لوله کشی آب و فاضلاب
تعریف لوله کشی : لوله‌کشی صنعتی، شاخه‌ای است از فناوری‌های ساخت واحدهای فرایندی (پالایشگاه‌ها، کارخانه‌های پتروشیمی، نیروگاه‌ها و …) که به منزله رگهای درون بدن، اجزای تشکیل دهنده این واحدها را به هم متصل می‌کند. در یک واحد فرایندی مثل پالایشگاه، اجزای گوناگونی وجود دارد، شامل تجهیزات ثابت مثل مخازن، برج‌ها، مبدل‌های گرمایی؛ تجهیزات دوار مثل پمپ‌ها، کمپرسورها و دمنده‌ها؛ و پیوند دهنده دو جزء پیش گفته یا همان لوله‌های درون کارخانه که وظیفه اتصال اجزا را به دوش می‌کشد.
لوله‌کشی به نصب لوله‌های فلزی یا سیمانی و غیره به منظور انتقال مایعات، گازها و گاه جامدات کوچک گفته میشود.
در صنعت قطعات (درونی) لوله‌کشی می‌توانند از چوب، شیشه، فولاد، آلومینیوم، پلاستیک و سیمان ساخته شوند. گاه در صنعت برای قطعات لوله‌کشی از تیتانیوم، کروم و دیگر آلیاژهای فولاد هم استفاده میشود.
قطعات درونی یک لوله‌کشی معمولاً برای اندازه‌گیری و کنترل فشار، دما و مقدار جریان بکار میروند. برای لوله‌کشی در خانه‌ها در قدیم از لوله‌های سربی بهره می‌گرفتند ولی امروزه لوله‌های غیرسربی برای این منظور بکار میروند. لوله‌کشی در خانه‌ها برای انتقال آب و گاز به منازل و باغچه‌ها و تخلیه فاضلاب بکار می‌رود. اخیراً از لوله‌های پولوپیرن (لوله سبز)برای لوله کشی آب در منازل، تاسیسات و... استفاده میشود.
اتصالات
به کمک اتصالات لوله ها در طول های مختلف به هم وصل می شوند تا طول مورد نظر به دست آید ودر عین حال اتصالات پیوستگی و تغییر جهت مسیر لوله کشی را تامین کنند.پیوستگی و امتداد خط لوله با استفاده از بوشن ها مغزی ها و تبدیل ها میسر میشود.برای تغییر مسیر خط لول هااز سه راه چهار راه و زانو استفاده می کنند. کلاهک (کپ)برای بستن دهانه لوله در پوش برای کور کردن دهانه اتصالات و تبدیل ها برای تبدیل قطر دهانه لوله و اتصالات به کار میروند.
مهره ماسورها اتصالاتی بوجود میآورند که به سادگی باز میشوند. مهره ماسوره ها ی رزوهای سه پارچه اند:دو قسمت از آن ها که به دو سر لوله ها پیچ شده و قسمت سوم در حالی که با رزوه قسمت اول درگیر است و برروی قسمت دوم نیز می لغزد این دو تکه را به همدیگر متصل می سازد. دبی در سیستم لوله کشی را به کمک شیر فلکه ها بر اساس نوع جنس قطر و فشار کار طبقه بندی میشوند تنظیم می کنند.
لوله مغزی : قطعه لوله های با طول کمتر از 30 سانیمتر که دو انتهای آن رزوه شده باشد. لوله های بزرگتر از 30 سانتیمتر تکه لوله محسوب میگردند.
سه راهها: مهمترین و پرمصرفترین اتصالات در انشعاب لوله ها هستند. سه راهها مانند زانو در اندازه ها و انواع متنوعی ساخته میشوند.از آن برای انشعاب های 90 درجه استفاده می شود و همواره انشعاب آن با زاویه قائمه است. اگر هر سه خروجی سه راه هم اندازه باشند نوع آن بر حسب قطر لوله مشخص می شود مانند سه راه یک دوم اینچ چنانچه اندازه قطر انشعاب (نافی)با قطر لوله اصلی متفاوت باشد اول اندازه قطر اصلی را می نویسند و بعد انشعاب .زمانی که قطر هر سه خروجی متفاوت باشد اندازه هر سه خروجی را باید نوشت و قطر لوله اصلی را باید اول آورد .
چهار راه:در واقع همان سه راه است که خروجی دیگری مقابل نافی داشته باشد محورهای این چهارراه خروجی در صفحه ای مشترک واقع و بریکدیگر عمود هستند. چهارراه نیز مانند سه راه در اندازه های مختلف ساخته می شوند.
لوله مغزی : قطعه لوله های با طول کمتر از 30 سانیمتر که دو انتهای آن رزوه شده باشد. لوله های بزرگتر از 30 سانتیمتر تکه لوله محسوب میگردند.
سه راهها: مهمترین و پرمصرفترین اتصالات در انشعاب لوله ها هستند. سه راهها مانند زانو در اندازه ها و انواع متنوعی ساخته میشوند.از آن برای انشعاب های 90 درجه استفاده می شود و همواره انشعاب آن با زاویه قائمه است. اگر هر سه خروجی سه راه هم اندازه باشند نوع آن بر حسب قطر لوله مشخص می شود مانند سه راه یک دوم اینچ چنانچه اندازه قطر انشعاب (نافی)با قطر لوله اصلی متفاوت باشد اول اندازه قطر اصلی را می نویسند و بعد انشعاب .زمانی که قطر هر سه خروجی متفاوت باشد اندازه هر سه خروجی را باید نوشت و قطر لوله اصلی را باید اول آورد .
چهار راه:در واقع همان سه راه است که خروجی دیگری مقابل نافی داشته باشد محورهای این چهارراه خروجی در صفحه ای مشترک واقع و بریکدیگر عمود هستند. چهارراه نیز مانند سه راه در اندازه های مختلف ساخته می شوند.
درپوش ها:برای بستن انتهای لوله بوشن دار یا اتصالی که دارای رزوه مادگی باشد به کار میروند. در پوشها از جنس چدن آهن چکش خوار و برنج هستند. برای اندازه های کوچک از در پوش سر چهار گوش بر جسته یا مغزی و برای اندازه های بزرگ از در پوش سر شش گوش استفاده می گردد. مهره ماسوره : انواع مختلفی دارند. کاربرد فراوان مهره ماسوره ها در خطوط لوله کشی در سهولت تعمیرات نمود می کند.وقتی مهره ماسوره و یک اتصال تلفیق شون.میتوان با استفاده از یک اتصال رزوهای تنها از تمام مزایای مهره ماسوره بر خوردار شد.
