طب سنتی حجامت و درمان بیماری ها
حجامت چیست ؟
هدف اصلی حجامت برای چیست ؟ حجامت در اصل، خونگیری از برخی نقاط بدن که احتمالا تجمع خون آلوده در آن جا زیاد است می‌باشد. در واقع سبک زندگی بسیاری از افراد در کنار شرایط تغذیه‌ای که برایش وجود دارد، باعث می‌شود تا پس از یک مدت زمان، خون، غلیظ‌تر از حالت عادی شده و همچنین کمی آلوده‌تر از قبل بشود.
سیستم دفاعی بدن، خودش در راستای تصفیه‌ی خون عمل کرده و ترشح هورمون‌ها و سازکار بدن را طوری پی ریزی می‌کند که خون آلوده، جای خودش را به خون تصفیه شده بدهد.
اما شاید این سیستم دفاعی، چندان سرعت بالایی نداشته باشد. به همین دلیل، راه‌هایی مثل استفاده از مواد خوراکی و گیاهی تصفیه کننده مثل عناب، انار، زرشک و … برای تصفیه خون توصیه می‌شود. برای آشنایی با فواید عناب مقاله خواص عناب را مطالعه کنید.
یکی دیگر از پارامترهایی که می‌تواند به این تصفیه خون سرعت زیادی ببخشد، حجامت می‌باشد. حجامت در بسیاری از کشورها از جمله چین، قدمت چندین ساله دارد و در جهان اسلام و طب سنتی نیز در جایگاهی مهم در قرار دارد.
تشخیص به نیاز داشتن به عمل حجامت، باید توسط پزشک و متخصص این کار صورت بگیرد. همچنین که این کار نیز باید توسط متخصص حاذق در این زمینه صورت بگیرد.
با گرفتن خون از قسمت‌هایی که پس از معاینه توسط متخصص صورت می‌گیرد، می‌توان به تنظیم ترکیبات شیمیایی خون، تنظیم هورمون، تقویت سیستم دفاعی بدن و … کمک کرد.
انواع حجامت چیست ؟
حال که متوجه شدید حجامت برای چیست ، قصد داریم بررسی کنیم که انواع حجامت چیست و چه فوایدی دارد. به طور کلی، حجامت به دو نوع خشک و تر انجام می‌شود.
حجامت خشک، که تحت عنوان بادکش یا بادکش درمانی نیز شناخته می‌شود، شامل خونگیری از شخص بیمار نمی‌شود.
به این معنی که به کمک لیوان و یا کوزه‌های حرارت دیده و قرار دادن آن بر روی پوست بدن، باعث کش آمدن پوست بدن شده و می‌تواند تاثیر زیادی در بهبود گردش خون و همچنین باز شدن عضلات گرفته شده داشته باشد.
اما حجامت تر، که شامل خونگیری نیز می‌باشد، خودش به چندین دسته تقسیم می‌شود که هر کدام، فواید خاص خودش را دارد. در ادامه، به بررسی این انواع حجامت، می‌پردازیم. پس با ما همراه باشید.
֎ حجامت عام
رایج‌ترین نوع حجامت، این حجامت است. محلی که در این حجامت خونگیری می‌شود، نواحی بین کتف می‌باشد.
برای پیدا کردن محل دقیق حجامت در این مورد، باید کف دست خود را به شکل افقی، طوری قرار دهید که نوک انگشتان، مهره‌های گردن را لمس کنند.
در این هنگام، محلی که انتهای کف دست شما واقع شده ، محلی است که برای حجامت عام، باید از آن خونگیری کنید. فصل مناسب برای این حجامت، در فصول گرم سال می‌باشد.
شاید در اینجا سوال پیش بیاید که طبع حجامت چیست ؟ در واقع حجامت بهتر است در فصول گرم انجام شود. به خصوص برای افرادی که طبع سردی دارند. اما برای افرادی که طبع گرم دارند، فصل زمستان هم فصل خوبی برای حجامت است.
