کاربرد مخلوط الیاف پلی استر و پشم در کارخانه پتو سربازی شکوفه

در کارخانه پتو سربازی شکوفه، مخلوط الیاف پلی استر و پشم بیشتر در تولید پتو پشمی به کار می رود و پتوی پشمی در برابر سایش و تغییر شکل دارای استقامت، پایداری و ثبات بالایی می باشد.

 برای رنگرزی این مخلوط از رنگزای دیسپرس جهت رنگرزی جزء پلی استر و از رنگزا های اسیدی خنثی جهت رنگرزی جزء پشمی استفاده می شود. رنگرزی مخلوط الیاف پلی استر و پشم به روش های متفاوتی انجام می شود که برخی از آنها عبارتند از : رنگرزی به روش یک حمامی با رنگزای دیسپرس، اسیدی و متال کمپلکس 1:2، رنگرزی به روش دو حمامی با رنگزای دیسپرس و هر رنگزای مناسب پشم، رنگرزی با رنگزا های یونیون.

در رنگرزی مخلوط الیاف پشم و پلی استر به روش یک حمامی اغلب از ماده کمکی کاریر استفاده می شود و از آنجایی که شرایط رنگرزی از نظر پی اچ و درجه حرارت برای پشم و پلی استر نزدیک به هم می باشد بنابراین امکان مخلوط کردن رنگزا ها و مواد کمکی موردنیاز هر جزء در یک حمام امکان پذیر می باشد. رنگرزی دو جزء در یک مرحله با مواد رنگرزی مخصوص پشم، اغلب بر روی پلی استر لکه ای نمی گذارند و اگر لکه ای بگذارند خیلی ضعیف و قابل چشم پوشی می باشد. برعکس اکثر مواد رنگزای دیسپرس بر روی پشم ایجاد لکه می کنند و باعث کاهش ثبات شستشویی، سایشی و تغییر در شید موردنظر می گردند.

برطرف کردن این لکه ها بسیار مشکل می باشد بنابراین لازم است در انتخاب نوع رنگزای دیسپرس دقت زیادی شود، پس از خاتمه ی رنگرزی، قسمت اعظم لکه های روی جزء پشمی توسط محلول پرمنگنات و بی سولفیت سدیم برطرف می گردند. یک روش دیگر جهت رنگرزی مخلوط این دو جزء بدون اثر لکه این می باشد که الیاف یا نخ این دو جزء به طور مجزا قبل از تولید پارچه رنگرزی شوند.

کاریر هایی که در دمای بالای 100 درجه ی سانتی گراد کاربرد دارند و باعث افزایش لکه گذاری بر روی پشم می شوند، نباید مورد استفاده قرار گیرند زیرا به غیر از افزایش هزینه ی لکه زدایی از پشم، به علت استفاده از دمای بالاتر از 100 درجه ی سانتی گراد به جزء پشمی آسیب می رساند.

رنگرزی مخلوط پلی استر و پشم به روش یک حمامی با رنگزای دیسپرس و اسیدی میلینگ در دمای 30 درجه ی سانتی گراد شروع می شود. به مقدار یک گرم در لیتر ماده ی دیسپرس کننده ی مناسب و 3 گرم در لیتر کاریر مخصوص در حمام رنگرزی استفاده می شود. جهت تنظیم پی اچ حمام در مقدار 7 از مقداری اسید استیک استفاده می شود. جهت مواد رنگزای اسیدی میلینگ به میزان 8 گرم در لیتر سولفات سدیم به حمام اضافه می شود. دمای حمام در مدت زمان 30 دقیقه تا دمای جوش بالا می رود. رنگرزی در دمای جوش به مدت یک ساعت ادامه می یابد سپس کالای رنگرزی شده در حمامی حاوی محلول پرمنگنات، بی سولفیت سدیم و مقدار کمی اسید سولفوریک، شستشو می شود. در پایان رنگرزی کالا با صابون شستشو می شود. در ادامه یک نمونه از نسخه و دستور رنگرزی الیاف مخلوط پشم و پلی استر به ترتیب با نسبت 45 درصد – 55 درصد با مواد رنگزای اسیدی و دیسپرس آورده شده است.

