بهینه سازی مصرف انرژی
روشن کردن پنکه در زمستان با دور کم نه تنها خانه را سرد نمیکند، بلکه با راندن هوای گرم جمع شده زیر سقف به پایین، دمای اتاق را یکنواخت میکند و از تلفات حرارت میکاهد.
اولین گام برای استفاده کارآمدتر از انرژی در بخش خانگی، یافتن نقاطی از خانه است که بیشترین مصرف انرژی را دارد. ممیزی انرژی، این نقاط را نشان داده و با ارائه اندازهگیریهای دقیق، راههایی برای کاهش هزینههای انرژی پیشنهاد میکند.
مصرف بالای انرژی در ساختمانهای مسکونی یکی از عمدهترین مشکلات کشورهای در حال توسعه است که دارای اثرات اقتصادی و زیست محیطی میباشد . در واقع رعایت نشدن برخی استانداردها در ساختمانسازی و لوازم انرژیبر، موجب شده مصرف انرژی از حد متعارف خود خارج شود.
مصرف انرژی در ایران به دلیل شرایط اجتماعی و فرهنگی در حد بالایی میباشد. طبق آمار موجود سالانه حدود ۱۵۰هزار تا ۲۰۰هزار واحد مسکونی جدید در سطح کشور ساخته میشود. از آنجایی که بخش ساختمان با مصرف بیش از ۴۰ درصد کل انرژی تولید شده در کشور و صرف هزینهای معادل ۳۰ درصد از درآمد حاصل از فروش نفت، بیشترین میزان مصرف انرژی را به خود اختصاص داده است، لذا بهینهسازی مصرف انرژی در ساختمان، تأثیرات مثبتی بر اقتصاد خانواده و نیز ملی خواهد داشت.
امروزه ساختمانهای ساخته شده در کشورهای پیشرفته از لحاظ مصرف انرژی درجهبندی میشوند. مثلاً در استرالیا منازل را به منظور استفاده بهینه از انرژی توسط برنامه کامپیوتری ارزیابی میکنند و اصطلاحاً به آنها ستاره اعطا میشود. یعنی به هر میزانی که یک ساختمان از لحاظ مصرف انرژی بهینه باشد به همان میزان به آن ساختمان ستاره داده میشود.
اولین گام برای استفاده کارآمدتر از انرژی در بخش خانگی، یافتن نقاطی از خانه است که بیشترین مصرف انرژی را دارد. ممیزی انرژی، این نقاط را نشان داده و با ارائه اندازهگیریهای دقیق، راههایی برای کاهش هزینههای انرژی پیشنهاد میکند. در مورد ممیزی انرژی نکاتی یادآور میشود:
۱ – در صورت امکان، از طراح ساختمان خود، نقشههای اجرایی کف، دیوار و سقف را بخواهید و از میزان صحیح عایقکاری حرارتی در آن اطمینان حاصل کنید.
۲ – تمام سوراخها و شکافهای دیوارها، سقفها، درها، اتصالات روشنایی، سوییچها و خروجیهای برق را که موجب نشت هوا به بیرون یا درون میشوند، کنترل کنید.
۳ – از باز نبودن دریچه شومینه اطمینان حاصل کنید.
۴ – از صحت عملکرد کلیه وسایل منزل و نیز سیستمهای سرمایشی و گرمایشی اطمینان حاصل کنید.
۵ – روشناییهای مورد نیاز خانواده را بررسی کنید و با استفاده از الگویی مناسب، نورهای مناطق پرمصرف مانند اتاق نشمین، آشپزخانه و قسمتهای بیرونی را مورد توجه قرار دهید. راههای استفاده از نور روز و کاهش زمان روشن بودن لامپها را بررسی کرده و لامپهای رشتهای را با لامپهای استاندارد فلورسنت یا لامپهای کم مصرف جایگزین کنید.
بیشترین تلفات انرژی در واحدهای مسکونی و آپارتمانی مربوط به دیوارهای خارجی میباشد که میتوان با انجام راهکارهایی از اتلاف انرژی جلوگیری کرد:
۱٫ اتاقهای نشیمن و اتاقهایی که از آنها بیشتر استفاده میشود در طرف جنوب ساختمان قرار گیرد. به این ترتیب از نور طبیعی خورشید استفاده کرده و در زمستان نیز بیشترین بهره را از گرمای خورشید میبرد.
