دفعات لیز خوردن و افتادن خرچنگی از پستان
اگر به ازای هر 100 راس گاو، بیشتر از 5 تا 10 لاینر در زمان دوشش لیز میخورند و یا می افتند، مشکلی وجود دارد.
لیز خوردن یا افتادن خوشه خرچنگی در ابتدای دوشش، اغلب ناشی از:
- کم بودن میزان خلا
- بسته بودن سوراخ خرچنگی
- وجود مانعی در قسمت بالای لاینر یا شیلنگ کوتاه شیر
است. لیز خوردنی که در اواخر دوشش بروز کند می تواند ناشی از:
- تراز نبودن خرچنگی در زمان اتصال به پستان
- پایین بودن کیفیت لاینرها
- قدیمی بودن لاینرها
- توزیع نادرست وزن در خرچنگی ها
باشد.
در صورتیکه با تعریف متن ابتدای مقاله، دفعات افتادن لاینرها در شیردوشی شما زیاد است، موارد زیر را با دقت مطالعه و کنترل کنید.
1- اتصال خوشه دوشش
پیش از اتصال خرچنگی، لاینرها می بایست به سمت پایین و زمین خم و تا شده باشند. خم شدن شیلنگ بالای لاینر، از ورود هوا به خرچنگی و خط شیر جلوگیری می کند. به ترتیب که لاینرها به سرپستان ها متصل می شوند، خوشه به سمت بالا کشیده می شود و قرار گرفتن لاینرها در جای خود مانع از افت خلا ناشی از ورود هوا می شود. اگر آماده سازی دام برای خروج شیر به خوبی انجام شده باشد، ورود سریعتر شیر به داخل لاینر به دوشش صحیح کمک می نماید.
2- تراز بودن خوشه خرچنگی
خروجی خرچنگی می بایست با شیب ملایم به سمت پایین باشد.
اتصال صحیح خوشه خرچنگی، هوا کشیدن لاینرها، به خصوص در پایان دوشش را کاهش می دهد. شیلنگ شیر و شیلنگ دوقلو خرچنگی را به سمت خود می کشند، پیچ و تاب می دهند، مانع از قرارگیری متوازن خرچنگی بر روی سرپستان ها می شوند و میزان لیز خوردگی را افزایش می دهند.
گاهی استفاده از برخی تجهیزات مکانیکی مانند بازوهای خاص شیردوشی، به قرارگیری صحیح خرچنگی ها کمک می کند. هر چند استفاده از این نوع جک ها در شیردوشی های بزرگ امروزی به علت سرعت کار و بالا بودن تعداد دوشش چندان معمول نیست و معمولا توجیه اقتصادی نیز ندارند.
3- مدل لاینر و وضعیت
طراحی لاینر در مقایسه با سایر قطعات، تاثیر بسیار زیادی بر کیفیت دوشش دارد. کبودی و اِدِم سرپستان ها ناشی از عملکرد دستگاه شیردوش، در لاینرهای با قطر کمتر در قسمت بدنه و با دهانه نرم کاهش می یابد.
تغییر شکل دیواره لاینر که وظیفه ماساژ دادن سرپستان ها را به عهده دارد، معمولا منجر به پاکدوش نشدن دام و باقی ماندن شیر در پستان و افزایش سلول های پستانی در کارتیه های مبتلا به ورم پستان تحت بالینی می شود.
لاینر و شل می بایست به گونه ای طراحی شوند تا کاملا یکدیگر را در بر بگیرند. خراب شدن دهانه لاینر، معمولا ناشی از هوا کشیدن و لیز خودن لاینرهاست. لاینر می بایست به گونه ای بر روی شل قرار بگیرد که سفت و محکم باشد و در زمان دوشش و شستشو پیچ نخورد.
همه شل های یک خرچنگی می بایست هم اندازه باشند. لاینر نیز می بایست فارغ از هر گونه ترک خوردگی بر روی بدنه و شیلنگ انتهایی ( محل اتصال به خرچنگی) باشد. اگر در وضعیت دوشش دام های خود تغییر و کندی مشاهده می کنید، یکی از دلایل می تواند کارکرد بیش از اندازه لاینرها باشد.
4- سوراخ ورودی هوای خرچنگی
مسدود و یا کوچک بودن سوراخ خرچنگی منجر به
- کاهش سطح خلا خرچنگی
- افزایش نوسان خلا در خرچنگی
- پر شدن خرچنگی
- لیز خوردن لاینرها
- افزایش زمان دوشش هر دام
می شود. سوراخ ورودی هوا می بایست بر روی خرچنگی و یا لاینر باشد؛ اما همزمان بر روی هر دو نمی بایست سوراخی تعبیه شده باشد.
ورود بیش از حد هوا نیز منجر به
- کاهش سطح خلا در خرچنگی
- افزایش نوسان در خلا خرچنگی
- کف کردن شیر دوشیده شده
- شکستن مولکول های چربی
- کاهش کیفیت شیر
می شود. به صورت روتین و برنامه ریزی شده، باز بودن و کیفیت سوراخ های خرچنگی می بایست بررسی شود.
کامل شدن دوشش و ارتباط ان با لیز خوردن لاینرها
اگر با رگ زنی پستان گاو بعد از دوشش، بیش از 400 سی سی شیر در پستان مانده باشد و این موضوع در حداقل 10 راس گاو مشاهده شود، در پاکدوش کردن دام های خود دچار مشکل شده اید. شیر باقی مانده در پستان می بایست کمتر از 200 سی سی باشد.
بیشترین عوامل به وجود آورنده این مشکل:
- کیفیت بد و یا پایین لاینر
- عدم تناسب بین ظرفیت خرچنگی، قطر لوله خروجی خرچنگی، شیلنگ ها و شیلنگ بالای لاینر
- سبک بودن بیش از حد خرچنگی
- نامتاوزن بودن خرچنگی وصل شده به پستان ناشی از بلند بودن شیلنگ ها، کوتاه بودن شیلنگ ها، پیچ خوردن شیلنگ ها و کوتاه و بلند بودن آنها
- بالا بودن میزان خلا
می باشد.