مصدر سیتی، کلان شهر زیست پایدار آینده
مصدر سیتی، پروژه شهری زیست پایدار است که هم اینک در خارج از ابوظبی در امارات متحده عربی در حال ساخت می‌باشد.
این شهر قرار است کلان شهری بدون آلاینده کربنی باشد و در مقایسه با دیگر شهرهای هم اندازه خود، به طور قابل توجهی مصرف مقدار آب آن کاهش یابد.
این شهر سبز در یکی از سخت‌ترین محیط زیست‌های طبیعی در جهان، یعنی در بیابان ساخته شده است. در اوج تابستان، دمای هوا در وسط روز به ۲۴ درجه سانتی گراد می‌رسد، اما وقتی بادهای خشک بیابانی را نیز بر این شرایط اضافه کنیم، احساس می‌کنیم که دمای هوا ۶۰ درجه است.
مصدر سیتی، نمونه‌ای از زندگی زیست آگاهانه در محیط زیست بدون کربن، و شهری بسیار ایده آل در سطح جهان است زیرا تمیز، زیست سازگار، هماهنگ و زیباست.
این شهر طوری طراحی شده که محل اصلی برای فن‌آوری‌های پیشرفته زیست پایدار و توسعه راه‌حل‌های انرژی باشد، و به همین خاطر جایی است برای مؤسسات برجسته تحقیقاتی در سطح بین‌المللی و تجارت‌هایی در این زمینه و دیگر زمینه‌ها. تصور کنید... جایی که بدون هیچ هزینه‌ای برای محیط زیست، بر چالش زندگی در شرایط اقلیمی سخت فائق آمده است.
جایی که همه مزایا برای زندگی در قرن ۲۱ را دارد اما عاری از اضطراب‌های موجود در شهرهای قدیمی قرن ۲۰ است.
شهری که می‌تواند تا قرن ۲۲ دوام آورد و مدلی باشد برای زندگی زیست پایدار. جایی که در آن ترافیکی نباشد، جایی که ایمن است و تمیز، تا کودکان در آن رشد کنند و خانواده‌ها رونق گیرند و جوامع شکوفا شوند. محیط زیستی را تصور کنید با میدان‌های شکوهمندی مشابه جنوب اروپا با شبکه پیچیده‌ای از خیابان‌های پر سایه در شهرهای عربی.
مرکزی برای تلاش‌های علمی جهان، شهری که محل آزمایش آینده بشریت است. جایی که افراد، شرکت‌ها، و سازمان‌ها متعهد هستند تا راه حل‌هایی برای یکی از حادترین مسائل دوران ما بیابند.
مصدر سیتی، در ۱۷ کیلومتری ابوظبی، پایتنخت امارات متحده عربی ساخته شده، و یکی از اصلی‌ترین مراکز اقتصادی و فرهنگی این کشور به شمار می‌آید.
این دو شهر توسط یک سیستم راه آهن سبک به همدیگر متصل هستند و این به ۶۰ هزار کارگر امکان می‌دهد که روزانه به این مرکز زیست سازگار رفت و آمد کنند.
این شهر پروژه‌ای است از شرکت انرژی آینده ابوظبی مشهور به مصدر که تحت مالکیت امارات متحده عربی است.
کل این شهر رو به شمال شرقی است تا جریان بادهای خنک شب در این شهر، بیشترین مقدار باشد و قرار گرفتن آن در معرض بادهای گرم روز کاهش یابد. همچنین در اطراف آن دیواری است برای محافظت بیشتر در مقابل بادهای شدید و لذا یک محوطه ۶ کیلومتری به شکل مربع در اطراف آن هست.
در نتیجه مصدر سیتی، از آب و هوایی بی همتا برخوردار است، با دمایی نسبتاً مناسب.
ساکنین و بازدیدکنندگان از پارک‌های سبزی که در اطراف این شهر قرار دارد، لذت می‌برند. خیابان‌ها مملو از ساختمان‌هایی با سایه‌بان هستند که سایه‌ای خوشامدگو برای عابران پیاده در پیاده‌روها ایجاد می‌کنند. مناظر و بناهای آبی نظیر فواره‌ها، برکه‌ها و غیره نیز سبب ایجاد هوای خنک می‌شوند، و بر زیبایی و آرامش این شهر می‌افزایند.
همچنین مصدر سیتی، از حمایت اصناف و سازمان‌های بین المللی برخوردار است و به راستی مجموعه‌ای جهانی از افراد و سازمان‌های هم فکر و آینده نگر است که همگی به یک اندازه برای آینده سیاره نگران هستند. طراحی این شهر و ساختمان‌های آن، کار شرکت مشهور معماری بریتانیا "فوستر و شرکاء" است که مسئولیت ساخت بسیاری از پروژه های معماری مشهور در سراسر جهان را دارد، از جمله پل میلنیوم لندن، و فرودگاه بین المللی هنگ کنگ.