۲٫ بهتر است اتاقهای پذیرایی، ناهارخوری، خواب و نشیمن در طرف جنوب و بقیه جاها مانند آشپزخانه، سرویس بهداشتی، حمام، انباری و مانند آن در طرف شمال قرار گیرد.
۳٫ به منظور کاهش تلفات حرارتی، دودکشهای موجود در ساختمان بسته شده و به جای بخاری از سیستم حرارت مرکزی استفاده شود.
۴٫ مسیر مستقیمی برای حرکت هوای بیرون در ساختمان پیشبینی شده باشد که در تابستان به خنک کردن ساختمان کمک کند.
۵٫ اتاقهایی که کاربرد همانند دارند در کنار هم قرار گیرد. به ویژه اتاقهایی که کاربرد خاص دارند از بقیه اتاقها جدا شده باشند. این کار به شما کمک میکند تا فقط اتاقهایی را گرم کنید که در آنها زندگی میکنید .
۶٫ بخشهایی از ساختمان که نیاز به آب دارند نزدیک هم قرار گیرند. این قسمتها عبارتند از آشپزخانه، دستشویی و حمام . با این کار طول لولههای آب کم میشود و در نتیجه حرارت کمتری از لولههای آب گرم به هدر میرود.
۷٫ سقف تا ارتفاع ۷/۲ متر پایین باشد. اگر این کار انجام نشده است میتوانید تمام و یا فقط سقف بعضی قسمتها را پایین بیاورید. برای این کار میتوانید از سقفهای کاذب استفاده کنید. بالا بودن سقف باعث افزایش تلفات حرارتی میشود. بیشتر حرارت تولید شده توسط بخاری یا شوفاژ در سقف جمع میشود و قسمت پایین اتاق که ما در آن قرار داریم گرم نمیشود. در این حالت هم مصرف انرژی بالا میرود و هم آسایش ساکنین تأمین نمیشود.
در صورت عدم امکان کاهش ارتفاع سقف به ۷/۲ متر ، نصب یک پنکه سقفی کمک بسیار زیادی به گرم کردن خانه میکند. روشن کردن پنکه در زمستان با دور کم نه تنها خانه را سرد نمیکند، بلکه با راندن هوای گرم جمع شده زیر سقف به پایین، دمای اتاق را یکنواخت میکند و از تلفات حرارت میکاهد. اجرای صحیح سقف کاذب در ساختمانها با حذف بخشی از فضای مورد سرمایش و گرمایش، میزان مصرف انرژی را که برای این منظور به کار میرود، کاهش میدهد.
سقف کاذب در طبقات فوقانی میتواند از انتقال حرارت بین فضای داخل و خارج ساختمان بکاهد. یکی از سریعترین و سودآورترین روشها عایقکاری حرارتی و هوابندی است. استفاده از عایقهای حرارتی در سقفهای کاذب و اجرای صحیح و بدون درز اینگونه سقفها تبادل حرارتی را کاهش میدهد . این کار باعث استفاده مناسبتر از هزینههای پرداختی انرژی میشود. تولید یک عایق مناسب با استفاده از ترکیب مصالح و تفکیکهای ساخت و ساز، منجر به ایجاد بنایی با خصوصیات حرارتی مطلوب میشود؛ به طوری که نیاز به عملیاتی نظیر تصفیه هوا و کنترل میزان رطوبت ضروری نیست. با صرف هزینهای اندک میتوان با استفاده از محصولات عایق کار و هوابندی خاص، هزینههای سرمایهگذاری مورد نیاز برای تأمین سرمایش و گرمایش را تا ۳۰درصد کاهش داد.
نشت هوای گرم از بیرون به خانه در تابستان و خروج آن در طول زمستان دلیل عمده هدر رفتنهای زیاد پرداختی انرژی در خانه است. از جمله سریعترین راههای صرفهجویی در هزینه؛ گچ گرفتن، درزگیری یا هوابندی تمامی شکافها، ترکها و روزنههای مرتبط با فضای بیرون است. با کاهش دادن راههای نفوذ هوا میتوان ۱۴درصد در پرداخت قبوض انرژی صرفهجویی کرد.
این راهها عبارتنداز: آبریز سقف، ورودی اتاق شیروانی، جعبه و کابلهای برق، لولهکشیها، دودکش آب گرمکن، کانالها، درها و چارچوبها، هواکش شومینه، ورودی هوای گرم، چارچوب پنجرهها، کف و تزئینات داخلی، فضاهای دسترسی به لولهکشی، کلیدها و پریزهای برق، اتصالات روشنایی و آستانه درها.
منبع :
www.smsm.ir