انواع آجر در ايران قديم

در ايران هر جا سنگ کم بوده و خاک خوب هم در دسترس بوده است آجر پزي و مصرف آجر معمول شده است اندازه آجر ايلامي حدود 10×38×38 سانيتي متر بوده پختن و مصرف آجر در زمان ساسانيان گسترش يافته و در ساختمان هاي بزرگ مانند آتشکده ها به کار رفته است اندازه آجر اين دوره جدود 44×44×7تا 8 بوده است و بعد هاي آن 20×20×3 تا4 سانتي متر کاهش يافت .


در فرش کردن کف ساختمان از آجر بزرگتري به نام ختائي به ابعاد 5×25×25 سانتي متر و يا بزرگتر از آن به نام نظامي در ابعاد 40×4×5 سانتي متر استفاده مي شده است از انواع ديگر آجر در گذشته آجر قزاقي مي باشد که پيش از جنگ جهاني اول روسها آن را توليد مي کردند که ابعاد آن 5×10×20 بوده است آشنايي با آجر و مواد اوليه آن آجر نوعي سنگ مصنوعي است که از پختن خشت خام و دگرگوني آن بر اثر گرما به دست مي آيد خاک آجر مخلوطي است از خاک رس ماسه فلدسپات سنگ آهک سولفات ها سولفورها فسفات ها کاني هاي آهن منگنز منيزيم سديم پتاسيم مواد آلي و...

طبقه بندي آجرها
آجرها را مي توان بر اساس ويژگي هاي مختلف آنها طبقه بندي کرد مثلا مي توان آنها را بر اساس ترکيب شيميايي طبقه بندي کرد يا بر اساس کاربرد،روش ساخت وحتي گروهي از آنها را مي توان بر اساس رنگ شان طبقه بندي کرد.

روش نوين امروزي، وسايل فني زياد و امکانات فراواني را به دست معماران داده است که با وجود مدرن بودن، وسيله اي براي شکفتن روح حساس و زيباشناس آنها است. البته تنها آجر وسيله شناخت اين زيبايي روحي نيست و عناصر بسياري نيز اين عمل را به خوبي انجام مي دهند ولي فرق بين آنها در اين است که آجر قابليت ايفاي هر منظوري را دارد و باوجود گذشت قرون متمادي هنوز مدرن است. يک ساختمان آجري جزئي از طبيعت است و همآوايي آن را نه تنها به هم نمي زند بلکه رنگ و فرم بديعي نيز به آن مي بخشد و با اين وجود هيچ گاه کهنه نبوده و نيست و همراه با زمان پيش مي رود. به هر حال يک ساختمان آجري همانند يک فرش دستباف، ترکيب بديعي از سليقه هاي بي انتهاي معماران هنرمند است.