آشنائی با کک و راههای مبارزه با ان

اکتوپارازیت هایی که روی بدن ، لباس و یا تختخواب زندگی می کنند

کک ها حشراتی از راسته سیفوننپترا هستند. حشراتی کوچک ، بدون بال و خونخوار که حرکتهای جهشی دارند. ککها بیشتر از پستانداران و گاهی از پرندگان خونخواری می کنند. به طور کلی از 3000 گونه کک فقط 12 گونه به انسان حمله می کنند. مهمترین گونه های کک ، کک جوندگان ، کک انسان و کک گربه (Ctenocephalides felis) و کک سگ (Ctenocephalides canis) هستند.گزش آنها باعث تحریک ، ناراحتی شدید و خونریزی می شود. کک جوندگان ناقل مهم طاعون خیارکی و تیفوس منتقله توسط کک است. کک های گربه کرمهای نواری (ستودها) را منتقل می کند. کک تونگا ( کک شنی) پوست انسان را سوراخ کرده و باعث عفونت می شود. کک هایی که انسان را می گزد در بیشتر نقاط جهان یافت می شود.

مشخصات کک ها و نحوه زندگی آن ها

کک ها از جمله پارازیتهایی هستند که در تهران اغلب منازلی که حیوانات خانگی از جمله سگ و گربه نگه داری میشود را در گیر می کنند. عمومیترین انگل در سگ ها در حقیقت از طریق کک به او سرایت میکند. عموماً کک های سگ در اروپا یافت می شوند بطوری که کک هایگربه عموماً در آمریکا یافت می شوند. کک های گربه در موارد نادر با خود بیماریهایی را حمل میکنند. کک ها می توانند به لباسها یا حیوان شما بچسبند. آنها در حیاطها ، پرورش گاههای سگ و گربه ، جنگلها و پارکها یافت می شوند یا در مکانهای دیگری که حیوانات در آنجا زندگی میکنند. چون برای آنکه اینها مکانهایی هستند که آنها می توانند میزبانهایخود را پیدا کرده و تولید مثل کنند. یک کک ماده می تواند در روز 50 تا تخم بگذارد. بر اساس تحقیقات آزمایشگاهی همانگونه که در تصویر هرم چرخه زندگی کک ها در کادر مقابل مشاهده می نمایید ، فقط 50% از تخمهای هر کک به لاور تبدیل می شوند و در حدود 35% از لاروها موفق به تنیدن پیله و تشکیل پوپ می گردند . جای خوشبختی است که از کل تخم های اولیه کک فقط 5% آنها به بالغ تبدیل می گردند .

نحوه زندگی کک ها

چرخه زندگی ککها شامل 4 مرحله تخم، لارو، شفیره و بالغ است. کک های بالغ 1-4 میلیمتر طول و بدنی بیضی شکل دارند و در طرفین فشرده و بدون بال هستند.همچنین پاهای آن ها رشد مناسبی داشته و برای پریدن سازگاری دارند. تخم ککها حدود 0.5 میلیمتر طول دارد ، تخم مرغی شکل و سفید می باشد . کک روی میزبان خود تخم گذاری می کند ، که این تخمها از بدن میزبان روی فرش ، زمین ، خاک یا هر جای دیگری میافتند و در شرایطی که دمای هوا اندکی بالا و هوا نسبتاً مرطوب باشد می توانند دوام بیاورند و چرخه زندگی خود را کامل کنند . در عرض 10 روزپس از قرار گرفتن تخم در محیط مناسب، لارو کرم مانندی که فاقد ضمائم حرکتی است خارج می شود. این لاروها از زیر سطح خاک حرکت می کنند و یا اگر داخل اتاق باشد به داخل فرشها و یا شکافهای کف نفوذ می کنند ، لاروها از مدفوع ککهای بالغ تغذیه می کنند و در عرض 5-12 روز پیله ای ابریشم مانند ( silk like cocoon ) در اطراف خود تولید و در آن شفیره گذاری می کنند . خروج حشره بالغ از پیله بسته به شرایط ممکن است از 5 تا 140 روز طول بکشد ، پس از خارج شدن حشره بالغ از پیله ، خود را به میزبانش می رساند و ادامه عمرش را که حدود 100 روز می باشد روی میزبان سپری می کند .
چرخه زندگی کک معمولاً در عرض 3-4 هفته کامل می شود . ککها 48 ساعت پس از اولین خونخواری، جفت گیری کرده و به تولید تخم می پردازند . ککها نسبت به سرما حساسند و در زمستان قادر به تحمل سرمای هوای بیرون از منزل نیستند .ساختمان هایی كه هوای گرم و مرطوب و غذای كافی وجود دارد بسر می برند.

اهمیت پزشکی و مبارزه با کک ها

به طور معمول انسان به وسیله کک گربه ، کتنو سفالیدس فلیس فلیس بیشتر از کک سگ کتنوسفالیدس کنیس گزیده می شود.
کک انسان پولکس ایرتیانس علی رغم نامش خطر چندانی برای انسان ندارد. کک ها معمولا از روی زمین به قسمتهایی از بدن
انسان مانند مچ و ساق پا که دسترسی به آن آسان است می جهند. هر چند به تمام قسمتهای بدن انسان ممکن است حمله
شود. گزش کک سبب تحریک و گاهی ناراحتی زیاد می شود. آلودگی های زیاد به کک ممکن است سبب واکنش های شدید و
درماتیت شود.

طاعون : یک بیماری باکتریایی است که ابتدا در میان حیوانات وحشی مثل راتها و دیگر جوندگان بروز می کند. عامل طاعون باکتری یرسینا پستیس است ، که به وسیله کک ها انتقال می یابد.
تیفوس ککی : نام دیگر آن تیفوس مورن است ، عامل آن ریکتسیا تیفی است و به طور تک گیر در جمعیت رات ها و موش ها اتفاق می افتد. این بیماری به طور کلی توسط کک های جوندگان و گربه انتقال پیدا می کند.
بیماری تولارمی: به وسیله باسیل فرانسیسلا تولارنسیس ایجاد می شود .

گرد آورنده : بخش پژوهشی شرکت پارس الکترونیک (دفتر مرکزی )