خاورمیانه آتشین
در ماه جولای سال جاری باز هم رکورد گرم‌ترین ماه سال شکسته شد. اما در این میان مردم خاورمیانه بیشتر با این مشکل دست و پنجه نرم کردند. در سیبری آب شدن لایه منجمد دایمی باعث آزاد شدن ویروس سیاه زخم شد که سال‌ها در یخ آن نواحی به دام افتاده بود، در بغداد گرما باعث تعطیلی ادارات و مدارس شد و در کویت دماسنج روی عدد 54درجه ایستاد. اینها تیترهایی است که در خبرگزاری‌های مختلف جهان شاهد آن هستیم. کره‌زمین تا کی رفتار انسان‌ها را تحمل می‌کند؟ انسان تا کجا تحمل این گرما را که خود آن را به وجود آورده است، دارد؟
گاردین نوشت: از سال1880 که دمای زمین ثبت شده است جولای سال2016 گرم‌ترین ماه سال را به خود اختصاص داده است. این گرما باعث شده است که بسیاری از مردم در نقاط مختلف جهان با سختی و مشقات بسیار دست به گریبان شوند. تحقیقات ناسا نشان می‌دهد که ماه گذشته میلادی 0.84درجه سانتی‌گراد گرمتر از میانگین سال‌های1951 تا 1980 بوده است. همین‌طور نسبت به همین ماه در سال2015 میلادی نیز افزایش 0.11درجه سانتی‌گرادی در دما را نشان می‌دهد.
افزایش دما در این ماه فقط به‌خاطر تغییرات آب و هوایی جهانی نبوده است. بخشی از این افزایش دما به خاطر پدیده ال‌نینو است. ال‌نینو باعث هجوم آب گرم به اقیانوس آرام و تشدید گرم شدن زمین شده است. اما دانشمندان می‌گویند که افزایش دما در ماه گذشته میلادی به خاطر پدیده ال‌نینو قابل‌توجه است و باعث می‌شود که سال2016 به‌عنوان گرم‌ترین سال در تاریخ ثبت شود.
«جان تپاوت» مدیر سرویس آب و هوای اروپا می‌گوید: حتی اگر ال‌نینو را مقصر بدانیم و تقصیرات را به گردن این پدیده بیندازیم، باز هم نقش تغییرات آب و هوایی در رکورد شکنی این ماه غیرقابل کتمان است. درواقع مقصر اصلی خود ما هستیم نه ال‌نینو! ما انتظار چنین ماه گرمی را نداشتیم و اصلا پیش‌بینی چنین دمایی را نمی‌کردیم اما انتظار داریم که این گرما در ماه آینده و تا اخر سال جاری میلادی ادامه پیدا کند. چیزی که می‌توانیم درمورد 7ماه گذشته بگوییم این است که هر ماه یک رکورد تازه در گرما ثبت کرد. به احتمال بسیار زیاد این رکوردشکنی‌ها در ماه‌های آینده هم ادامه پیدا می‌کند پس نمی‌توان گفت که تنها پدیده ال‌نینو باعث بروز این موج گرما شده است. در بین گرم‌ترین سال‌های ثبت شده تا به امروز هر 15سال از قرن21 دیده می‌شوند و در این سال‌ها فقط 5بار پدیده ال‌نینو را شاهد بوده‌ایم. سرچشه این گرمای جهانی پایدار جای دیگری است.
این آمار و اعداد میانگین جهانی هستند در نتیجه همه مردمان جهان در تمام نقاط آن را درک نمی‌کنند. اما تعداد مکان‌هایی که با این گرمایش درگیر هستند در حال افزایش است. به‌عنوان مثال افزایش دما در بریتانیا نیز مشکلاتی به وجود آورده است در حالی که تا به حال گرمایش جهانی در این کشورها قابل مدیریت و کنترل بود.
رکورد 8سال گرم در بریتانیا همگی در قرن21 هستند ضمن اینکه مرطوب‌ترین سال‌ها نیز بعد از سال2000 اتفاق افتاده‌اند. این یعنی بریتانیا هر سال گرمتر و مرطوب‌تر می‌شود. دمای میانگین ماه جولای در بریتانیا 15.3درجه سانتی‌گراد بود که 0.2درجه سانتی‌گراد بالاتر از میانگین سال‌های1981 تا 2010 میلادی است.
