مولتی متر چیست ؟

مولتی متر
مولتی متر چیست ؟

مولتی متر وسیله ایست جهت اندازه گیری میزان جریان الکتریکی، میزان ولتاژ و مقاومت در مدار الکتریکی. مولتی متر یکی از مهمترین ابزارهای اندازه گیری برای تعمیرکاران الکترونیکی و مهندسان می باشد.

از مهمترین کاربرد و موارد استفاده از این ابزار می توان به استفاده در تعمیرگاه ها، کارگاه ها و آزمایشگاه های برق اشاره کرد. اولین مولتی مترها به شکل آنالوگ تهیه و طراحی شده بودند که به آنها مولتی متر آنالوگ گفته میشود

مولتی مترهای آنالوگ یک سری از محدودیت را نیز داشته اند. با پیشرفت فناوری، شما می توانید مدرن ترین و دقیق ترین انواع این ابزارهای اندازه گیری را در بازار مشاهده کنید که مولتی مترهای جدید از ویژگی های بسیار بی نظیری برخوردار هستند که از بارزترین این مشخصات می توان به موارد زیر اشاره کرد:

کالیبراسیون بسیار آسان
قابلیت اتصال به کامپیوتر
کاهش میزان خطای کاربر
افزایش میزان دقت اندازه گیری
امکان نمایش داده ها
افزایش سرعت راندمان در اندازه گیری
داشتن تنوع بسیار بالا
در ادامه مقاله ” مولتی متر چیست ” سعی بر آن داریم تا در مورد انواع مولتی متر و نحوه ی استفاده از این تجهیزات اندازه گیری، توضیحات بیشتری را به حضورتان ارائه دهیم. با ما همراه باشید.

نحوه ی استفاده از مولتی متر

آشنایی با طرز کار مولتی متر از اهمیت بسیار بالایی برخوردار می باشد که برای این منظور می توانید در گام اول از قطع بودن جریان برق مطمئن بوده و سپس مراحل زیر را طی کرده و از این طریق اندازه گیری مدنظرتان را انجام دهید:

پورت های COM را به پروب های سیاه متصل کنید.
در این گام پروب VΩmA را به پروب های قرمز مولتی متر متصل کنید.
دستگاه را روشن نمایید و سلکتور آن را بر روی حالت پیوستگی یا همان اتصال قرار دهید.
اگر در مدار شما جریان وجود داشته باشد، در این صورت شما صدای بوقی از ابزار اندازه گیری مذکور خواهید شد و همچنین عدد صفر را بر روی نمایشگر دیجیتال مولتی متر مشاهده خواهید کرد.
 

معرفی انواع مولتی متر

پس از معرفی اینکه مولتی متر چیست ، میخواهیم به بررسی انواع مولتی متر بپردازیم. در حال حاضر شما می توانید تنوع بسیار بالایی از مولتی مترها را در بازار مشاهده کنید که هر یک از آنها دارای ویژگی ها و قیمت متفاوتی هستند. شما نیز قبل از اینکه یکی از مناسب ترین و باکیفیت ترین انواع مولتی متر را تهیه و خریداری کنید، حتما راجع به انواع این ابزارهای اندازه گیری، اطلاعات مورد نیاز خود را به دست آورده و سپس با خیال راحت اقدام به ثبت سفارش داشته باشید.

توجه کنید که از مولتی مترهای مدرن و جدید استفاده کنید چرا که این مدل از ابزارهای اندازه گیری، دقت بسیار بالاتری را دارند. از مهمترین انواع مولتی متر می توان به موارد زیر اشاره کرد:

مولتی متر آنالوگ (عقربه ای)

مولتی متر دیجیتالی

مولتی متر رومیزی

مولتی متر انبری

مولتی متر دیجیتالی چیست

از دیگر بهترین و پرکاربردترین انواع مولتی متر ، می توان به مولتی مترهای دیجیتالی اشاره داشت که امروزه به یکی از پرفروش ترین انواع این ابزارهای اندازه گیری تبدیل شده است و شما می توانید با توجه به نیاز خود، بهترین و ایده آل ترین مدل این مولتی مترها را تهیه و خریداری کنید.

برندهای بسیار متعددی در زمینه طراحی و ساخت مولتی مترهای دیجیتالی در حال فعالیت هستند که شما می توانید با در نظر گرفتن قدرت مالی خود، یکی از بهترین این ابزارهای اندازه گیری را تهیه کرده و آن را مورد استفاده قرار دهید.

مولتی مترهای دیجیتالی از صفحه و نمایشگر دیجیتالی برخوردار هستند که شما می توانید اعداد مدنظرتان را به راحتی بر روی این صفحه مورد مشاهده قرار دهید. قدرت و دقت اندازه گیری مربوط به مولتی مترهای دیجیتالی بسیار بالا بوده به طوری که شما می توانید در بسیاری از مشاغل و حرفه های مدنظرتان، به راحتی از این ابزارهای اندازه گیری استفاده نمایید.

