کانسپت و فرآیند طراحی معماری
کانسپت طراحی معماری معمولا بخشی از مرحله طراحی شماتیک فرآیند برنامه ریزی در نظر گرفته می شوند. به طور کلی، این همان مرحله است که طراح ایده های اصلی طرح ساختمان را شکل می دهد اما کانسپت ها در واقع در تمام سطوح طراحی از برنامه ریزی، طرح کلی و پرورش طرح گرفته تا اسناد قرارداد و اجرای ساختمان خلق می شوند.
کانسپت معماری ها در این مراحل طرح ریزی، ممکن است به ارتقاء طرح ساختمان منجر شده یا روش هایی را که باید در هر یک از مراحل دنبال شوند، مشخص کنند. برای مثال، طرح شماتیک می تواند کانسپت طراحی معماری هایی برای سازمان دهی کلی سایت (طرح ساختمانی) و کانسپت هایی برای تهسیل برقراری ارتباط میان گروه های کاری طراحی معماری گوناگون، در بر داشته باشد.
چند مثال از کانسپت های ساختمانی و کانسپت های فرآیند محور در هر مرحله طرح ریزی، به صورت کلی در زیر بیان شده است.
1- برنامه ریزی
الف: ساختمان
1. فعالیت های کارفرما و خط مشی تجاری وی
2. دیدگاه موسسه وام دهنده درباره عملی شدن پروژه
3. تصور برنامه ریز از ماهیت مسئله
4. ایده هایی درباره همجواری فضاها
ب: فرآیند
1. تصور برنامه ریز از بهترین روش گفتگو درباره پروژه
2. تصور مدیر دفتر (آرشیتکت) از زمان مجاز و موجود برای برنامه ریزی
3. کانسپت کارفرما درباره انتخاب شخصی که مسئولیت انتقال اطلاعات به برنامه ریز با توجه دیدگاه های تجاری کارفرما را برعهده می گیرد.
2- طرح شماتیک
الف:
1. کانسپت معماری جهت گروه بندی و حوزه بندی عملکردهای سایت
2. گروه بندی و حوزه بندی عملکردهای ساختمانی در ارتباط با یکدیگر و در ارتباط با شرایط حاکم
3. سازه و آنچه آن را در ارتباط با کانسپت طراحی معماری مربوط به فضای سه بعدی محصور می نماید.
ب:
1.کانسپت هایی برای ارتباطات داخلی اعضای گروه طراحی معماری
2. کانسپت طراحی برای واگذاری قسمت هایی از برنامه به تک تک طراحان
3. کانسپت برای ارائه طرح کلی به کارفرما
3- پروراندن طرح
الف:
1. کانسپت طراحی معماری برای نمایش جزئیات بازشوها
2. نطامی برای بررسی شرایط ورودی ها
3. نظام هایی در ارتباط با مصالح و اتصال دهنده ها
ب:
1. اطمینان از طراحی چیدمان مبلمان با توجه به سرمایه کارفرما
2. نظامی برای جلوگیری از اشتباه در چیدمان مبلمان و تجهیزات
3. کانسپت طراحی معماری برای روش معرفی طرح به هئیت مدیره کارفرما
4- اسناد قرارداد
الف:
1. نظامی برای ارزش یابی نمای گچ کاری شده
2. کانسپت سازماندهی ابزار آلات در ساختمان
3. کانسپت مشخص کردن دامنه مجاز کیفیت مصالح
ب:
1. تعیین وظایف نقشه کش ها برای ترسیم نقشه های اجرایی
2. نظام دعوت از شرکت کنندگان در مناقصه
3. کانسپت جهت ضمانت تکمیل کار در زمان برنامه ریزی شده
4- اجرای ساختمان
الف:
1. کانسپتی برای تضمین کیفیت نصب مصالح
2. نظارت بر اجرای ساختمان بطور کلی و جزئی
3. کانسپت طراحی معماری برای نحوه استقرار بنا در سایت
ب:
1. بر طرف کردن مشکلات در سایت ساختمانی
2. نظارت بر پرداخت های کارفرما به پیمانکاران
3. کانسپتی برای تضمین کامل بودن پروژه در بازرسی نهایی
منبع: کتاب ایده و کانسپت در معماری/سید احسان صیادی، سید مهدی مداحی