حمل و نقل کرمهای زنده:
حمل و نقل کرمهای زنده:
کرمها را میتوان به دیگر پرورشدهندگان کرم فروخت و یا برای نیازهای محلی یا صادرات از آنها استفاده کرد. حمل و نقل و جابجایی کرمها کار بسیار آسانی است. با استفاده از یک برس (فرچه) ساده کوکونها را جدا کرده و آنها را در مخزنی که دارای همان خوراک و مقداری رطوبت است قرار میدهیم. در هر ۲۴ ساعت از زمان حمل و نقل هر کوکون به نیم گرم غذا احتیاج دارد. میتوان کوکونها را در مخازن تمیزی که دارای منافذ میباشند بستهبندی نمود. ابتدا کوکونها را در کیسهای از جنس چیت قرار داده و سپس کیسه را در کوزههای پلاستیکی با درپوشهای منفذدار قرار میدهند.
کرمهای زنده نیز به روش مشابه با کوکونها بستهبندی میشوند یعنی در ظروف پلاستیکی با در پوش منفذدار و مواد غذایی مرطوب قرار میگیرند. برای هر کرم زنده مقدار ماده غذایی لازم در هر ۲۴ ساعت از زمان حمل و نقل معادل ۵/۱ گرم میباشد. کوزهای با ظرفیت یک لیتر برای جابه جایی ۲۰۰ الی ۵۰۰ کرم زنده در مدتی کوتاه مناسب است.
میزان مصرف کرم پوسال (ورمیکمپوست):
از آنجا که ترکیب شیمیایی کرم پوسال (ورمیکمپوست) بگونهای است که هر میزان مصرف آن هیچگونه اثر سوئی نخواهد داشت، در زراعتهای رایج میتوان از کرم پوسال (ورمیکمپوست) به میزان ۳ تا ۵ تن در هکتار، در گیاهان گلدانی ۵ تا ۲۰ در صد وزن خاک گلدان و در باغات میوه به میزان ۲ تا ۵ کیلوگرم به ازای هر درخت مصرف نمود. اما با توجه به اینکه شرایط آب و هوایی، وضعیت حاصلخیزی خاک و نیاز گیاهان مختلف متفاوت میباشد از طرفی نوع بستر در ترکیب کرم پوسال (ورمیکمپوست) موثر میباشد لذا نمیتوان یک دستورالعمل واحد را در باره میزان مصرف کرم پوسال (ورمیکمپوست) ارائه داد؛ بنابراین بمنظور رعایت اقتصاد تولید، صحیحترین روش برای تعیین میزان دقیق مصرف کرم پوسال (ورمیکمپوست) انجام آزمون و اندازهگیری میزان عناصر غذایی در کرم پوسال (ورمیکمپوست) و مصرف آن متناسب با نیاز گیاه موردنظر و شرایط محیطی و وضعیت خاک میباشد.
روند اجرای طرح تولید کرم پوسال (ورمیکمپوست):
۱- شرکت درکارگاههای آموزشی و کسب اطلاعات کافی از اهمیت کرم پوسال (ورمیکمپوست) و روش تولید و نگهداری از آن.
۲- تعین هدف از تاسیس مزرعه کرم پوسال (ورمیکمپوست).
۳- برآورد میزان متوسط ماده آلی (کود حیوانی، زباله، بقایای گیاهی) قابل تامین در طول سال.
۴- برگزاری کارگاههای آموزشی و تبلیغی برای تامین بازار مصرف.
۵- تعیین محل مصرف تولیدات و تعداد مصرفکنندگان.
۶- تعیین میزان مصرف کرم پوسال (ورمیکمپوست) یا کرم خاکی.
۷- بر آورد سطح مزرعه کرم پوسال (ورمیکمپوست) متناسب با میزان متوسط ماده آلی قابل تامین، میزان ورمیکمپوست دارای تقاضا و میزان توسعه مصرف در آینده.
۸- تامین زمین مورد نیاز در فاصله مناسب از مزارع یا شهرک تولید زباله. با توجه به هزینه حمل و نقل در این نوع فعالیت حتیالامکان باید در اجرای این طرح زمین مورد نظر در محلی انتخاب شود که هزینههای حمل و نقل به حداقل برسد.
۹- تامین آب مورد نیاز.
۱۰- تامین یک رشته برق.
۱۱- خرید تجهیزات مورد نیاز شامل سرند، خرمنکوب یا سرشاخه خردکن، فرغون، بیل و…
۱۲- زیر سازی و ایجاد تراکم در محل احداث مزرعه کرم پوسال (ورمیکمپوست).
۱۳- بتونریزی با ضخامت ۱۵ سانتیمتر با شیب مناسب و احداث کانالهای انتقال شیرابه.
۱۴- نصب سایبان چوبی یا فلزی متناسب با شرایط منطقه و امکانات موجود.
۱۵- تهیه ماده آلی.
۱۶- خرید کرم.
