استون کمهو کره و استون ساسول

استون( استن)

نام‌گذاری آیوپاک: پروپانون

نام‌هاى مترادف: دى متيل فرمالدئيد، دى متيل کتال، دى متيل کتن، کتن پروپان، بتا کتن پروپان، متيل کتن، ٢ - پروپان، پيروستریک اسيد و پيروستریک اتر

خانواده شیمیایی:  آليفاتيک اشباع شده‌ی کتن و آلکانون

وزن مولکولی: 08/58

فرمول شیمیایی:  

برند: استن پترو کم فرانسه / استون ساسول آفریقای جنوبی / استون کومهو کره

گرید محصول: استن( استون) صنعتی / استن( استون) آزمایشگاهی

استون اولین و مهم‌ترین عضو گروهی است که کتون نام دارند. این ماده مایعی سمی، روان، فرار، بی‌رنگ با بویی شبیه بوی میوه است و به‌دلیل قطبیت بالا حلال خوبی برای اکثر ترکیبات آلی به‌شمار می‌رود. استون به‌شدت آتش‌گیر بوده و مصرف بسیار زیادی در صنعت به‌عنوان حلال دارد. این ماده به‌خوبی درآب، اتانول و اتر حل می‌شود و معمولا به‌عنوان حلال و پاک کننده لاک ناخن استفاده می‌شود. استون به اندازه کم در خون و ادرار یافت می‌شود اما مقدار آن در موقع گرسنگی و همچنین در بیماری دیابت با کمبود شدید اکسیژن در خون و ادرار افزایش می‌یابد. بوی میوه‌ای هوای بازدم افراد دیابتی ناشی از استون است که در بسیاری اوقات این بو در نفس یک فرد نشانه ابتلا به دیابت است.

زمانی‌که استون وارد محیط می‌شود بیشترین درصد آن( تقریبا 97 %) در هوا آزاد می‌شود. از داخل اتمسفر به داخل آب و خاک به وسیله برف و باران وارد می شود و بعد از آن به آرامی از داخل آب وخاک به هوا منتقل می‌شود.

استون در بدن حیوانات و خاک باقی نمی‌ماند و به‌وسیله میکروارگانیسم‌های داخل آب و خاک تجزیه می‌شود این ماده می‌تواند به داخل آب‌های زیرزمینی از طریق پاشیدن یا جمع شدن در زمین وارد شود. استون در آب و خاک شکسته می‌شود اما زمان‌هایی که جهت این شکسته شدن نیاز است متفاوت است.

خواص فيزيكي استون (استن)

حالت فیزیکی: مایع

شکل فیزیکی: شفاف

رنگ و بو: بی‌رنگ و بوى نافذ مختصر، مشخص و شیرین، کمى بوى آروماتيک و بوى ميوه مى‌دهد.

نقطه جوش: 2/56 درجه سانتی‌گراد

نقطه ذوب( نقطه انجماد): 6/94 - درجه سانتی‌گراد

نقطه اشتعال: ١٨ - درجه سانتی‌گراد

دمای خودآتش‌گیری: 465 درجه سانتی‌گراد، 540- 538 درجه سانتی‌گراد

دانسيته: 791/٠ در 20 درجه سانتی‌گراد

فشار بخار: ٢٤ تا 7/24 کيلو پاسكال در ٢٠ درجه سانتی‌گراد

ویسکوزیته: 32/0 در 20 درجه سانتی‌گراد

حلاليت در آب: قابل حل است

حلاليت در حلال‌هاى آلى: در اتانول و سایر الکل‌هاى با وزن مولکولى پایین، دى اتيل اتر، سایر اترها، بنزن، کلروفرم، اسيدهاى

کربوکسيل، دى متيل فرماميد، سایر حلال‌هاى آلى قطبى و بيشتر روغن‌ها قابل حل است.