در مولتی مترهای دیجیتالی پارامترهای اندازه گیری شده به صورت ارقام دیجیتالی نمایش داده می شوند. همچنین این مولتی مترها می توانند واحد اندازه گیری را نیز نمایش دهند. مولتی مترهای دیجیتالی نسبت به مولتی مترهای آنالوگ دارای مزایایی به شرح زیر می باشند:

دقت بالا در اندازه گیری و نمایش داده ها
کاهش خطای کاربر
افزایش راندمان دستگاه و سرعت اندازه گیری
قابلیت اندازه گیری و نمایش مقادیر مختلف
دارای حافظه جهت ثبت اطلاعات اندازه گیری شده
قابلیت اتصال به کامپیوتر
کالیبراسیون آسان تر
مولتی متر انبری (مولتی متر کلمپی) چیست ؟

از دیگر بی نظیرترین و بهترین انواع مولتی متر را، مولتی مترهای انبری (مولتی متر کلمپی) شکل داده است که شباهت بسیار زیادی را به انبر دست داشته و به همین امر نیز به اسم مولتی مترهای انبری شناخته می شود.

استفاده از مولتی مترهای انبری (مولتی متر کلمپی) شکل بسیار راحت تر بوده به طوری که شما می توانید در شرایط بسیار مختلف، به راحتی اقدام به استفاده از این ابزار اندازه گیری نمایید. همچنین شما می توانید در صورت داشتن هرگونه سوالی راجع به نحوه ی استفاده از مولتی مترهای انبری، با دوستان حرفه ای و با تجربه ی ما در ارتباط بوده و راهنمایی های مورد نیاز را به دست آورید.

پورت ها در مولتی متر پارامترهای برق و الکترونیک

به قسمتی که پراب ها به آن متصل می شوند ترمینال ورودی یا پورت گفته می شود. در این دستگاه به منظور اندازه گیری پارامترهای مختلف چندین پورت تعبیه شده است که پورت ها می‌توانند در مولتی مترهای مختلف، متفاوت باشند.

پورت 10A: جهت اندازه گیری جریان های بزرگ (بالاتر از 200 میلی آمپر)
پورت μA.mA: جهت اندازه گیری جریان (حداکثر تا 200 میلی آمپر)
پورت COM: مربوط به COMMON بوده که اکثر اوقات به زمین و یا منفی مدار متصل می شود و معمولا برای اتصال پراب سیاه رنگ از آن استفاده می شود.
پورت VΩ: جهت اندازه گیری مقاومت، ولتاژ و تست اتصالات
 

پراب یا پروب در مولتی متر پارامترهای برق و الکترونیک

اکثر مولتی مترها دارای دو پراب (Probe) به رنگ های قرمز و مشکی هستند که تفاوتی بین آن ها وجود ندارد و فقط برای ایجاد تمایز دو رنگ انتخاب شده است.

معمولا پراب مشکی به پورت COM و پراب قرمز به پورت های دیگر متصل می شود.
پراب های سوزنی برای تست قطعات Smd کاربرد دارند.
پراب های high برای تست سطح ولتاژهای بالا به کار گرفته می شوند.

تست دیود
با قرار دادن سلکتور مولتی متر بر روی قسمت تست دیود کار آغاز می شود در مرحله بعد دو سر سیم مولتی متر را در دو طرف دیود مورد نظر قرار داده و در صورتی که از مولتی متر صدایی منتشر نشد دیود سالم است. بطور کلی دیود نباید اتصال کوتاه شده باشد.

