد زیر خلاصه کرد

مرحله اول ریزش :

ریزش میوه در مرحله اول در درختان سیب بلافاصله بعد از ریختن گلبرگها شروع شد. به مدت 2 تا 3 هفته ادامه می‎یابد. در این مدت مخصوصاً میوه هایی ریزش می کنند که از لحاظ تعداد دانه های تشکیل شده بسیار کم و با اینکه عمل تلقیح در آنان بطور ناقص انجام گرفته باشد در اکثر مواقع مقدار زمان از میوه ها در این مرحله ریزش بر اثر خود تلقیحی یا عدم تلقیح ریزش می نماید.

2- مرحله دوم ریزش یا ریزش میوه در خردادماه :

ریزش دوم میوه در درختان سیب و گلابی که بنام ریزش در خرداد ماه موسوم است بیشتر مورد توجه قرار می گیرد زیرا در این زمان میوه تقربیاً به اندازه یک فندق شده در حدود چند هفته بعد از ریزش اول شروع شد، و به مدت 2 تا4 هفته ادامه پیدا می کند. شروع این ریزش چند هفته بعد از ریزش اول است و به مدت 2 تا 4 هفته ادامه پیدا می کند شدت ریزش در این مرحله بسیار زیاد بوده مخصوصاً در بعضی از واریته ها اعداد زیادی از میوه های تشکیل شده خود را از دست میدهند. بدون شک دراین مرحله ریزش علاوه بر اثر کمبود مقدار هورمون های لازم عوامل دیگر مانند مواد غذایی آب و پایه نیز رل مهمی باز می کنند.

3- ریزش قبل از رسیدن کامل میوه:

این ریزش 2 تا 3 هفته و گاهی چند روز قبل از رسیدن کامل سیب درخت مشاهده می گردد. علاه بر فاکتور های خارجی مانند کم و یا زیادی آب، ضعف و یا قدرت باردهی بیش از حد درخت، کم و یا زیاد بودن مواد غذایی، افزایش درجه حرارت ناگهانی و خشکی بیش از حد عوامل ارثی نیز بستگی دارد.در این بحث علل ریزش در زمان رسیدن میوه مورد بررسی قرار میگیرد. پ‍‍ژوهشگران عقیده دارند که یک سری هورمون و تنظیم کننده های رشد در نوک جنین و بذر ترشح ، و باعث میشوند که دم میوه به درخت چسبیده و میوه وجنین از درخت مادری تغذیه نمایند و به رشد و نمو خود ادامه دهند ؛ این مواد اگر به هر عللی ترشح نشوند و یا غلظت این مواد در داخل نسج درخت کم شود درخت حس میکند که جنین تکامل یافته و شروع به تشکیل لایه جداکننده در دمگل میوه مینماید که نهایتا" میوه ریزش می کند.

جلوگیری از ریزش میوه با هورمون پاشی:

تحقیقات ثابت کرده است محلولپاشی هورمون های مصنوعی می تواند این نوع ریزش را کنترل کند .

نوع هورمونی که بهترین نتیجه را می دهد بسته به نوع میوه تغییر می کند و با کاربرد درست و به موقع هورمون می توان نتایج قابل توجه به دست آورد.

نفتالین استیک اسید شبه هورمونی است که برای جلوگیری از ریزش میوه قبل از برداشت بصورت محلول پاشی مورد استفاده قرار میگیرد. این ماده خطرات سویی روی محصول سیب ندارد و میتواند در همه ارقام سیب مورد استفاده قرار گیرد . نفتالین استیک اسید حدودا" سه روز بعد از سمپاشی اثر خود را بروز میدهد و دو تا سه هفته بطور موثر و ملموس از ریزش میوه جلوگیری میکند.

مقدار مصرف : 25 گرم نفتالین استیک را در 100 سی سی الکل سفید حل میکنیم ( این ماده مستقیما" در آب حل نمیشود ) بعد همه محلول آماده را در هزار لیتر آب ( یک تانکر سمپاش ) میریزیم و روی میوه های درختان سیب محلول پاشی میکنیم.