منابع تامین استون( استن)

استون به‌طور طبیعی در گیاهان، درختان، گازهای آتش‌فشانی و از تجریه چربی‌های بدن تولید می‌شود( در متابولیسم ناقص چربی‌ها مقدار زیادی از سه ترکیب استو استیک اسید و بتاهیدروکسی بوتریک و استون در خون و ادرار دیده می‌شود که نشانه ابتلا به دیابت است). استون در دود حاصل از اگزوز خودروها و دود سیگار وجود دارد. فرایندهای صنعتی در مقایسه با فرایندهای طبیعی استون بیشتری را وارد محیط زیست می‌کنند. استون در میان فراورده‌های تولید شده از تخمیر چوب و گلوکز یافت می‌شود و مقادیری از آن در الکل چوب خام( تقطیر نشده) وجود دارد که بعد از تقطیر الکل چوب مقادیر زیادی استون از باقیمانده تبخیر بازیافت می‌شود.

واکنش استون (استن)

• استون دراثر واکنش با فنیل هیدرازین تولید هیدرازون می‌کند.
• با هیدروکسیل آمین وارد واکنش شده و ترکیبی به نام اکسیم تولید می‌کند.
• در اثر احیا به ایزوپروپیل الکل تبدیل می‌شود.
• در اثر اکسیداسیون با اسیدکرومیک دی اکسیدکربن و اسید استیک آزاد می‌کند.
• در اثر واکنش با آمونیاک دی و تری استون آمین تولید می‌کند.
• به‌طور مستقیم با اسیدهیدروسیانیک ترکیب شده و نیتریل ایجاد می‌کند.
• استون در اثر واکنش با واکنش‌گرهای مختلف مانند آهک، پتاس، اسیدکلریدریک فراورده‌هایی با چگالی بالا ایجاد می‌کند.
• در اثر واکنش با ید در حضور باز فراورده یدوفرم تولید می‌کند.

استفاده‌های پزشکی و آرایشی استون( استن)

استون در طیف وسیعی از کاربردهای آرایشی و پزشکی استفاده می‌شود و همچنین به‌عنوان یک ترکیب در مواد افزودنی غذایی و بسته‌بندی غذا استفاده می‌گردد. متخصصین پوست از استون با الکل برای درمان آکنه به منظور پوست‌اندازی پوست خشک استفاده می‌کنند.

استون به‌صورت متداول در پوست‌اندازی شیمیایی استفاده می‌شود. معرف‌های متداول استفاده شده امروزی برای پوست‌اندازهای شیمیایی عبارتند از آکریلیک اسید، اسید گلیکولیک، اسید سالیسلیک 30 درصد در اتانول و اسید تری‌کلرواستیک( TCA). قبل از پوست اندازی شیمیایی، پوست تمیز می‌شود و چربی اضافی در فرآیندی به اسم چربی‌زدایی حذف می‌گردد. استون، Septisol، یا ترکیبی از این معرف‌ها معمولا در این فرآیند استفاده می‌شوند.

استون( استن) آزمایشگاهی

استون آزمایشگاهی به‌عنوان یک حلال قطبی، آپروتیک در طیفی از واکنش‌های آلی استفاده می‌شود. استفاده از حلال استون برای اکسیداسیون جونز( Jones Oxidation) مهم است که یک آزئوتروپ با آب تشکیل نمی‌دهد. استون یک حلال متداول برای شست‌شوی شیشه‌آلات آزمایشگاهی به‌علت هزینه‌ی کم و فرار بودن آن است. برخلاف استفاده‌ی متداول از آن به‌عنوان یک عامل خشک‌کننده فرض شده، استون به استثنای رقیق‌سازی انبوه در این زمینه موثر نیست. استون را می‌توان با یخ خشک تا دمای  C° 78 -  بدون یخ زدن خنک کرد و حمام‌های یخ خشک استون به‌طور متداول به منظور انجام واکنش‌ها در دماهای پایین استفاده می‌شوند.

