بازار هنر اسلامی و نوسنت‌گرا از آغاز تا امروز؛ با نگاهی به آمار و ارقام
1. شکل‌گیری و شکوفایی بازار هنر اسلامی
اوایل قرن 20م
پژوهش‌های انگشت‌شماری در زمینه‌ی بازار هنر اسلامی صورت‌گرفته است، گرچه در همین اندک پژوهش‌های در دسترس شکل‌گیری بازار هنر اسلامی پدیده‌ای مختص به اوایل قرن بیستم معرفی شده است.
در این دوران، یعنی پیش از تکوین بازار ثانویه برای هنر اسلامی، دلالان مستقل (غالباً ارمنی) ساکن در پاریس، لندن و نیویورک[1] که برخی خود مجموعه‌داران شناخته‌شده‌ای در زمینه‌ی هنر اسلامی به شمار می‌رفتند، اقلام با ارزش را مستقیماً از ایران، مصر و سایر مناطق وارد پاریس، لندن و نیویورک می‌کردند و به علاقه‌مندان به فروش می‌رساندند - بنا بر برخی منابع، پاریس به دلیل حضور گسترده‌تر این دلالان و البته نمایشگاه‌های جهانی که بر هنر ایران و عرب برگزار شده بود، مقر بهتری برای فروش این دست از آثار شناخته می‌شد.[2]
در دوران فعالیت این دلالان در سه شهر مذکور، مجموعه‌داران هم اینک نام‌آشنای هنر اسلامی چون گالوست گُلبِنکیان و چارلز لانگ فریر سر بر آوردند. ولی تا اوایل سال 1920 - یعنی تقریباً مقارن با زمانی که خروج آثار باستانی از کشورهایی چون ایران کاملاً ممنوع شد - بازار ثانویه برای هنر اسلامی به بلوغ و شکوفایی نرسید. با آنکه تا پیش از این تاریخ حراج‌هایی برای این آثار ترتیب یافته بود - مثل مزایده مجموعه آرتور سمبون در گالری ژرژ پتی در پاریس در سال 1914 - ولی براساس اسناد موجود مجموعه‌دارانی چون گلبنکیان تا پیش از سال 1920 خریدهای خود را بیش‌تر به‌واسطه دلالان انجام می‌دادند.[3]
دهه نخست قرن 21م
آغاز قرن بیستم میلادی، با توجه به حفاری‌ها و صادرات بی‌رویه و البته وجه اگزوتیک آثار، شاهد رونق گرفتن مارکت هنر اسلامی بود؛ امری که یک‌بار دیگر در آغاز قرن بعد اما اینبار به شکلی دیگر تکرار شد.
فروخته‌شده: 5/4 میلیون دلار در حراج هنر اسلامی و هندی ساتبیز، اکتبر 2024
بعد از حملات 11 سپتامبر 2001، فرهنگ به‌عنوان ابزاری برای ایجاد گفت‌وگو میان‌فرهنگی مورد استفاده قرار گرفت؛ در همین راستا بود که در سال‌های بعد، موزه‌ها از دوحه گرفته تا نیویورک پروژه‌های ساخت یا بازسازی چندین میلیون‌دلاری را برای نمایش هنر اسلامی راه‌اندازی کردند؛[4] حراج‌خانه‌های بین‌المللی نیز با برگزاری نخستین «حراج‌های عصرانه» برای هنر اسلامی[5] و نخستین حراج‌های منطقه‌ای از هنر مدرن و معاصر خاورمیانه (از سال 2006)، بازار هنر اسلامی و هنر مدرن و معاصر از خاورمیانه را در این سال‌ها پرورش دادند.[6]
برخی از گزارش‌های جسته‌وگریخته از حراج‌های برگزار‌شده در دهه اول قرن جاری نشان از استقبال بی‌نظیر از آثار هنر اسلامی در این دوران دارد. مثلاً، در گزارشی که وبسایت «میوتچال آرت» درباره‌ی موفقیت یکی از حراج‌های هنر اسلامی در سال 2010 منتشر کرد،.