طرح ساخت مصدر، سه مرحله دارد:
اولین مرحله در سال ۲۰۰۸ آغاز شد و هم اینک تکمیل شده. اکنون ۶ ساختمان اصلی در این شهر هست که صد و یک واحد مسکونی و یک کتابخانه الکترونیکی دارد. همچنین محلی دارد برای مؤسسه‌ی علم و فن‌آوری مصدر، که در سال ۲۰۰۹، به عنوان اولین مرکز این شهر افتتاح شد. و در پایان سال ۲۰۱۱، مصدر سیتی، ۲۲۲ واحد آپارتمانی دیگر و مراکز خرید را تکمیل کرد.
مرحله ۲، در پایان سال ۲۰۱۵ مصدر سیتی، جایی شد برای ۷ هزار نفر ساکنین و ۱۲ هزار کارگر که روزانه از ابوظبی به آنها رفت و آمد می‌کنند.
پس از تکمیل مرحله ۳، که بین سالهای ۲۰۲۰ و ۲۰۵۰ است، قرار است که این بهشت آرمانی بیابانی جایی باشد برای حدود ۱۰۰ هزار نفر از ساکنین و کارگران. بر اساس این طرح، قرار است فروشگاه‌های مواد غذایی و رستوران‌ها به سرو غذاهای تازه، ارگانیک و زیست پایدار بپردازند.
خانه‌ها و دفاتر از منابع انرژی جایگزین نظیر باد و خاک، انرژی می‌گیرند. حفاظت از آب، اولویت اول است و قرار است مصرف آب این شهر، % ۶۰ شهرهای عادی با همین اندازه باشد و نیز آبهای زائد بازیافت شود و مجدداً تا حداکثر میزان ممکن مورد استفاده قرار گیرد.
بخش‌های مختلف شهر: این شهر به ۴ بخش تقسیم می‌شود:
بخش مسکونی دارای خانه‌ها و آپارتمان‌های مدرن و راحت است. بخش تجاری دفاتر دارای فن‌آوری پیشرفته، مراکز خرید فعال، رستوران و بازار است. بخش مرکز تحقیق و توسعه، جایی برای شرکت‌ها و سازمان‌هایی که در زمینه فن‌آوری پاک و انرژی‌های زیست پایدار کار می‌کنند. بخش چهارم، جایی برای مؤسسه علم و فن‌آوری مصدر که دانشجویان و پروفسورهایی از سراسر جهان را به گرد خود می‌آورد. در حال حاضر این مؤسسه ۱۷۰ دانشجو از ۳۲ مؤسسه مختلف دارد. از هر ۵ دانشجو، ۲ تا زن هستند و % ۴۳ از ساکنین از امارات متحده عربی می‌باشند. در نهایت این مؤسسه می‌تواند بین ۶۰۰ تا ۸۰۰ دانشجو را ثبت نام نماید. ۴۲ نفر عضو هیئت مدیره از دانشگاه‌های برجسته در سراسر جهان هستند. این مؤسسه که به مؤسسه مشهور فن‌آوری ماساچوست در آمریکا وابسته و تحت حمایت آن است، صرف تحقیقات و توسعه در ۴ زمینه مهیج می‌شود:
اول تولید و ذخیره انرژی زیست پایدار، دوم توزیع و استفاده پر بازده از انرژی؛ سوم آب، محیط زیست و شرایط اقلیمی؛ و چهارم توسعه پایدار الحاقی.
مصدر سیتی، در حال حاضر از توان یک کارخانه‌ی فتوولتائیک خورشیدی ۱۰ مگاواتی واقع در این شهر استفاده می‌کند که بزرگترین کارخانه از این نوع در خاورمیانه است. توان اضافی از سیستم‌های فتوولتائیک واقع بر بام خانه‌ها می‌آید.
به عنوان مثال، مؤسسه مصدر هم اینک % ۳۰ از توان خود را از یک سری فتوولتائیک خورشیدی روی بام بدست می‌آورد. برج‌های بادی مدرن و با تکنولوژی پیشرفته واقع در بناهایی که در خانه‌ها و ساختمان‌های سنتی منطقه یافت می‌شود نیز نصب می‌شود.
