SPF ضد آفتاب و طریقه محاسبه آن-نقش SPF در انتخاب ضد آفتاب چیست؟
SPF ضد آفتاب چیست ؟
SPF ضد آفتاب یعنی Sun Protective Factor که عامل حفاظتی در برابر نور خورشید نامیده می شود.
SPF ضد آفتاب چگونه محاسبه می شود ؟
- زمان لازم جهت قرمزی و اریتم پوست با ضد آفتاب
- زمان لازم جهت قرمزی و اریتم پوست بدون ضد آفتاب
بطور مثال اگر ما در زمانیکه از ضد آفتاب استفاده نکرده ایم در برابر نور خورشید ۱۰ دقیقه دچار اریتم و قرمزی شویم در صورتیکه از ضد آفتاب با SPF=30 استفاده کرده باشیم در ۳۰۰ دقیقه یا به عبارتی ۵ ساعت دچار اریتم یا قرمزی میشویم.
درصد حفاظتی چیست ؟
درصد حفاظتی با استفاده از SPF ضد آفتاب قابل محاسبه است و نمایانگر میزان حفاظت یک ضد آفتاب در برابر نور خورشید است روش محاسبه آن به این صورت است که اگر عدد ۱۰۰ را بر SPF ضد آفتاب تقسیم کنیم و عدد حاصله را از عدد ۱۰۰ کم کنیم درصد حفاظتی محاسبه می شود .
مثال : در مورد ضد آفتاب با SPF 25:
SPF/100=X
۱۰۰-X=درصد حفاظتی
اگر از ضد آفتابی با SPF 25 استفاده کنیم میزان حفاظت پوست ۹۶ درصد است. ( ۹۶%=۱۰۰-۴ ۴=۱۰۰/۲۵)
که اگر این درصد را برای ضد آفتابی با SPF 100 محاسبه کنیم چندین نکته را به ما یادآوری می کند:
(۹۹%=۱۰۰-۱ ۱= ۱۰۰/۱۰۰)
- استفاده از ضد آفتاب با SPF پایین و یا با SPF بالا در حفاظت تغییر قابل ملاحظه ای بر روی پوست ایجاد نمی شود. در نتیجه استفاده از ضد آفتاب با SPF پایین با توجه به تکرار آن در روز نیاز فرد را بر آورده کرده و عدم استفاده از ضد آفتاب با SPF بالا و امکان ایجاد مشکلات پوستی را به ما یادآوری می کند.
- محاسبه درصد حفاطتی یادآوری می کند که حتی اگر از ضد آفتابی با SPF 100 استفاده کنیم. صد در صد در برابر نور خورشید محافظت نمی شویم و لزوم استفاده از کلاه و عینک و … همچنان باقی است
چرا ضد آفتاب هایی با SPF بالا در بازار موجود است؟
- در گذشنه افراد می پنداشتند که هر چه عدد SPF افزایش یابد میزان حفاظت نیز افزایش می یابد. اگر چه در واقع همینطور است ولی میزان حفاظت آن قابل ملاحظه نبوده همچنین با تکرار استفاده از ضد آفتاب در طول روز این مشکل حل شد. در نتیجه شرکتهای تولید کننده نیز با توجه به خواسته افراد این ضد آفتاب ها را تولید می کردند که به مرور از میزان تولید آن کاسته شده, اتلبته باید یادآوری شود که این مطلب جهت افراد در ایران و شرایط اقلیمی و رنگ پوست اغلب افراد این منطقه تهیه شده است.
همچنین باید متذکر شد که با استفاده از ضد آفتاب با SPF بالا در موارد خاص مثلا بعد از استفاده از لیزرها و یا در ساحل دریا و یا قله کوه باز هم توصیه می شود و در مصرف روتین و روزانه ۳۰ SPF بهترین توصیه می باشد.
طبقه بندی پیر پوستی نوری Glogau – مقیاس چروکیدگی :
این طبقه بندی تغییراتی است که ممکن است در سنین مختلف از پوستی که در معرض نور خورشید قرار گرفته ارائه می دهد.
- پیر پوستی نوری نوع ǀ : (خفیف)
تغییرات رنگدانه ای پوستی اندک بوده بدون کراتوز و حداقل چین و چروک را به همراه دارد.
سن بیمار ۳۰-۲۰ سال و با استفاده از حداقل مواد آرایشی قابل پوشاندن است.
- پیر پوستی نوع ǁ : (خفیف تا متوسط)
بروز لنتیگوی خفیف – کراتوز قابل لمس و غیر قابل مشاهده و خطوط چهره مثل خط های لبخند موازی نمایان می شود. در اواخر ۳۰ یا ۴۰ سالگی بروز می کند که مواد آرایشی پایه جهت پوشاندن آن قابل استفاده است.
- چروکیدگی در حالت استراحت : (پیشرفته)
در این مورد اختلالات رنگدانه ای همراه با تلانژکتازی قابل مشاهده است.
کراتوز آشکار شده و چروک های استاتیک نمایان می گردد (سن ۵۰ یا بیشتر) همیشه از مواد پوششی باید استفاده نمود.
- فقط چروکیدگی : ( پیر پوستی نوری شدید)
رنگ پوست زرد متمایل به خاکستری و احتمال بدخیمی پوست نیز وجود دارد. چروکیدگی سراسری بدون وجود پوست طبیعی نیز وجود دارد ( حدود سن ۷۰-۶۰ سالگی ) این مورد حتی با مواد پوشاننده آرایشی نیز قابل پوشاندن نیست.
درماتوهلیوز :
درماتوهلیوز که در اثر تابش نور خورشید و در نتیجه نامطلوب اشعه UV به وجود می آید که با بلوغ ناقص اپیدرم همراه با از دست رفتن شفافیت آن باعث خشکی, خشن شدن پوست, پیدایش کومدون ها و کراتوز آکیتنیک می شود.
از بین رفتن کلاژن, الاستین در درم باعث ظهور خطوط, چروکیدگی عمیق و یا سطحی می شود. اختلال ملانین موجب پیدایش کک و مک و لینتگو شده و در شرایط بدتر موجب ملاسما و هیپرپیگمانتاسیون بعد ازالتهاب می شود و یا با ایجاد بی نظمی در جریان خون مویرگی درم موجب پیدایش تلانژکتازی می شود و یا حتی با از دست رفتن چربی زیر جلدی نیز باعث لیپوآتروفی می شود همراه است و مجموع تغییرات درماتوهلیوز را با درجات مختلفی با توجه به نوع و رنگ پوست, میزان قرار گرفتن در برابر نور خورشید, سن و یا حتی ظرفیت برنزه شدن پوست تعیین می کند ایجاد می شود.