معرفی انواع اکچویتور

اکچویتور در لغت به معنی عملگر میباشد و میتوان گفت آخرین تجهیز برای کنترل ولو است که دستورکنترلی را به اجرا در میاورد 

در واقع یک دستور کنترلی را با استفاده از یک منبع تغذیه به یک عملکرد مکانیکی تبدیل میکند . اکچویتور در این فرآیند کنترلی باید سرعت و قدرت لازم برای انجام این کار را داشته باشد و باتوجه به سیگنال دریافت شده عملکرد دقیقی در تنظیم ولو داشته باشد.

در واقع اکچویتورها همان عملگران سیستم ما هستند . در بلوک دیاگرام زیر, جایگاه اکچویتورها رادر یک سیستم کنترلی میبینیم 

اکچویتور هارا میتوان واسط بین سیستم و محیط پیرامون دانست .پرکاربرد ترین موارد مصرف, در باز یا بسته کردن شیر هاست . معمولا از اکچویتورها در مواردی که از لحاظ ایمنی نیاز به قطع سریع جریان نیاز داریم  استفاده میکنیم یکی از ویژگی های اکچویتور ها کنترل کردن ولو از راه دور میباشد . 

 این اکچویتورها بسته به نوع منبع انرژی ای که دارند به سه دسته ی (الکتریکی -هیدرولیکی -پنوماتیکی) و یا بر اساس نحوه ی حرکتی آن به دو گروه حرکت خطی یا لینیر دورانی یا چرخشی تقسیم میشوند )

 نوع اول اکچویتور ,اکچویتور الکتریکی میباشد که باهم بررسی خواهیم کرد :

نوع مدرن اکچویتور ها هستند که از موتور الکتریکی برای تامین انرژی مورد نیاز بهره میگیرد .

و میتوان از آنها در سیستم هایی که نیاز به کنترل دقیق دارند استفاده کرد .

از آنجایی که منبع تغذیه در آنها (اکچویتورها )برقی است آلودگی و نشتی ندارند, جزو تجهیزات تمیزی به حساب میایند 

هزینه خرید ونگه داری این اکچویتور بالا میباشد 

از مزایای عملگر الکتریکی میتوان به :

همانطور که اشاره کردم اکچویتور الکتریکی آلودگی و یا رطوبت در محیط کارخانه ایجاد نمیکند

تامین انرژی اکچویتور های الکتریکی بسیار ساده است واکثرا با داشتن منبع ولتاژ  24یا 220 ولت میتوانیم انرژی این اکچویتور ها را برای فرایند کنترل انواع ولو ها تا مین کنیم .

از نکات قابل توجه این اکچویتور به عدم ایجاد نوسان در خروجی میتوان اشاره کرد

به علت دارا بودن قطعات محرک و مکانیکی کم دارای طراحی های فشرده و کوچک میباشد 

از معایب این اکچویتور میتوان به :

قیمت بالا این اکچویتور ها اشاره کرد همچنن در صورت قطع منبع انرژی به همان وضعیت باقی میماند

 سرعت حرکتی این اکچویتور ها به نسبت اکچویتور های پنوماتیک کمتر است. در مواردی که نیاز به قطع سریع جریان نیاز داریم استفاده از این اکچویتور ها توصیه نمیشود. 

اکچیتورهای پنوماتیکی 

یکی از پرکار برد ترین عملگرها در زمینه شیر آلات کنترلی هستند .قیمت مناسبی دارند و تامین کننده انرژی آنها هوا فشرده است 

در اغلب محیط های صنعتی در دسترس است و همچنین این نوع اکچوتور ها ساختار ساده تری نسبت به مدل های دیگر دارد 

و از این بابت هزینه نگه داری این مدل از اکچویتور ها اقتصادی تر میباشد  . این اکچویتورها دارای دو نوع حرکت خطی و دورانی  میباشند :

اکچویتور پنوماتیک برروی سایز های مختلف شیر قابل نصب هست . هوای مورد نیاز این اکچویتورها به راحتی و با هزینه کم قابل تامین است . و همچنین هوای اضافی آن به راحتی به محیط جذب میشود . اما با توجه به نیروی  کم سیستم های پنوماتیکی نمیتوان از آنها برای شیر های بزرگ که برای باز و بسته شدن نیاز به گشتاور زیادی نیاز دارند استفاده کرد 

برخی از مزایای عملگر پنوماتیکی میتوان به :ارزان بودن و سادگی تهیه منبع تغذیه ی باد اشاره کرد هوای اضافیه  خارج شده  اکچویتور بدون ایجاد مشکلی در محیط خارج میشود ، طراحی ساده تری دارد و همانطور که اشاره شد، هزینه ی تعمیر و نگه داری از آن نسبت به موارد مشابه بسیار اقتصادی تر است .

از اکچویتور های پنوماتیکی نمیتوان در خطوط فشار بالا و سایز های ولو های بالا بهره برد و این مشکل یکی از مهم ترین مشکلات در کارکرد این نوع اکچویتور میتوان اشاره کرد . 

هوای فشرده تولید شده هنگام خروج از کمپرسور دارای رطوبت و کثیفی می باشد  که میتواند باعث کاهش عمر تجهیزات کنترل ولو ها مانند اکچویتور ها بشود . به همین علت قبل از این که بتوان از هوای فشرده استفاده کرد نیاز به فیلتر شدن و .تنظیم فشار دارد. 

از فیلتر های مورد استفاده در صنعت میتوان جهت حذف آب. ذرات جامد و روغن استفاده کرد 

 انواع اکچویتور برحسب نوع به دو نوع خطی linier  و چرخشی یا rotary تقسیم می شود .  

اکچویتور لینیر به صورت خطی حرکت میکند و دقت بسیار زیادی در بحث کنترل دقیق ولو دارد . 

اکچویتور های دارای حرکت دورانی :

حرکت تولیدی این اکچویتور ها روتاری  به صورت دورانی یا چرخشی میباشد این اکچیتورها پنوماتیکی ساختمان ساده ای دارند و نیروی پنوماتیک را به حرکت چرخشی برای باز یا بسته کردن ولو روتاری تبدیل میکند . با توجه به ساختار این نوع از ولو های رتاری بیشتر جهت باز یا بسته کردن ولو به صورت کامل استفاده می شود.

اکچویتورهای پنوماتیک را به دو نوع تک عملگردی یا single acting و دو عملگری double actingنیز میتوان دسته بندی کرد

در نوع  سینگل اکتینگ ولو در صورت قطع فشار باد به حالت ابتدایی حالت باز یا بسته برمیگردد اما در نوع دبل اکتینگ ولو در 

صورت قطع فشار باد در همان وضعیت ولو باقی میماند .

برند ها و مدل های گوناگونی از اکچویتور ها در صنعت تولید میشود بنابر این برای یک انتخاب اکچویتور مناسب باید فاکتور های زیادی را بررسی کنیم ,مانند سایز و قدرت اکچویتور و ماکسیمم فشار ورودی .محدوده فشار کاری و همچنین  نوع عملکرد ان بر اساس سینگل یا دبل اکتینگ بودن ، دقت عملکردی و مسایل اقتصادی توجه کرد همچنین برای اکچویتور های لینیر کورس حرکتی و برای اکچویتور های روتاری به زاویه چرخش توجه کرد 

اکچویتور عضو نهایی ابزار دقیق 

 اکچویتور یا عملگر بخش مهمی از تجهیزات دقیق به حساب می آیند که وظیفه آنان  در سیستم کنترلی . تبدیل سیگنال کنترلی به سیگنال فیزیکی نیاز فرآیند است