سونوکید (جنین یاب)رومیزی وپرتابل قابل استفاده در بیمارستانها،مامایی ،مطب ها ومنازل

                                                                       
دستگاه سونو کید(جنین یاب) چیست؟

یکی از تجهیزات پرکاربرد در حوزه مهندسی پزشکی، دستگاه سونیکید می باشد. این دستگاه معمولا در مطب های پزشکان زنان و زایمان، بیمارستان ها، مامایی و… موجود می باشد.

فیزیولوژی قلب جنین

صدای قلب جنین از هفته چهاردهم بارداری در خانم‌های لاغر و در هفته بیستم در تمامی خانم‌های باردار قابل سمع است. در صورت شنیده نشدن این صدا احتمال مرگ جنین مطرح است ؛ لذا در این موارد جهت بررسی سلامت جنین ، پزشک از دستگاه سونیکید استفاده می‌کند.

طرز کار دستگاه سونو کید

ابتدا پروب را با در نظر گرفتن جهت سوکت آن به دستگاه وصل کنید و در ادامه به منظور روشن کردن دستگاه ، پیچ ولوم را به سمت راست بپیچانید. برای کم یا زیاد کردن صدای دستگاه ، پیچ ولوم را به سمت چپ یا راست بپیچانید ؛ در نظر داشته باشید که به جز موارد ضروری صدا را در حالت حداکثر قرار ندهید. برای دریافت صدای قلب جنین به طور واضح باید از ژل اولتراسوند استفاده کرد. نشان‌دهنده قرمز نمایانگر اتصال دستگاه به برق شهر ، سبز نشانه روشن بودن دستگاه و زرد برای اعلام ضعیف بودن باطری (در حالت کار با باطری) است.
این دستگاه جهت تشخیص صدای قلب جنین و محاسبه تعداد ضربان قلب آن با استفاده از روش ماوراء صوت داپلر مورد استفاده قرار می‌گیرد.

مشخصات عمومی دستگاه :دستگـاه بـر مبنـای تئـوری داپلـر بـا سیستـم فـراصـوت و از طـریق پروب تبدیل‌کننده پیزوالکتریک ، صدای قلب جنین را منعکس کرده و از طریق بلندگو یا گوشی شنیده می‌شود.
دستگاه قابل حمل بوده و جهت استفاده در مطب یا بخش زایمان مناسب است.
طرز کار دستگاه بسیار آسان و ساده بوده و با برق شهر و باطری کار می‌کند.
با استفاده از منبع تغذیه خارجی (به جای منبع تغذیه داخلی در مدل‌های قبل) و پوشش پلاستیکی بر روی بدنه دستگاه و پروب ، دستگاه از نظر اتصال الکتریکی از ایمنی بالایی برخوردار است.
خطری از نظر اشعه ، امواج الکتریکی و یا الکترو مغناطیسی ندارد.
استفاده از پروب با تکنولوژی جدید ، امکان پوشش سطحی وسیع تر و یافتن آسان‌تر جنین را فراهم آورده است.
جهت بهینه شدن صدای قلب جنین از تکنولوژی کاهش نویز استفاده شده است.

اجزاء تشکیل دهنده دستگاه سونوکید :

۱-پروب :وظیفه ارسال یک موج اولتراسوند به داخل رحم مادر و دریافت موج بازگشت را به عهده دارد.

۲-نمایشگر تعداد ضربان قلب نوزاد : تعدار ضربان قلب نوزاد را که توسط دستگاه محاسبه شده است نمایش می دهد .

۳-سیم برق : تامین نیروی الکتریکی لازم دستگاه از برق شهر را به عهده دارد

۴-باطری : هرکجا که امکان استفتده از برق شهر برای تغذیه دستگاه وجود ندارد نیروی الکتریکی دستگاه را تامین

می نماید.

۵-فیوز : جهت حفاظت الکتریکی دستگاه پیش بینی شده است .

۶-کلید اصلی : روشن و خاموش شدن دستگاه را به عهده دارد.

۷-نمایشگر میزان شارژ باطری : میزان نیروی الکتریکی ذخیره شده در باطری دستگاه را نمایش می دهد .

۸-رکوردر صدای قلب نوزاد : صدای قلب جنین را ذخیره می نماید تا بتوان در مراحل بعدی از آن استفاده نمود .

۹-محل اتصال پروب : از این قسمت پروب به دستگاه وصل می شود.

۱۰-محل اتصال گوشی : جهت اتصال یک هدفون به دستگاه به کار می رود.

نحوه عملکرد دستگاه :

در این دستگاهها مبدل فرستنده به یک اسیلاتور وصل می‌شوند و به طور پیوسته امواج ماورا صوت را به طرف جنین مورد نظر می‌فرستند این امواج پس از برخورد با قلب جنین  و برگشتن (back – scatter) ،  از طریق مبدل گیرنده که در همان پروپ قرار دارد گرفته شده و به سیگنال الکتریکی تبدیل می‌شوند. فرکانس موج برگشت همان فرکانس موج ابش است اما حرکت قلب جنین  تغییر می‌کند که متناسب با سرعت ضربان قلب می‌باشد.

انتخاب فرکانس بهینه برای سیستم با توجه به دو موضوع انجام می‌شود

۱- برای نفوذ خوب و بد و بدون جذب زیاد، یک فرکانس کم بهترین انتخاب است زیرا تضعیف بافتها به طور غیر خطی با افزایش فرکانس زیاد می‌شوند

۲- برای افزایش توان برگشتی حاصل از مجموعه و همچنین دقت بالاتر یک فرکانس زیاد بهتر است زیرا هر سلول با مقدار بیشتری از سیگنال‌های ارسالی برخورد می‌کند .

بررسی چند اشکال رایج در جنین یابها یا همان سونوکیدها

۱- یکی از رایج ترین اشکالات موجود در سونوکید ها خرابی پروب می باشد . این خرابی گاها به دلیل قطع سیم در ابتدا و یا انتهای آن جایی که سیم به فیش پروب و نیز جایی که به قسمت اصلی پروب متصل می شود اتفاق می افتد که با قطع نمودن سیم و لحیم کاری مجدد مشکل حل می شود . گاها کریستالهای پروب بدلیل ضربه صدمه می خورند که در این حالت باید کل پروب تعویض گردد . عموما در این حالت کاربران از صدای ضعیف دستگاه گله می کنند.