خاورمیانه آتشین
افزایش دمای ماه جولای به‌صورت متقارن در سراسر جهان پخش نشد بلکه مناطق خاورمیانه بیشترین افزایش دما را تجربه کرد. افزایش دما در نقاطی که سهم کمتری از انتشار گازهای گلخانه‌ای دارند بیشتر است و این مناطق که با مشکلات سیاسی و جنگ زدگی و خشکسالی کم آبی روبهرو هستند حالا باید با مشکل دیگری به‌نام گرمای بیش از حد نیز بسازند. مناطقی مانند خاورمیانه بیشتر از میانگین افزایش دمای جهانی گرم می‌شوند. «جوس لیلیولد» محقق جوی در مرکز تحقیقاتی ماکس پلانک هشدار می‌دهد که در صورت ادامه روند کنونی بخش عمده‌ای از کره‌زمین مخصوصا نواحی خاورمیانه و شمال آفریقا غیرقابل سکونت خواهند شد. اگر این اتفاق بیفتد مشکلات پناهجویان و مهاجرت مردم چندین برابر آن چیزی که امروز وجود دارد خواهد شد و دنیا را به معنای واقعی کلمه در بحران فرو خواهد برد. رکورد گرمای ماه گذشته میلادی بیش از پیش به ما اخطار می‌دهد که باید هر چه سریع‌تر رفتار خود را در زمینه انتشار گازهای گلخانه‌ای اصلاح کنیم وی ادامه می‌دهد در منطقه خاورمیانه با خشکسالی15ساله روبهرو هستیم که همچنان ادامه دارد. درواقع خاورمیانه بدترین مکان برای زندگی کردن است.
جنگ باعث بروز خشکسالی
برخی محققان بر این باورند که جنگ عامل تمام مشکلات خاورمیانه ازجمله خشکسالی است. درواقع جنگ باعث می‌شود که دولت‌ها از پرداختن به مسائل دیگر مانند مقابله با خشکسالی یا گرم شدن زمین باز بمانند درحالی که این مسائل می‌توانند از جنگ نیز آسیب زننده‌تر باشند.
«عادل عبدل اتیف» مشاور سازمان ملل درمورد تغییرات آب و هوایی در منطقه خاورمیانه می‌گوید تغییرات آب و هوایی و تبعات آن هنوز در برنامه‌های کاری دولت‌های منطقه هیچ جایی ندارد و دولت‌ها درگیر مسائل دیگری از جمله جنگ و نزاع داخلی هستند. جنگ و تروریسم باعث شده است که اکثر دولت‌های منطقه توان مالی لازم را برای مقابله با تغییرات آب و هوایی نداشته باشند و تمام وقت و انرژی و منابع مالی خود را صرف مقابله با تروریست‌ها کنند.
بی‌گناه‌ها می‌سوزند
کسانی که در خاورمیانه زندگی می‌کنند از آسیب‌پذیر‌ترین مردمان جهان هستند که با کمترین نقش در تغییرات آب و هوایی بیشترین ضرر را از آن می‌بینند.
وقتی کویت در سال جاری به رکورد 54درجه سانتی‌گراد، یعنی گرم‌ترین دما در نیمکره‌شرقی زمین رسید مردم این ناحیه عموما از قشر مرفه بودند که می‌توانستند با روشن کردن وسایل سرمایشی با گرمای بی‌سابقه مقابله کنند.درحالی که در کشور همسایه کویت یعنی عراق که زیرساخت برق ضعیفی دارد میلیون‌ها نفر در شهرها و بسیاری از آوراگان جنگ در بیابان‌ها زیر آفتاب داغ و سوزان بالای 50درجه سوختند.
گرمای بی‌سابقه در ماه جولای یک هشدار دیگر به سران کشورها و مسوولان است تا هر چه زودتر به تعهدات خود در توافق نامه پاریس عمل کنند.
تحقیقات ناسا نشان می‌دهد که ماه جولای 1.3درجه سانتی‌گراد گرمتر از دوران پیش از صنعتی شدن است. این درحالی است که طبق توافقنامه پاریس افزایش دما باید در بازه 1.5درجه بیشتر از دوران قبل از صنعتی شدن بماند و این نشان می‌دهد که ما تنها 0.2درجه با از بین رفتن تعهدات پاریس فاصله داریم.
دیوید کارولی، استاد دانشگاه ملبورن می‌گوید تنها 0.2درجه از گرمایش بر اثر پدیده ال‌نینو است و مابقی 1.1درجه سانتی‌گرادی بر اثر رفتار خود ما انسان‌هاست. ما نباید با انداختن تقصیرات بر گردن ال‌نینو سر خود را مانند کبک در زمین فرو کنیم. هر کاری که امروز انجام می‌دهیم به‌طور مستقیم بر زندگی خود ما تاثیر دارد.
