کاربرد انواع الیاف در کارخانه پتو و نخ و انواع منسوجات

در کارخانه پتو و نخ، نخ حاصل از الیاف رامی در بافت روتختی، نخ دوخت، کناره و... مورد استفاده قرار می گیرد. تهیه ی پارچه صاف و یکنواخت از نخ های رامی دشوار است زیرا چسبندگی بین الیاف رامی کم می باشد و همین امر تولید پارچه های نازک و یکنواخت از این نخ ها را محدود می کند.

الیاف رامی یا علف چینی

رامی از الیاف گیاهی می باشد که گیاه آن در مناطق گرم و مرطوب کشت می شود. الیاف رامی شفاف و دارای رنگی سفید هستند مقاومت کششی آنها مانند کتان است ولی قابلیت کشسانی آنها از کتان کمتر می باشد. الیاف رامی به راحتی رطوبت جذب می کنند و الیاف آنها استوانه ای و دارای سطحی صاف هستند.

الیاف کتان

الیاف کتان در تهیه ی کت و شلوار، پارچه های لباسی، پیراهنی، لباس های اسپرت و تابستانه، پارچه های خانگی و برخی منسوجات صنعتی استفاده می شود.

مقطع طولی الیاف کتان به صورت یک استوانه صاف یا مارپیچی در زیر میکروسکوپ دیده می شود و مانند الیاف پنبه به شکل روبان نیستند. ضخامت الیاف کتان در طول متغیر می باشد و در طول لیف یکسان نیست. مقطع عرضی لیف کتان مانند لیف پنبه در مرکز دارای کانال یا لومن است.

الیاف کتان اگر تحت کشش قرار گیرند و افزایش طول دهند بعد از حذف نیروی کششی، تمایل دارد که به طول اولیه بازگردد به همین دلیل قابلیت افزایش طول الیاف کتان کم می باشد. الیاف کتان نسبت به الیاف پنبه سخت تر هستند و مقاومت خمشی آنها نسبت به الیاف پنبه بیشتر است.

مقاومت الیاف کتان بیشتر از الیاف پنبه است هم چنین نواحی کریستالی در الیاف کتان بیشتر از الیاف پنبه است. رنگرزی کتان شبیه رنگرزی پارچه های پنبه ای است و رنگرزی کتان معمولا بعد از بافت و به صورت پارچه انجام می شود.

جذب رطوبت الیاف کتان حدود 12 درصد است و از الیاف پنبه بیشتر است. مقاومت الیاف کتان با جذب رطوبت تا 20 درصد افزایش می یابد و همین باعث می شود که پارچه های کتانی به خوبی نیرو های کشش در مراحل رنگرزی و تکمیل را تحمل نمایند.

الیاف کتان تا درجه حرارت 120 درجه ی سانتی گراد را می توانند تحمل کنند و مقاومت این الیاف در برابر حرارت زیاد است بدون اینکه تغییر رنگ دهند و زرد شوند.

با روش های ویژه ای می توان الیاف کتان را سفید گری کرد و سفید گری این الیاف با دشواری انجام می شود. مقاومت الیاف کتان در مقابل مواد قلیایی و بازی بسیار خوب است به همین دلیل پارچه های کتانی را می توان مرتبا با شوینده های قلیایی شستشو داد.

اسید های سرد و غلیظ  یا اسید های گرم و رقیق به الیاف کتان آسیب می رسانند و این الیاف در مقابل اسید های سرد و رقیق مقاومت خوبی دارند بنابراین در عملیات رنگرزی و تکمیل باید به این نکات دقت کرد.

الیاف کتان معمولا نرم و شفاف هستند و هرچه خروج ناخالصی ها مثل قسمت ترد پوست یا چربی گیاهی از الیاف بیشتر باشد، رنگ این الیاف شفاف تر می شود و بهترین نوع الیاف کتان معمولا در اروپا نظیر کشور های ایتالیا، ایرلند، فرانسه، بلژیک پرورش داده می شوند.

یکی از مهم ترین تفاوت های الیاف پنبه با الیاف کتان روش ریسندگی آنها می باشد. الیاف کتان برای ریسندگی و تولید نخ های ظریف به صورت تر مورد استفاده قرار می گیرند ولی اگر قرار باشد از الیاف کتان نخ های ضخیم تهیه شود به صورت خشک استفاده می شوند در حالی که الیاف پنبه در همه حال برای ریسندگی باید خشک باشند.

الیاف کنف

کنف یک لیف گیاهی می باشد که از پوست، ساقه گیاه شاهدانه گرفته می شود و در اکثر کشور های اروپایی و آسیایی کشت می شود و چند دهه در در ایران نیز کشت می شد و الیاف آن در تولید پوشاک، منسوجات صنعتی و منسوجات خانگی استفاده می شوند.

گیاه کنف در اواخر زمستان یا اوایل بهار کاشته می شود و در اواخر تابستان برداشت می شود. عمل جداسازی الیاف کنف از بخش چوبی گیاه معمولا آسان تر از کتان است و اگر سطح زیر کشت گیاه کم باشد عمل جداسازی الیاف معمولا به صورت دستی انجام می شود. ضخامت الیاف کنف نسبت به الیاف کتان بیشتر است و رنگ الیاف کنف نسبت به الیاف کتان تیره تر می باشد.

الیاف سیسال

سیسال از الیاف گیاهی می باشد و از برگ گیاه به دست می آید. الیاف سیسال در طول برگ گیاه قرار می گیرند و باعث استحکام برگ گیاه می شوند. در زمان های قدیم در کشور های غربی از الیاف سیسال برای تهیه ی لباس استفاده می کردند. الیاف سیسال بسیار سخت هستند و انعطاف پذیری کمی دارند و وقتی داخل آب شور قرار بگیرند مقاومت آنها کم می شود. سیسال نیز مانند دیگر الیاف گیاهی رطوبت جذب می کند و رفتار آن در مقابل مواد شیمیایی شبیه به الیاف کتان، پنبه و سایر الیاف گیاهی می باشد.

الیاف سیسال برای تولید انواع طناب های مورد استفاده در صنایع و ماهیگیری استفاده می شوند اگرچه مقاومت الیاف سیسال در برابر آب شور دریا کاهش می یابد ولی مصرف آنها در صنایع دریایی معمول می باشد.

طناب های تولید شده از الیاف سیسال در انواع بسته بندی ها و حمل و نقل نیز استفاده می شوند.

جوت یا چتایی

الیاف جوت یا چتایی نیز از نوع الیاف گیاهی هستند که از پوست ساقه ی گیاه به دست می آیند. این گیاه در مناطق گرم و مرطوب رشد می کند و بیشتر در کشور های پاکستان، هندوستان و بنگلادش پرورش داده می شوند.

الیاف چتایی شفاف هستند و دارای رنگ های زرد و قهوه ای مایل به خاکستری می باشند. در ایران چتایی به صورت نخ وارد می شود و در پود فرش های ماشینی مورد استفاده قرار می گیرد. چتایی علاوه بر پود فرش ماشینی در جهان مصارف مختلفی دارد و برای تولید انواع کف پوش ها، در بافت انواع گونی، منسوجات صنعتی، پارچه های ایزولاسیون و دکوراسیون مورد استفاده قرار می گیرد.

جذب رطوبت الیاف چتایی حدود 14 درصد می باشد و در حالت تر تا 23 درصد آب جذب می کند، قابلیت کشش الیاف چتایی نسبت به پنبه پایین می باشد.