مولتی متر ها را میتوانیم به دو دسته کلی Auto Range و غیر Auto Range یا Manual تقسیم کنیم. در نوع غیر اتوماتیک، برای اندازه گیری هر پارامتر نظیر ولتاژ، مقاومت و … باید حدود مورد نظر را روی مولتی متر انتخاب کنیم، مولتی متر به وسیله یک سلکتور کمیت‌های الکتریکی می‌تواند بر حسب نیاز گردش نماید برای استفاده از آن لازم است شما با هر کدام از آن کمیت‌ها آشنا باشید که برای هریک، یک واحد مشخص اندازه گیری تعیین می‌شود.مثلا اگر میخواهیم ولتاژ ۱۲ ولت را اندازه بگیریم باید سلکتور مولتی متر را در قسمت ولتاژ روی ۲۰ قرار دهیم که بتوانیم ولتاژ های زیر ۲۰ ولت را با دقت خوبی اندازه بگیریم. یکی از قسمت های مهم ، ولت مترDC آن می باشد. اساس کار یک ولت متر DC دیجیتالی بر مبنای مقایسه است. یعنی ولتاژ وارد شده به ولت متر ، با یک ولتاژ مرجع معمولا ۱۰۰ میلی ولت مقایسه شده و نتیجه مقایسه به کمک مدارات الکترونیکی و دیجیتالی به صورت ارقام که مبین مقدار ولتاژ DC اعمالی به ولت متر است،، روی صفحه نمایش آن ظاهر می‌گردد.
انواع مولتی متر های دیجیتال قادر به اندازه گیری ولتاژ از چند صد میلی ولت تا ۱۰۰۰ولت به صورت خودکار هستند و نیاز به تنظیم رنج دستی ندارند، فقط کافیست کاربر جهت انتخاب ولتاژ AC رنج یاب را روی قسمت AC و جهت انتخاب ولتاژ DC رنج یاب را روی قسمت DC قرار دهد. همچنین جهت اندازه گیری کمیت های دیگر از جمله مقاومت یا آمپر باید نشانگر رنج را روی قسمت مربوطه قرار دهد. به این نوع آوومتر ها که به صورت خودکار تنظیم می شوند اتو رنج Auto Range می گویندنمونه یک مولتی متر غیر اتوماتیک را در تصویر زیر میتوانید مشاهده نمایید.

در مولتی متر های اتوماتیک، نیازی به این کار نبوده و صرفا باید نوع پارامتر را مشخص کنیم مثلا برای اندازه گیری ولتاژ باتری، سلکتور مولتی مترمان را روی ولتاژ مستقیم قرار می دهیم و اقدام به اندازه گیری می کنیم. ولتاژ هرچقدر که باشد (در بازه مجاز مولتی متر) روی صفحه نمایش داده می شود و البته اغلب مولتی متر ها امکان تنظیم دقت اندازه گیری را به کاربر می دهند. نمونه یک مولتی متر اتوماتیک را نیز در تصویر زیر می بینید.

نکات استفاده از مولتی متر پارامترهای برق و الکترونیک
در هنگام استفاده از مولتی متر باید به نکاتی توجه کرد که به شرح زیر می باشند:

برای اندازه گیری میزان شدت جریان، مولتی متر به صورت سری در مدار قرار داده شود.
برای اندازه گیری اختلاف پتانسیل، مولتی متر به صورت موازی بین دو نقطه از مدار قرار گیرد.
هنگام اندازه گیری مقاومت جهت جلوگیری از آسیب به مولتی متر، بایستی جریان برق قطع گردد.
هر گاه جریان یا ولتاژ منفی شد نشان دهنده این است که پراب ها را به صورت بر عکس در مدار قرار گرفته اند.
کلید سلکتور را در جهت حرکت عقربه های ساعت می بایست چرخاند و هیچگاه کلید سلکتور را سریع نچرخانید.
وقتی جریان در حد 10 آمپر باشد باید پراب را به پورت 10 آمپری متصل کنید در غیر این صورت سبب سوختن فیوز مولتی متر می شود و باید آن را تعویض نمایید.
در مدل های جدید اتو رنج، سلکتور آمپر AC و DC یکی هستند و دارای نماد خاصی می باشند.
هیچ گاه پیچ تنظیم صفر دستگاه (عقربه ای) را دستکاری نکنید؛ زیرا این بخش حساس بوده و ممکن است سبب قطع شدن فنر و خرابی دستگاه شود.
برای اندازه گیری جریان AC، سلکتور مولتی متر روی گزینه ای کنار علامت آمپر (~) قرار داده شود.
در صورتی که مقدار کمیت مورد اندازه گیری بیشتر از ضریب سلکتور باشد صدای بوق به نشانه اضافه بار شنیده می شود. و حروف OL که از عبارت Over Load به معنای اضافه بار می باشد بر روی صفحه نمایش ظاهر می شود.
در اندازه گیری ولتاژ، جریان و مقاومت که از مقدارش مطلع نیستید باید از بزرگ ترین رنج مربوط به اندازه گیری شروع نمایید. این عمل سبب اندازه گیری دقیق تر و محافظت از دستگاه می گردد به عنوان مثال در اندازه گیری جریان، جریان مورد نظر شما بیشتر از رنج انتخابی باشد سبب از کار افتادن آمپر سنج می شود.

انواع برندهای قابل تامین مولتی متر پارامترهای برق و الکترونیک

مولتی متر لوترون (LUTRON)
مولتی متر سم (CEM)
مولتی متر HIOKI
مولتی متر MASTECH
مولتی متر تس (TES)
مولتی متر PROVA
مولتی متر OWON
مولتی متر (یونیتی) UNI-T
مولتی متر فلوک (FLUKE)
مولتی متر کیوریتسو (KYORITSU)