ایران از بی‌آبی می‌سوزد
این روزها فرسایش خاک در ایران بیداد می‌کند. جنگل‌های زاگرس درحال خشک شدن است، فعالیت زنبور عسل درحال کاهش است و... سالانه در پی این اتفاقات هزاران میلیارد تومان زیان می‌کنیم و دلیل همه این حوادث مصرف بی‌رویه آب است که نتیجه آن به خشکی کشور منجر می‌شود.
به گفته کارشناسان میزان آب‌های تجدیدپذیر کشور از ۱۳۲ میلیارد متر مکعب در حدود ۵۰ سال قبل، به ۸۸ میلیارد مترمکعب درحال حاضر رسیده است و بحران کم آبی و خشکسالی کشور را به شدت تهدید می‌کند. با جدی شدن بحران کم آبی و خشکسالی، مدتی است که موضوع آب مجازی مورد توجه قرار گرفته است.
بحث آب مجازی طی سال‌های اخیر در جهان نیز محل بحث و مناقشه بوده و بسیاری معتقدند بی‌توجهی به بحث آب مجازی، برای کشوری همچون ایران که خشکسالی شدیدی را پیش رو دارد، می‌تواند آسیب‌های ناشی از کم آبی را تشدید کند. این درحالی است که در برنامه ششم به آب مجازی مستقیما اشاره‌ای نشده است.
هم اکنون در کشورما بیش از دو برابر آب به جای استحصال مصرف می‌شود. در این شرایط کشور به سمت کویر شدن پیش می‌رود، منابع زیرزمینی اش را از دست داده و در حال از دست دادن منابع آب‌های سطحی خود است. دنیا از ۴۰ درصد منابع آب تجدیدپذیر خود استفاده می‌کند، درحالی‌که مصرف ما بیش از ۱۰۰ درصد است. با این اقدامات ما به سرعت کشور را سمت خشکی و ویرانی پیش می‌بریم.
بررسی مزیت صادرات و واردات اقلام برمحورآب
آب مجازی مقدار آبی است که همراه یک محصول وارد کشور یا از آن خارج می‌شود. ما باید به سمت واردات کالاهایی که مزیت نسبی در تولید داخلی آنها نداریم، برویم و با این اقدام در مصرف آب صرفه‌جویی کنیم. سپس با همین آب کالاهایی را تولید و صادر کنیم که در تولید آنها مزیت داریم. وقتی کالایی را وارد می‌کنیم به این معناست که آب وارد می‌کنیم، به عنوان مثال وقتی ما پنج تا شش میلیون تن خوراک دام وارد می‌کنیم، در حقیقت تقریبا هفت تا هشت میلیارد مکعب آب وارد کرده‌ایم.
وزیراسبق کشاورزی درباره بررسی مزیت صادرات و واردات اقلام بر محور آب گفت: ما باید بررسی کنیم در تولید و صادرات چه کالایی مزیت داریم و آنها را برمبنای آب و اقتصاد تولید و صادر کنیم و آن کالاهایی را که درتولیدشان مزیت نداریم وارد کنیم. به عنوان مثال ما در تولید چغندرقند و برنج با شرایط و آب بری موجود و از نظر اقتصاد آب مزیت تولید نداریم؛ ما می‌توانیم آبی را که برای تولید برنج مصرف می‌شود(جز در مناطق شمالی) صرف کالایی کنیم که درآمد بیشتری برای کشور دارد و از سوی دیگر کالایی را که آب بیشتری مصرف می‌کند و ارزش کمتری دارد، وارد کنیم. ممکن‌است ما در بخش زراعی چندان مزیت نداشته باشیم،اما دربخش باغبانی داریم؛ ضمن اینکه احتمال دارد در بخش زراعی با به کارگیری تکنولوژی و سرمایه‌گذاری در آینده مزیت پیدا کنیم. ما چون در کشاورزی‌مان سرمایه‌گذاری درست نمی‌کنیم، طبیعتا بخشی از مزیت‌هایمان از بین رفته است.
چالش‌های کشور درقالب آب،پوشش گیاهی و خاک
«سرزمین ایران درحال حاضر از بی‌آبی می‌سوزد، محیط زیست، حیات وحش، جنگل‌ها و مراتع کشور درحال نابودی است.»
عیسی‌کلانتری با بیان این مطلب درباره آسیب‌های تهدید کننده درصورت عدم‌توجه به بحث آب مجازی افزود: کشیدن آب از زیرزمین باعث شوری و ویرانی خاک می‌شود، ما می‌توانیم این آب را بالا نیاوریم وخاک را شور نکنیم، در حال حاضر مشکل کشور فقط فرسایش نیست، مساله شور شدن خاک اهمیتی کمتر از فرسایش ندارد.
اولویت ما در حفظ منابع با توجه به شرایط موجود اول آب، سپس پوشش گیاهی و بعد از آن خاک است، چراکه توسعه پوشش گیاهی فرسایش خاک را کمتر می‌کند. به گفته او سالیانه در کشور حدود هفتم دهم میلی‌متر خاک را در کشور از دست می‌دهیم، درحالی که این عدد برای آب طی یکسال ۵۰ تا ۶۰ میلیارد مکعب است، آب در میان مدت به شدت جامعه را تحت تاثیر خود قرار می‌دهد. البته هم آب و هم خاک باید مورد توجه قرار گیرد، اما نبود آب در ۱۰ تا ۱۵ ساله آینده ممکن است باعث مهاجرت میلیون‌ها نفر به خارج از شهرهایی شود که آنجا خشکسالی است و میلیون‌ها نفر از محل زندگی خود به دیگر نقاط مهاجرت کنند. به گزارش مهر، کلانتری افزود: نمی‌گویم مساله خاک نگران کننده نیست، اما فعلا که منابع محدود است باید در وهله اول از منابع آب کشور مراقب کنیم و خاک در اولویت بعدی ما قرار می‌گیرد.