فوایدی که به همراه حجامت عام می‌باشد، عبارت است از تقویت سیستم تدافعی بدن، با بازسازی گلبول‌های سفید، رقیق سازی خون و در نتیجه، افزایش گردش خون و از بین رفتن التهابات وگرفتگی‌های موجود در خون، از بین رفتن چربی و غلظت خون، رفع جوش، اگزما و التهابات پوستی.
֎ حجامت سر
این حجامت، بر روی ملاج شخص انجام می‌شود. برای پیدا کردن محل دقیق حجامت، لازم است شخص، یک وجب از بینی به سمت سر را اندازه گرفته و محل فرود آخرین انگشت را تحت حجامت قرار دهد.
این نوع حجامت، برای افرادی که تجمع خلط سودا مبتلا هستند، مورد استفاده قرار می‌گیرد. افراد مبتلا به این معضل، معمولا با سیاهی دور چشم، کابوس شبانه، وسواس فکر و خیال و … همراه هستند.
فوایدی که به همراه حجامت سوده می‌باشد، عبارت است از نابودی و خروج خلط سودا از سر، که نتیجه‌ی آن، کاهش وسواس، افسردگی و … است، کاهش سردردهای سودایی و کم کردن دفعات سردردهای میگرنی.
همچنین از دیگر خواص حجامت سر این است که پوست صورت را روشن می‌کند.
֎ حجامت گودی کمر
این نوع حجامت، درست انتهای ستون فقرات و در گودی کمر صورت می‌گیرد. اصلی‌ترین درمانی که از این نوع حجامت انتظار می‌رود، درمان درد موجود در گودی کمر می‌باشد.
همچنین به دلیل نزدیکی این نواحی به بخش‌های اعصاب پایین تنه‌ی فرد، این حجامت می‌تواند در تسکین دردهای سیاتیکی نیز مفید باشد. البته باید دقت داشته باشید که این ناحیه، حساسیت زیادی دارد و همچنین در برخی افراد، این حرکت می‌تواند باعث کاهش جریان خون بشود.
به همین دلیل، این نوع حجامت باید با تشخیص پزشک و همچنین توسط خود پزشک متخصص صورت بگیرد.
از فوایدی که می‌توان به این نوع حجامت نسبت داد، می‌توان به رفع جوش‌های زیاد در نواحی دور کمر، رفع فشار خون بالا، کاهش درد و عوارض یائسگی در بانوان و درمان دردهای سیاتیکی، اشاره داشت.
֎ حجامت ساق پا
محل دقیقی که برای حجامت ساق پا تعیین می‌شود، تا یک وجب بالای قوزک بیرونی پا می‌باشد که بر روی عضلات دوقلوی شخص قرار دارد.
این ناحیه، جزو نواحی حساس حجامت می‌باشد و باید به شکل دقیق و تخصصی انجام شود. این نوع حجامت اما فواید و تاثیرات مثبتی بر روی بدن دارد و به این دلیل که خونگیری از این ناحیه، باعث می‌شود از تجمع اختلاط‌های سنگین مثل سودا، جلوگیری شود.
از جمله فوایدی که می‌شود به این حجامت نسبت داد، می‌توان به درمان واریس پا، تصفیه خون، رفع خارش‌های غیر عادی بدن، رفع سیاهی دور چشم، از بین رفتن جوش‌های چرکی، درمان فشار خون بالا و … اشاره داشت. البته بهترین درمانی که با این حجامت می‌توان همراه بود، درمان واریس پا می‌باشد.
֎ حجامت پشت گوش
استخوان برآمدگی پشت گوش که به آن، اصطلاحا ماستوئید هم گفته می‌شود، محل انجام این حجامت است. از حساس بودن این حجامت، هر چه بگوییم کم است.
به همین دلیل، هرگز برای این حجامت، زیر دست افراد نکرده‌کار نروید. از فواید این حجامت، درمان وزوز گوش، درمان سرگیجه‌هایی که مربوط به بیماری منیر، درمان فشار خون بالا، درمان التهاب موجود در گوش و … می‌باشد. همچنین یکی از خواصی که حجامت این ناحیه دارد، افزایش میزان ترشح سطح اسپرم در مردان می‌باشد.