کاربرد استون (استن)

استون در بسیاری از زمینه‌ها کاربرد دارد و مورد استفاده قرار می‌گیرد، از جمله:

• به‌عنوان حلال در مواد دارویى و آرایشى، حلال چسب، سيمان، جوهر پرینتر، چسب، واکس، رزین، چربی‌ها، گریس، روغن‌ها و مواد رنگى
• به‌عنوان حلال در فرمولاسيون پوشش دهنده سطوح و مواد مربوط به شوینده و تينرها
• و به عنوان حمل کننده استيلن در داخل سيلندرها
• به عنوان حلال پاک‌کننده در صنایع الکتریکى
• در آکریليک و الکل‌هاى نيتروسلولز و رنگ‌ها
• در صنایع بی‌دود کردن پودر
• در پروسه‌هاى عصاره‌گيرى

از این ماده در صنایع  شیمیایی به‌عنوان ماده ميانى در تهيه متيل متاکریلیت، متاکریلیت اسيد و متيل‌ایزوبوتيل کتن استفاده می‌شود. اغلب اوقات در تهيه ترکيباتى مثل آنتى‌اکسيدان‌ها، علف‌کش‌ها، کتن‌هاى سنگين، تغليظ فرمالدئيد و دی‌فنال آمين و ویتامین‌های ميانى مورد استفاده قرار می‌گیرد.

استن به‌طور طبيعى در متابوليسم طبيعى بدن و در ارگان‌هاى طبيعى و عضلات و بافت‌ها دیده می‌شود و خون حاوى مقدارى استون است.

سایر کاربرهای استون عبارتند از:

• به همراه یخ خشک( دی اکسید کربن جامد) برای تولید دمای C˚ 78- بدون یخ زدگی در آزمایش‌ها
• در نقش پاک‌کنندگی به‌عنوان مثال لاک ناخن، چسب‌های سفت شده و رزین‌های اپوکسی
• در آزمایشگاه‌ها به‌عنوان یک حلال آپروتیک قطبی در بسیاری از واکنش‌های آلی
• در تولید پلاستیک، الیاف مصنوعی، دارو و سایر ترکیبات شیمیایی
• در صنایع پلاستیک، ساخت الیاف مصنوعی، صنایع دارو سازی
• در حمل و نقل و ذخیره سازی ایمن استیلن در صنعت معدن
• به عنوان حلال بسیاری از ترکیبات آلی
• در تولید صنعتی رنگ‌های ایندیگو
• گرید 93 در صنایع رنگ و چسب
• در فرایند تولید بیس فنول A
• در حذف رنگ از روی مس
• در تولید باروت بدون دود

اطلاعات ایمنی استون (استن)

حالت فيزيكي: مایع بي‌رنگ با بوي مشخص( تند نافذ)

خطرات فيزيكي: بخار آن سنگين‌تر از هوا است و ممكن است مساحت زیادي را روي زمين بپيماید و امكان سوختن از راه دور وجود دارد.

خطرات شيميايي: با آلروفرم و برموفرم در شرایط بازي واکنش داده و سبب آتش سوزي و انفجار مي‌شود. خورنده پلاستیک نیز است.

خطرات استنشاق: این ماده مي‌تواند با استنشاق یا از راه پوست جذب بدن شود. که در اثر مواجهه در کوتاه مدت بخار آن مجاری تنفسی و چشم را تحریک می‌کند و در تماس طولاني یا مكرر با پوست ممكن است سبب درماتيت شود. این ماده تاثيرات بر خون و مغز استخوان دارد.

هشدارهای حفاظتی استون (استن)

تماس با چشم: بخارات استن در غلظت‌هایی حدود ppm ٥٠٠ سبب تحریکات مختصر می‌شوند. در غلظت‌هاى ppm 1000 تحریکات قابل توجه هستند. استن مایع محرک بسيار شدیدی براى حيوانات و بعضى از انسان‌هاست.