یک برج بادی، بادهای خنکی که در ارتفاعات می‌وزند را می‌گیرد و مستقیماً به درون ساختمان وارد می‌کند تا دمای هوای درون آن را متعادل کند. همچنین با پیروی از ردپای معماری قدیمی که در بسیاری از شهرهای خاورمیانه یافت می‌شود، ساختمان‌ها را در مناطق مرتفع می‌سازند تا از این بادهای خنک بهره گیرند، و خیابان‌ها را باریک می‌سازند تا هوا بتواند به طور طبیعی از درون شهر عبور کند. این طرح‌های سنتی پسیو سبب می‌شود که دمای هوا در طول روز به مقدار قابل توجهی پایین آید، و لذا مصرف برق کم شود.
همه انرژی‌ای که درون خانه‌ها و دفاتر استفاده می‌شود، تحت کنترل دستگاه‌های دارای فن‌آوری بالا است و می‌تواند از مرکز کنترل شود. مارتین پوتر، مدیر مرکز عملیات مؤسسه مصدر و مشهور به "پلیس سبز" این مرکز چنین می‌گوید: "می‌خواهم دقیقاً بدانم که چطور این ساختمان‌ها کار می‌کنند. به این شکل می‌توان مشخص کرد که چه کسی بیشترین مقدار آب و انرژی را مصرف می‌کند، چه در آپارتمان و چه در آکادمی. برخی از دانشجویان در ۱۶ درجه سانتی گراد نیز از دستگاه خنک کننده استفاده می‌کنند، در اینجا هوا ۲۴ درجه است."
رعایت استانداردهای معماری و محیطی
ساختمان‌های مصدر سیتی، با بالاترین استانداردهای طراحی معماری سبز سازگارند، از جمله استفاده از توان پر بازده و فن‌آوری ذخیره آب.۸۰ درصد از آب مصرفی بازیافت می‌شود و آب زائد، تمیز شده و برای اهدافی نظیر آبیاری محصولات استفاده می‌گردد. زباله‌های خانگی نیز با قوانین سرسخت بازیافت، فشرده‌سازی می‌شود. مواد غیر بازیافت و غیر قابل استفاده مجدد،به کارخانجات مدرن سوزاندن ضایعات فرستاده می‌شود تا به انرژی تبدیل شود.
مصدر سیتی تعدادی گزینه حمل و نقل عمومی نیز دارد و همچنین مسیرهایی تمیز، ایمن و پر سایه که راه رفتن در سراسر منطقه را تسهیل می‌کند.
علاوه بر راه آهن سبک، اتوبوس‌ها و ماشین‌های برقی نیز در شهر هستند تا مردم را در مسیرها جابجا کنند. استفاده از وسیله شخصی در این شهر، به شدت محدود است.
مرحله اول این شهر که تاکنون ساخته شده، یک سیستم شخصی عبور فوری (پی آر تی) در زیر زمین دارد. این سیستم‌ها یک بخش خصوصی باتری‌دار دارند و بدون راننده مسافران را بین ایستگاه‌ها جابیجا می‌کند. این وسایل نقلیه کاملاً خودکار هستند و با یک سیستم کامپیوتر مرکزی اداره می‌شوند. این بخش‌ها وقتی منتظر مسافر هستند، به طور خودکار شارژ می‌شوند. سیستم های پی‌آرتی هم مزایای سیستم‌های حمل و نقل خصوصی مثل دسترسی بر اساس نیاز و خصوصی بودن را دارا هستند و به خاطر عدم وجود مشکلاتی نظیر ترافیک یا محل پارک از راحتی های وسایل نقلیه ی عمومی نیز برخوردار هستند. همچنین راه حلی بدون آلاینده برای حمل و نقل هستند که به شهر کمک می کند تا به اهداف زیست پایدارش برسد.
اگرچه این شهر هنوز تکمیل نشده است، جوایز و تقدیرات زیادی را از آن خود کرده است.
از جمله جایزه "شهر یا منطقه زیست پایدار سال" در مراسم جهانی اهدای جوایز تجدید پذیر ارنست و یانگ در سال ۲۰۰۷ بودند و همچنین مؤسسه مصدر در سال ۲۰۱۱ به خاطر معماری عالی، برنده جایزه بین المللی مؤسسه سلطنتی معماران بریتانیا شد.
در حال حاضر زندگی در مصدر سیتی، در صلح پایدار در جریان است. ساکنین، دانشگاهیان و دانشجویان به کار مشغول اند. کارخانه توان خورشیدی شهر برای ساخت و ساز جاده‌ها و ساختمان‌ها، انرژی لازم را تولید می‌کند. این شهر اماده می‌شود تا گروه جدید مردم را در خود جای دهد که به زودی به زندگی خانواده‌هایی که در خیابان‌های آرام و زیبا راه می‌روند و مشتریانی که از بازارهای شلوغ لذت می‌برند، شوری تازه می‌بخشند.