در واقع با حجامت این نواحی، یکی از رگ‌های اصلی مردان که مربوط به تولید مثل می‌باشد، تحریک شده و قوای جنسی مرد را افزایش می‌دهد.
֎ حجامت گیجگاهی
حجامت این نواحی بدن نیز حساسیت زیادی دارد. این نواحی، بسته به تشخیص متخصص، در یک طرف و یا دو طرف شقیقه صورت می‌گیرد. حجامت این نواحی، بیشتر برای درمان آسیب‌هایی که به چشم وارد می‌شود، مفید می‌باشد و می‌توان برای درمان مشکلاتی مثل تاری چشم، آب مروارید، آب سیاه چشم و … بر روی این حجامت حساب کرد.
انواع دیگری از حجامت وجود دارد که برای مشکلات دیگر، مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای مثال، برای درمان برخی مشکلات کبد و یا کلیه، می‌توان نواحی نزدیک به این اندام‌ها را تحت حجامت قرار داد تا برخی از مشکلات روتین، مثل مشکلات کلیوی و کبد چرب، رفع بشود.
حجامت چه فوایدی دارد ؟
اما یکی از سوالات اصلی که در این مقاله مطرح بود این است که فواید حجامت چیست. در واقع، حجامت، چند مزیت عمومی دارد که می‌توان به کاهش فشار خون، کم کردن غلظت خون، افزایش گردش خون، باز شدن گرفتگی عضلات، کم کردن عوارض و دردهای پریودی و همچنین کم کردن عوارض یائسگی، درمان آسم و آلرژی، سم زدایی بدن و … اشاره داشت. اما برخی دیگر از مزایایی که حجامت دارد، بسته به نوع حجامتی است که انجام می‌شود. برای مثال، حجامت گودی کمر، می‌تواند دردهای این نواحی را از بین ببرد و حجامت گیجگاه، می‌تواند رفع مشکلات بینایی را به همراه داشته باشد.
طی برخی از تحقیقات، ثابت شده که حجامت، تاثیرات مثبتی بر روی دستگاه گوارش انسان و همچنین تاثیرات مثبتی بر روی رشد قد کودکان، پیش از اتمام بلوغ دارد.
فرق خون دادن با حجامت چیست ؟
بین این دو مورد، تفاوت‌های زیادی قائل است. به طوری که اصلا نباید این دو موضوع را از یک خانواده در نظر گرفت. در واقع، اهدای خون، با هدف ذخیره کردن خون، برای افرادی که به خون نیاز دارند می‌باشد و یک عملی است که برای جامعه مفید می‌باشد و با این کار، می‌توان افرادی را از مرگ نجات داد.
اما خونی که در اثر حجامت از فرد خارج می‌شود، حاوی اخلاط بسیار آلوده می‌باشد که عملا، برای هیچ کاری مفید نیست. همچنین باید در نظر داشته باشید که میزان خونی که در حجامت از دست می‌دهید، حدود 80 سی سی می‌باشد، این در حالی است که در اهدای خون، شما حدود 500 سی سی خون اهدا می‌کنید. تفاوت دیگر این که حجامت، باعث تحریک شدن برخی غده‌ها و رگ‌ها شده که می‌تواند برای فرد مفید باشد. در حالی اهدا خون، به این شکل نیست.
آیا حجامت محدودیت سنی دارد؟
براساس گفته های برخی از متخصصان طب سنتی حجامت از سنین نوزادی به خصوص در نوزادانی که از زردی رنج می برند تا افراد 80 تا 90 سال بسیار مفید است و می توان برای همه مورد استفاده قرار گیرد، به جز شرایط خاصی که فرد در مراجعه به متخصص حجامت و پزشک باید مطرح کند تا در صورت مضر بودن این روش انجام نشود؛ اما برخی معتقدند حجامت برای برخی از افراد ممنوع است، مثل:
چه کسانی نباید حجامت کنند؟
نوزادان از بدو تولد تا چهار ماهگی.
خانم ها در دوران قاعدگی و عادت ماهیانه.
افرادی که دچار مشکل کمبود پلاکت خون هستند.