در ٣ نفر از انسان‌ها گزارش شده است که استن سبب صدمه زدن به قرنيه می‌شود که پس از ٤٨ ساعت بهبود یافته است. در برخى موارد صدمات ماندگار به قرنيه چشم دیده می‌شود.

تماس با پوست: استون در مطالعات حيوانى و برخى از انسان‌ها می‌تواند هم محرک پوست باشد و هم تحریکى ایجاد نکند.

تاثیر این ماده بر روى سلامتى از طریق جذب پوستى در پوست‌هاى سالم خيلى کم است. در خيلى از گزارشات در مورد انسان‌ها که اکثر آن‌ها بچه‌هاى جوان بودند نشان داده است که در اثر تماس این ماده با پوست آن‌ها، افراد دچار ناراحتى و ناخوشى شدند.

بلعیدن و خوردن: خوردن این ماده متداول نيست. در بسيارى از مطالعاتى که گزارش شده است مشخص شده این ماده اثرى ندارد یا

تاثير بسيار مختصرى( خواب آلودگى مختصر) بر روى افرادى که روزانه ٢٠ گرم از این ماده را می‌خورند دارد. در مطالعات بر روى حيوانات مشخص شده که استن از راه خوراکى سميت بالایی ندارد. استن می‌تواند در هنگام خوردن یا استفراغ کردن وارد ریه‌ها شود.

تنفس: استنشاق غلظت‌هایی حدود ppm ٢٠٠٠ می‌تواند سبب گيجى، احساسى شبيه مستى، خواب آلودگى، حالت تهوع و استفرغ شود. بیهوشى در اثر استنشاق غلظت‌هاى بالاى این ماده( بيشتر از ppm ١٠٠٠٠ ) ممکن است اتفاق بيفتد. تحریکات غيرقابل تحمل بينى و گلو در اثر استنشاق این غلظت‌ها ممکن است اتفاق بيفتد. در غلظت‌هاى خيلى بالا غش کردن، کما و مرگ روى می‌دهد.

حریق: شدیدا قابل اشتعال است.

اطفا حریق استون( استن)

خطر آتش‌گيری: استون شدیدا قابل اشتعال است. این ماده در دماى اتاق سریعا می‌سوزد، همچنين می‌تواند در محيط‌هاى بسته تجمع داشته باشد و خطر سميت و اشتعال داشته باشد.

نحوه مناسب اطفا: کربن دی اکساید، پودر خشک مواد شيميایى، فوم الکل و فوم پليمر

سایر توضيحات: آب براى خاموش کردن این نوع حریق ممکن است موثر نباشد زیرا توانایى خنک کردن این ماده را به زیر نقطه اشتعال ندارد.

جابجایی و انبارش استون( استن)

احتیاط‌های جابجایی: این مواد شدیدا قابل احتراق و سمى( براى چشم محرک) هستند. قبل از حمل و نقل کنترل‌هاى مهندسى براى اپراتورها و مهيا کردن تمامی لوازم ایمنى فردى مورد نياز و استفاده از آن‌ها بسيار مهم است. افرادى که با این مواد کار می‌کنند باید نوع کار با این مواد و خطرات آن را آموزش ببينند.

شرایط انباردارى: در جاى خنک، با تهویه محيطى مناسب و به دور از گرما، منابع قابل احتراق و اشعه مستقيم خورشيد انبار شوند.

شرکت شیمیایی و پلیمری علمی سازان پارت( ELSAPA) بزرگ‌ترین واردکننده استون صنعتی با دو برند ساسول و کومهو می‌باشد که با واردات مستقیم استون را تحویل بندر و موجود انبار شورآباد تهران با قیمت‌های رقابتی و مناسب به صنعت‌گران، مصرف‌کنندگان و بازرگانان محترم عرضه می‌نماید.