تأثیر اندازه بذر بر استقرار گیاهچه در ذرت

برای استقرار مناسب گیاه ذرت، بذور باید به طور یکنواخت جوانه زده و ظاهر شوند. لازم به ذکر است شکل و اندازه بذر (درجه بندی بذر) ارتباطی با جوانه زنی، قدرت بذر و یا عملکرد آن ندارد. اگر شرایط کاشت مناسب باشد، بذور با هر شکل و اندازه‌ای، کیفیت یکسانی داشته و اندازه و سلامت جنین ارتباطی با اندازه بذر آن ندارد. 

درجه بندی بذر توسط ژنتیک و موقعیت نسبی بذر روی بلال تعیین می‌شود. دانه های کوچک از نوک، دانه های تخت از میانه و دانه های گرد از انتهای بلال سرچشمه می‌گیرند. اندازه و شکل دانه می‌تواند از شرایط اقلیمی تولید بذر از جمله دما و میزان آبیاری نیز متاثر باشد. همه دانه‌های روی یک بلال بذری از عملکرد پتانسیل یکسانی برخوردار هستند. گرده افشانی به طور کلی از پایه بلال شروع شده و دانه‌های حاصل از این بخش معمولا بزرگتر هستند. وقتی بلال های بذری به طور کامل بارور نمیشوند، تعداد دانه کمتر بر روی بلال بذری موجب بزرگتر شدن اندازه دانه ها در آن بلال می‌شود. درجه بندی بذور برای فروش بر اساس شکل سه بعدی بذر، همراه با وزن آن و عوامل دیگر مشخص می‌شود. بذور با درجه بندی یکسان، به اندازه کافی مشابه هستند تا از قابلیت کشت با ثبات بذور اطمینان حاصل شود.

جوانه‌زنی فرایند فیزیولوژیکی است که در آن بذر آب را جذب کرده و سلول های کم آب، بازسازی شده و رشد را آغاز مینمایند. جوانه‌زنی با ایجاد بافت ریشه و جوانه و بیرون زدن از سطح خاک به پایان می‌رسد. ظهور گیاهچه به معنای خروج جوانه از سطح خاک است. بعضی از بذور ممکن است جوانه بزنند اما امکان خروج از سطح خاک را به خاطر شرایط نامناسب خاک، بیماری‌ها یا حشرات نداشته باشند. قدرت بذر یک اصطلاح تا حدودی تخصصی است که معمولا به سرعت و یکنواختی جوانه زنی و ظهور بذر اشاره دارد. بذر ذرت باید به میزان 30٪ از وزن خود آب جذب کند تا بتواند جوانه بزند. این یکی از کارکرد‌های وزن بذر است. بنابراین در شرایط بسیار خشک، کوچکی بذر می‌تواند یک مزیت جزئی برای جوانه‌نی با رطوبت کمتر باشد. 

اندازه بذر و استقرار گیاهچه

در دوره بین جوانه زنی و استقرار گیاهچه، گیاه ذرت آسیب پذیرتر است. ذرت به 100 تا 120 درجه روز رشد (GDD) برای استقرار نیاز دارد. در این زمان، گیاهان به انرژی حاصل از بذر برای استقرار برگها و ایجاد سیستم ریشه تکیه می‌کنند. در صورت وجود یک دوره خنک و مرطوب طولانی بین جوانه زنی و ظهور گیاهچه، بذور بزرگتر دارای ذخایر انرژی بیشتری هستند. با این وجود، در ظهور یکنواخت گیاهچه، کاشت ذرت در زمانیکه هوا حداقل 12 درجه سانتیگراد باشد، از اندازه بذر مهمتر است. تیمار بذور تولیدی شرکت  توسعه کشت ذرت با استفاده از قارچ‌کش‌های (®Celest) وMaxim® XL) ) و حشره‌کش کروزر (®CRUISER) موجب جوانه زنی و استقرار هرچه بهتر بذور تولیدی این شرکت شده است. همانگونه که از نمودار زیر مشخص است، به طور کلی اندازه بذر تنها 2% در استقرار گیاهچه تاثیر دارد.

ملاحظات مدیریتی:

• اندازه بذر تأثیر حداقلی بر قدرت بذر، ظهور گیاهچه در مزارع یا عملکرد دارد.

• بذور جهت سهولت در استفاده در بذر کار سایز بندی میشوند. اندازه بذر تاثیری در تاریخ ظهور تاسل، ابریشم یا عملکرد نهایی ندارد. 

• عامل مهم در عملکرد ذرت، انتخاب هیبرید مناسب اقلیم مورد نظر با صفات زراعی دلخواه  است.

• اندازه بذر و حداقل درصد جوانه زنی بر روی کیسه بذور شرکت توسعه کشت ذرت درج شده است. 

• دمای حداقل 12 درجه سانتیگراد در خاک برای کاشت لازم است. خاک سرد می‌تواند باعث از بین رفتن جوانه قبل از ظهور شود.

• بذرکار را نسبت به سایزبندی بذر خود تنظیم نمایید. حتماً توصیه های سازنده را رعایت نموده و در صورت تغییر در سایزبندی بذر، بذرکار را مجدد تنظیم نماید.

• تهیه مناسب و بموقع زمین و تسطیح آن، در تنظیم بذرکار برای تماس بهتر بذر با خاک و در به حداقل رساندن مشکلات ظهور گیاهچه مهم و موثر میباشد.