آفات کرم خاکی:
کرمهای خاکی تحت تاثیرو حمله آفات بیشماری هستند. دشمنان اصلی کرمهای خاکی شامل کنهها، دم فنریان، مورچهها، صدپایان، حلزونها، لارو سوسکهای خاص، موش، مار، موش کور، وزغ و سایر حشرات و جانورانی که از کرمها تغذیه میکنند میباشند. کرمهای خاکی همچنین دارای تعدادی انگل داخلی شامل تعداد زیادی از پروتوزوآها، تعدادی از نماتدها، لارو خاصی از انواع پشهها و… میباشند.
کنهها:
کنه قرمز یکی از فاکتورهای محدودکننده در تولید کرم خاکی بشمار میآید، کنهها بطور طبیعی در کودهای دامی و یا سایر مواد آلی مشابه دیده میشوند. همه بسترهای تولیدکننده کرم خاکی نیز معمولا حاوی تعداد کمی از جمعیت کنهها میباشند. که تحت شرایط خاص این حد جمعیت افزایش یافته و خسارتزا میشود. گونههای زیادی از کنههای آفت در اکثر بستر کرمهای خاکی وجود دارند اما مهمترین آنها کنه کرم خاکی با نام علمی Urpoda agitans میباشد این کنهها قهوهای مایل به قرمز و بسیار ریز هستند که بدون استفاده از میکروسکوپ نیز قابل دیدن میباشند. این کنهها بیشتر در سطح و یا لبههای بستر کرمها و همچنین در محل تجمع مواد غذایی دیده میشوند، آنها معمولا به کرم خاکی حمله نمیکنند و تنها از مواد غذایی کرمها تغذیه میکنند. زمانی که جمعیت کنهها افزایش یافت و به سطح بالایی رسید کرمها به اعماق بستر نفوذ کرده و در همان جا باقی میمانند؛ و معمولا به سطح خاک نمیآیند این عمل باعث تضعیف رشد و کاهش تولید مثل آنها میشود.
کنترل کنهها:
بهترین روش برای کنترل کنههای کرم خاکی پیشگیری میباشد همچنین یک مدیریت مناسب، مهمترین راهکار کنترل کنه است. جمعیت بالای کنه تقریبا همیشه با یک یا چند مورد از شرایط زیر همراه است:
۱- میزان آب بیش از حد.
۲- میزان تغذیه و مواد غذایی زیاد.
۳- زباله و ضایعات تازه و آبدار.
برنامه تغذیه باید به گونهای باشد که تمام مواد غذایی طی چند روز اولیه مصرف شود و از انباشته شدن مواد غذایی گندیده و ترش کرده در بستر جلوگیری شود.
بسترهای تولید با زهکش ضعیف که بسیار خیس میشوند شرایط نامناسبی برای تولید کرم و شرایط مطلوبی برای رشد کنهها ایجاد میکنند. برنامه آبدهی باید مطابق شرایط آب و هوایی باشد تا بسترها زیاد خیس نشوند. معمولا جمعیت بالای کنه در شرایطی مانند تغذیه کرم با زبالهها، برگهای کاهو و بقیه ضایعات سبزی که میزان رطوبت بالایی دارند بوجود میآید؛ بنابراین تا زمانی که جمعیت کنهها تحت کنترل در آید باید رطوبت این مواد را کاهش داد و سپس جهت تغذیه استفاده نمود و حتی پس از آن نیز مصرف این مواد باید با احتیاط صورت گیرد. زمانی که جمعیت کنهها در حال افزایش است پوشش بستر را برداشته و برای چند ساعت سطح بستر را در مقابل نور مستقیم آفتاب قرار دهید و همچنین میزان تغذیه و آبدهی را کم کنید.
برخی تولیدکنندگان زمانی که جمعیت حشرات و کنهها افزایش مییابد ابتدا آبدهی زیادی بر روی سطح بستر انجام میدهند تا آفات به سطح بیایند سپس توسط مشعل دستی روی سطح بستر را میسوزانند. باید توجه داشت حذف و دفع فیزیکی و یا شیمیایی کنهها تنها باعث کنترل موقتی آنها میشود بخصوص زمانی که شرایط بستر در جهت کاهش شرایط بهینه کنهها، تغییر داده نشود.
دم فنریان:Spring tail
حشراتی دوک مانند، کوچک به رنگ سفید متمایل به خاکستری میباشند که قادر به جهیدن میباشند. گاهی اوقات جمعیت این آفات به حدی زیاد میشود که تقریبا سطح بستر سفید بنظر میرسد. زمانی که جمعیت دم فنریان افزایش مییابد، کرمها در سطح زیرین بستر باقی میمانند و قادر به تغذیه از مواد غذایی سطح بستر نمیباشند. روشهای کنترل گفته شده در مورد کنهها نیز در مورد دم فنریان موثر میباشد. اگرچه کنترل شیمیایی دم فنریان تاثیر چندانی نداشته است.
مورچهها:
برخی از گونههای مورچهها از تخم یا کرمهای کوچک تغذیه میکنند. مورچهها را میتوان با سموم حشره کش، اسپریهای حشره کش و طعمه مسموم در خارج از بستر از بین برد.