طبقه بندي آجرها از لحاظ روش ساخت
طبقه بندي آجرها از لحاظ روش ساخت
آجرها از لحاظ روش ساخت به دو نوع تبديل مي گردند. در واقع اين تقسيم بندي بر اساس نحوه ي توليد ايجاد گشته است. بر اساس روش ساخت آجرها به صورت زير طبقه بندي مي شوند:
۱- آجرهاي فشاري :
دليل نامگذاري اين نوع آجر اينست که در ابتداي توليد اين نوع آجر، خشت آن با دست زده مي‌شد و با فشار دستي کارگران خشت زن گوشه‌هاي قالب به وسيله گل مخصوص پر مي‌گرديد. ابعاد اين نوع آجر ۵×۱۰×۲۰ و يا ۵/۵×۱۱×۲۲ سانتيمتر است.
اين نوع آجر براي کليه کارهاي ساختماني مانند گره‌چيني، طاق ضربي، ديوارهاي حمال و تيغه چيني مناسب است.
۲- آجرهاي ماشيني :
آجر ماشيني يا آجر سوراخ‌دار که بر روي سطح بزرگتر آن ۸ يا ۱۰ سوراخ به قطر ۱/۵ تا ۲ سانتيمتر وجود دارد و در بازار ايران به آجرهاي هشت يا ده سوراخه ماشيني معروف است.
در استاندارد شماره ۷ موسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران اين سوراخ‌ها بايد تمام ضخامت آجر را طي نموده و سطح مقطع مجموع سوراخ‌ها نبايد بيشتر از ۲۵ درصد سطح بزرگتر آجر باشد و فاصله سوراخ‌ها از لبه آجر و همچنين فاصله سوراخ‌ها از يکديگر در هر بعد آجر نبايد کمتر از ۳۰ درصد طول همان بعد باشد.
علت وجود اين سوراخ‌ها اينست که در هنگام ديوارچيني ملات به طور عمودي نيز در آجر نفوذ کرده و باعث استحکام بيشتر ديوار شود.
در ساخت ديوارهاي حمال به دليل اينکه مي‌توان به وسيله سوراخ‌هاي موجود در سطح آجر آنرا با ميلگرد، مسلح کرد از اين نوع آجر استفاده مي‌شود. ديوار آجري مسلح براي مقابله با نيروي زلزله ساخته مي‌شود.
جنس اين نوع آجرها نسبت به آجرهاي فشاري بسيار ترد و شکننده بوده و خاصيت مکندگي آن نسبت به آجر فشاري کمتر است. اين آجرها به علت ترد بودن قابل تيشه‌داري نيستند و همچنين به‌دليل اينکه خاصيت مکندگي زيادي ندارند و نمي‌توانند به خوبي به ملات بچسبند در طاق ضربي استفاده نمي‌شوند.
ابعاد اين نوع آجر ۵/۵×۱۱×۲۲ سانتيمتر مي‌باشد. اضلاع اين نوع آجر گونياتر بوده و داراي سطوح صافتري نسبت به آجرهاي فشاري مي‌باشند.
طبقه بندي از لحاظ رنگ
در صورت استفاده از آجر در نماچيني رنگ آجر اهميت پيدا مي‌کند. براي استفاده در نماچيني آجرهايي به رنگ‌هاي زرد کمرنگ که به آن آجر سفيد مي‌گويند و زرد پررنگ که به آن آجر بهي مي‌گويند و همچنين آجرهايي به رنگ قرمز روشن يا قرمز سير در بازار وجود دارند.
در حدود سالهاي ۱۳۲۰ تا ۱۳۴۰ يک نوع آجر ابلق به رنگ‌هاي قرمز و زرد بنام آجر بهمني به بازار عرضه مي‌شد که بوسيله کوره آجرپزي به همين نام تهيه مي‌گرديد.
ضخامت آجرهاي مورد استفاده در نما ممکن است ۳ تا ۴ يا ۵ سانتيمتر باشد ولي دو بعد ديگر اين آجرها مانند آجرهاي فشاري يا ماشيني ۱۰×۲۰ مي‌باشد.
علت رنگي بودن اين آجرها مربوط به طريقه چيدن آجر در کوره و نحوه آتش دادن به آن و کنترل سطوحي که با آتش در تماس مستقيم مي‌باشد است و يا مربوط به اکسيد فلزاتي است که در مواد اوليه آجر موجود مي‌باشد. مانند اکسيدهاي مختلف آهن.
براي تهيه مصالح اوليه و همچنين مراحل خشت‌زني و خشت‌خشک‌کني آجرهاي رنگي دقت و هزينه بيشتري به عمل می آید.