رنگرزی در دمای 50 درجه ی سانتی گراد با رنگزا و مواد کمکی شروع می شود. درجه حرارت حمام رنگرزی ظرف مدت 30 تا 45 دقیقه به جوش رسانده می شود. رنگرزی به مدت 60 تا 90 دقیقه در دمای جوش ادامه می یابد. لازم به ذکر می باشد که دمای بالاتر از 110 درجه برای الیاف پشم در مخلوط، مضر می باشد. پس از سرد شدن حمام، ابتدا پارچه را با آب ولرم آبکشی می کنند و سپس توسط دترجنت یا شوینده ی مخصوص پشم، کالا در آب گرم شسته می شود. عمل شستشو در دمای 50 درجه ی سانتی گراد به مدت 20 دقیقه انجام می شود. حمام شستشو جهت رنگزا های معمولی می تواند ماده ی دترجنت یا شوینده ی مخصوص پشم به میزان نیم گرم در لیتر باشد که در محیط قلیایی که با آمونیاک در پی اچ حدود 8 تا 9 تنظیم می شود، استفاده می شود. جهت بالا بردن ثبات شستشویی و مالشی رنگزا های مشکی می توان از یک احیا کننده در حمام شستشو استفاده کرد.

رنگرزی مخلوط پشم و پلی استر به روش دو حمامی زمانی استفاده می شود که مواد رنگزای کرومی برای رنگرزی پشم به کار می روند. در این روش ابتدا بخش پلی استر با مواد رنگزای دیسپرس رنگرزی می شود و پس از شستشو نمودن کالا، در یک حمام جداگانه بخش پشمی مخلوط توسط مواد رنگزای کرومی به روش افتر کروم یا متا کروم رنگرزی می شود.

جهت رنگرزی مخلوط پلی استر و پشم باید ثبل از رنگرزی از درصد و وزن اجزاء مخلوط آگاهی داشته باشید تا درصد رنگزا ها و مواد کمکی موردنیاز به اندازه محاسبه و مصرف شود.

تعیین درصد پشم و پلی استر در پارچه ی مخلوط پشم و پلی استر

مقداری از پارچه ی مخلوط پلی استر و پشم به ابعاد دو در سه  سانتی متر مربع را از پارچه ی خام جدا می کنند و پارچه را به مدت چهل و پنج دقیقه در درون یک آون با دمای 105 تا 110 درجه ی سانتی گراد قرار می دهند. پارچه را از آون خارج می کنند و در درون دسیکاتور قرار می دهند تا دمای آن به دمای محیط برسد. پارچه را از دسیکاتور خارج می کنند و بلافاصله آن را با ترازوی دقیق وزن می کنند. پارچه را در داخل یک بشر 250 سی سی که حاوی سود سوزآور 20 درصد در دمای محیط می باشد، قرار می دهند بعد از چهل و پنج دقیقه پارچه را از بشر خارج می کنند و آن را با آب انقدر می شویند که قلیا و الیاف پشم باقی مانده بر سطح پارچه به طور کامل جدا شود. قسمت باقی مانده ی پلی استری پارچه را بر روی شیشه ی ساعت قرار داده و آن را در داخل آون با دمای 105 تا 110 درجه ی سانتی گراد به مدت یک ساعت قرار می دهند تا پارچه به طور کامل رطوبت خود را از دست بدهد و پس از طی زمان یک ساعت، پارچه را در درون دسیکاتور قرار می دهند تا بدون جذب رطوبتی خنک شود سپس پارچه ی باقی مانده را پس از خنک شدن با ترازوی دقیق توزین می کنند و طبق فرمول های خاص درصد های دو مخلوط پلی استر و پشم را محاسبه می کنند.