کسانی که با روش های طب اسلامی وطب سنتی دچارغلبه شدید بلغم هستند.
زنان باردار تا ماه چهارم بارداری.
مبتلایان به فشارخون مقطعی بالا؛ که البته در مورد این افراد توصیه می شود اول با استفاده از حجامت گرم وخشک به طریق مخصوص فشارخون را کاهش داده و سپس اقدام به حجامت کرد.
فواید حجامت برای درمان کدام بیماری ها ثابت شده است؟
مطالعات علمی متعددی در مورد حجامت انجام نشده است، طبق گزارشی که در سال 2015 در مجله پزشکی سنتی منتشر شده است، بیان می کند که حجامت در درمان آکنه، تبخال و کنترل درد نیز، مفید است. این شبیه به مطالب یک گزارش است که در سال 2012 در مجله PLoS One منتشر شده است. محققان استرالیایی و چینی 135 تحقیق را بر روی حجامت انجام داده اند و نتیجه گرفتند که حجامت وقتی با روش های درمانی دیگر مانند:طب سوزنی یا مصرف دارو ترکیب شود، می تواند در درمان مشکلات زیر مؤثر باشد :
تبخال
آکنه
فلج صورت
اسپوندیلوز گردنی
اختلالات خون مانند:کم خونی و هموفیلی
بیماری های روماتیسمی مانند:آرتریت و فیبرومیالژیا
باروری و اختلالات زنان
مشکلات پوستی مانند:اگزما و آکنه
فشار خون بالا
میگرن
اضطراب و افسردگی
تراکم برونشیت ناشی از آلرژی و آسم
رگ های واریسی
سرفه کردن
تراکم برونشیت
آسم
مشکلات گوارشی
درد
اما این محققان اظهار داشتند، که بسیاری از مطالعات مورد بررسی آنها ممکن است حالت جانبدارانه داشته باشد و مطالعات بیشتری مورد نیاز است و برخی ادعا می کنند که تحقیقاتی وجود ندارد که همه این ها را درمان کند.
اثرات جانبی و عوارض احتمالی حجامت
زمانی که به یک متخصص در زمینه حجامت مراجعه کنید، کاملا ایمن است؛ اما شما می توانید این عوارض جانبی را در منطقه ای که فنجان پوست شما را لمس می کند داشته باشید:
ناراحتی خفیف
سوزش
کبودی
عفونت پوست
پس قبل از این که آن را امتحان کنید، به طور حتم با پزشک متخصص خود مشورت کنید.
قبل از حجامت چه نکاتی را رعایت کنیم؟
هنگام انجام حجامت نباید انگشتر عقیق به دست داشته باشید.
حجامت در حالت گرسنگی و سیری کامل مضر است.
هنگام حجامت نباید عینک روی چشم داشته باشید.
تقریبا یک ساعت قبل از حجامت شربت آب انار یا انار یا میل کنید تا غلظت خون تان کم شود. همچین می توانید عسل، ماء الشعیر یا مایعات فراوان بنوشید.
سیگار کشیدن 12 ساعت قبل از حجامت ممنوع است.
بعد از حجامت چه نکاتی را رعایت کنیم؟
برای جبران ضعف احتمالی، شربتی از عسل پس از حجامت میل کنید.
تا 24 ساعت ورزش یا کار سنگین ممنوع است.
تا 12 ساعت قبل و بعد از حجامت نزدیکی نداشته باشید.
تا 12 ساعت سیگار کشیدن ممنوع است.
تا 24 ساعت ماهی و لبنیات و غذای شور و غذاهای سرد و تند و تیز مصرف نکنید.
حداقل تا 12 ساعت پس از انجام حجامت جهت جلوگیری از عفونت زخم، استحمام ممنوع است.
کبودی حجامت چقدر طول می کشد
کبودی می تواند برای چند روز تا 2 هفته طول بکشد طبق گفته TCM Practitioner Casco، انتظار می رود که طی چندین هفته درمان های مکرر، کبودی ها کاهش یابد. این، نشان دهنده یک نتیجه موفقیت آمیز از یک پروتکل حجامت است.
