هنر سنگ تراشی
هنر سنگ تراشی |
|
پیشینه هنر سنگتراشی به4500سال پیش از میلاد می‌رسد و کشف ظروف سنگ نشانگر آن است که در این ایام تراش اشیا مختلف مصرفی و تزئینی از سنگ سبز در کرمان رواج داشته که البته هنوز هم این نوع سنگ استخراج و به مشهد فرستاده می‌شود.
به طور کلی باید گفت که سنگتراشی در ایران قدیم بیشتر به تهیه وسایل کشاورزی و آلات و‌ابزار شکار و کندن پوست حیوانات اختصاص داشته و لوازم سنگی به دست آمده از غار مسکونی کمربند یا غار هوتو در نزدیکی بهشه
ر که متعلق به 11000 تا 8000 سال قبل از میلاد مسیح است نیز دلالت بر همین امر دارد. سنگ در ساختن بناهای تاریخی و آثار باستانی هم نقش بسیار مهم و اساسی داشته است. از جمله مهمترین ابنیه تاریخی می‌توان از کاخ‌های دوران هخامنشی و حجاری‌های دوره ساسانی نام برد. تخت جمشید نمونه بارزی از صنعت سنگبری دوره هخامنشی است. به ط‌وری که از دو اتاق خزانه تخت جمشید بیش از 600 ظرف سنگی سالم و شکسته بدست آمد. در دوره اشکانیان نیز سنگبری رایج بوده و نمونه آن در بیستون و در قسمت پائین حجاری بزرگ داریوش وجود داشته و بعدها که طاقچه‌ای بر روی آن کنده‌اند تقریبا محو شده است. سنگتراشی دوره ساسانی را از کنده‌کاری و نقوش برجسته بر روی چهار سنگ می‌توان شناخت که بیشتر آن‌ها در دامنه کوه‌های فارس بوجود آمده است. نمونه‌های متعددی از سنگتراشی که در موزه‌های مختلف جهان باقی مانده نشا‌نه هائی بارز از کنده کاری‌های با ارزش دوران اسلام
ی را به دست می‌دهد. از جمله می‌توان از سنگ قبری که در سال 532 هجری تهیه شده و هم اکنون در موزه هنرهای زیبا بوستون موجود است و با طرح‌های خانه و نوشته‌های گوناگون تزئین شده و نیز نمونه‌های از سنگ مرمر که در حال حاضر در موزه متروپولیتن نیویورک نگهداری می‌شود، اشاره کرد. با وجود آنکه به نظ‌ر برخی از محققان و باستان شناسان ایران سرزمین سنگ است و منابع سرشاری از انواع سنگ‌ها همچون مرمر و سنگ گندمی و سنگ سیاه (که در تخت جمشید بکار رفته) ویش یزدی و سنگ سماق و سنگ آهکی و سنگ میکا‌را دارد، باید گفت که علیرغم این فراوانی سنگ در معماری و هنر ایران پایگاهی نسبتا فرعی داشته و شاید در این امر شکل پذیری گل سفال که با ذوق ایرانیان سازگارتر بوده بی تاثیر نبوده است. مطالب بیشتردرhttp://snp-co.blogfa.com/ |