شرایط : 1) بهترین زمان محلولپاشی 10 تا 15 روز مانده به برداشت میوه میباشد.

2) دمای هوا حداکثر 25 درجه سانتی گراد باشد محلولپاشی در صبح یا عصر توصیه میشود.

3) از اختلاط محلول با سایر سموم حشره کش یا قارچ کش و یا حتی کودهای مایع جدا" خودداری شود.

4) بعد از محلولپاشی رطوبت جو ، شبنم ، حتی بارندگی اثر هورمون را بیشتر میکند.

از عیوب این محلول مدت زمان کم اثربخشی آن یعنی 2 تا 3 هفته میباشد بعد از این زمان ریزش میو ه در صورت برداشت نکردن شروع خواهد شد و تکرار محلولپاشی اثر چندانی نخواهد داشت.

ترکیبات شناخته شده دیگری از گروه فنوکسی مانند ( 2-4-D ) ,... , نیز ماده ای بنام تجاری اتفن وجود دارد که بجهت محدودیت در استفاده کمتر توصیه میشود اتفن بیشتر در درختانی که میوه آنها با تکان دادن و بصورت مکانیزه برداشت میشود مانند گردو ، گیلاس ، آلبالو ... بهترین کاربرد را دارد.

ریزش میوه درختان انجیر

اگر به درخت انجیر آب زیاد و یا آب کمی داده شود موجب توقف تولید میوه شده و یا درخت میوه دهی خود را شروع نمی کند. تنش کم آبی در درخت انجیر باعث می شود که درخت برای زنده مانده میوه تولید نکند یا موجب ریزش میوه روی درخت شود

گل های ریز انجیر ناپیدا هستند , به صورت دسته در داخل میوه های سبز به نام سینکونیوم قراردارند. حشرات گرده افشان به گل ها از طریق روزنه واقع در راس سینکونیوم دسترسی پیدا می کنند. در مورد انجیر معمولی همه گل ها ماده هستند و نیازی به گرده افشانی ندارد. سه نوع انجیر دیگر وجود دارد که آنها گل نر و ماده دارند و برای تولید میوه نیاز مند گرده افشانی هستند.

انجیر معمولی میوه اول خود به نام میوه بربا را در بهار روی رشد فصل گذشته تولید می کند. میوه دوم خود را در پائیز روی رشد جدید بوجود می اورد و به نام میوه اصلی شناخته می شود.در اقلیم های سرد میوه بهاره به نام بربا در اثر سرما ازیین می رود.

بیشتر میوه های انجیر وقتی به یک سوم اندازه خود رسیدید می ریزند. علت آن می تواند نامناسب بودن رقم درخت انجیر برای منطقه باشد( چون ممکن است نیاز به گرده افشانی داشته باشد ).

میوه دهی درخت انجیر ضعیف است علت می تواند کندی در رشد درخت باشد. آسیب دیدن ریشه درخت انجیر در اثر خسارت نماتد یا شرایط ضعیف خاک یا وجود آب اضافی در اطراف ریشه درخت می باشد.

میوه درخت انجیر بزرگ نمی شود و برگ ها کوچک هستند علت تولید پاجوش های خیلی زیاد درخت می باشد.

میوه انجیر سفت است و قبل از رسیدن در آب و هوای گرم , خشک می افتد.علت آن می تواند گرمای بیش از حد باشد.

مصرف ازت به مقدار خیلی زیاد موجب عدم تولید میوه در درخت انجیر می شود. مصرف ازت به مقدار زیاد موجب رشد رویشی بیش از حد شده ودرخت شاخه و برگ های زیادی تولید می کندو در نتیجه این نوع درخت میوه خلی کمی تولید خواهد کرد.

اگر به درحت انجیر آب زیاد ویا آب کمی داده شود موجب توقف تولید میوه شده و یا درخت میوه دهی خود را شروع نمی کند. تنش کم آبی در درخت انجیر باعث می شود که درخت برای زنده مانده میوه تولید نکند یا موجب ریزش میوه روی درخت شود.