آشنائی با سوسک و راههای مقابله با آن

سوسری ها (سوسک)
لاشخوارهای غیر بهداشتی اماکن انسانی

سوسک های حمام و فاضلاب در اصطلاح حشره شناسی با نام سوسری معروف هستند. سوسری ها از متداوترین آفات در بسیاری از خانه ها و ساختمان ها هستند ، که در طول شب برای جستجوی غذا در آشپزخانه ها، انبارهای مواد غذایی، ظرف های زباله و فاضلاب دیده می شوند، و بعلت عادات کثیف و بوی نا مطلوب از آفات به شمار می آیند. اغلب ساختمان ها و مجتمع های سطح شهر تهران با دو گونه از سوسری ها آلوده هستند :
گونه "بلاتلا ژرمانیكا" و یا سوسری آلمانی : این سوسری مختص آشپزخانه ها بوده و اغلب دردسر رستوران ها و شیرینی پزی ها و منازل می باشد. این گونه نسبت به سموم معمول ایجاد مقاومت کرده است ، لذا جهت ریشکنی آن روش هایخاصی اخذ می شود.
گونه "پریپلانتا امریكانا" و یا سوسری آمریکایی : همان سوسک های فاضلاب هستند که منشا فاضلاب دارند ، و جهت ریشکنی کامل علاوه بر مجاری فاضلاب محل های عبور و مرور این حشرات می بایست سم پاشی شود .

مشخصات سوسری ها (سوسک)
شكم بند بند و بیضی شكل، بالهایی كه بطور متقاطع روی شكم قرار گرفته اند، رنگ قهوه ای بلوطی یا سیاه، اندازه ای بین یك تا پنج سانتیمتر. سوسك ها پس از ورود به اماكن و مستقرشدن در محل مناسب شـروع به تخم ریزی می كنند. تخم سوسك به تـعـداد شـانزده تـاچهل و هشت عدد می باشد كه درون پوشش یا كپسولی قهوه ای و لوبیا مانندشامل دوردیف مـوازی اتاقكهای حاوی تخم به نـام اائوتك(Ootheca) قراردارد.
سوسری ها این كپسول ها را در محلهای تاریك و دور از چشم در شكاف ها و درزها گذاشته و یا به سطوح زیرین مـیز وصندلی یا تختخواب ا،جعبه چوبی و دیگر وسایـل بسته بـندی شده می چسبانند.
كپسول ها بتدریج بزرگ شده، پس از مدتی سوسك های جوان سفیدرنگ كوچك بدون بال از درون آن خارج می شوند.
از ابتدای تخـم ریزی تا خارج شدن نوزاد سـوسك (نـمف)، سی تا پنجاه روز طول می كشد.
سوسری بالغ چند ماه تا یكسال زندگی می كند و در این مدت عمل تخم ریزی چندین بار تكرار می شود. سوسری ها منشا گرمسیری دارند اما برخی گونه های آنها در نواحی معتدل و نیز در قسمت هایی از خانه ها و ساختمان هایی كه هوای گرم و مرطوب و غذای كافی وجود دارد بسر می برند.

نحوه زندگی سوسری ها(سوسکها )

این حشرات مواد شیرین و نشاسته ای را ترجیح میدهند. آنها از شكر و شكلات های شیرین، شیر، پنیر، گوشت، نان و سایر غلات و نیز از مقوا، جلد كتاب، چوب های روی سقف، كفی كفش، لاشه سوسری های مرده و فلج، خون خشك شده و تازه، مدفوع، خلط، ناخن دست و پای افراد مریض و خوابیده تغذیه می كنند. سوسری ها گرما را دوست دارند و پشت رادیاتورها و لوله های آب گرم مخفی می شوند.
- روزها در شكاف و درز دیوارها، چهارچوب درها ومبل ها پنهان می شوند. نقاط تاریك مانند : - تختخواب، پشت یخچال و اجاق خوراك پزی و ظروف آشپزخانه، كابینت ها، توالت، حمام - لوله بخاری، محل نگهداری حیوانات، زیرزمین ها، داخـل تلویزیون و رادیو و دیگر وســایل الكــتریكی، آبروها و سیستم فاضلاب محل اختفای سوسک ها است .
گروهی از سوسری هااز طریق راه رفتن و پرواز حركت كرده و نیز همراه وسایط حمل و نقل، كشتی و هواپیما مسافت های طولانی را طی میکنند. مجاری فاضلاب، وسایل بسته بندی شده، جعبه بطری های نوشابه، كیسه های سیب زمینی و پیاز و سایر مواد غذایی كه بگونه ای نامناسب انبار شده اند، اماكن و منازل آلوده مجاور، - دودكش بخاریها، راههای انتقال این حشرات هستند.




اهمیت پزشکی و مبارزه با سوسری ها(سوسک ها )


سـوسـری ها از آفات مهمی محسوب می شوند كه از كثافات، غـذاهای فـاسد، پارچه و چسب كتاب تغذیه نموده، قسمتی از غــذای هضم نشده خود را برمی گردانند، به دفع مدفـوع روی غذا عادت دارند، از دهان و غدد خود ماده ای ترشح می كنند كه در مسیر حركت آنها و منابع غذاییشان بوی ماندگار و نامطبوعی ایجاد می كنند.
ســوســری ها با آلــوده كردن كـردن مـواد غذایی از طـریق عـوامـل بیمـاری زای مـوجود در توالت ها، زباله ها، و . . .، عامل انتقال :
- بیماری های باكتریایی: -اسهال - دیسانتری -وبا -تب تیفوئید
- بیماری های ویروسی: -فلج اطفال
- حمل تخم كرم های انگلی
و نیز واكنش های آلرژیك مانند ناراحتی پوستی، خارش، تورم پلك و ناراحتی های تنفسی را ایجاد می كنند.

راه های مبارزه با سوسری ها
- جمع آوری و نگهداری مواد غذایی در ظروف درپوشدار در كابینت و یخچال،
- استفاده از زباله دان های دردار و قابل شستشو و استفاده از كیسه زباله،
- شستشو و پاك كردن كلیه سطوح، وسایل، ظروف و سطل های زباله، ابتدا با مواد پاك كننده مانند پودر و مایع ظرفشویی (بمنظور خذف چربی و سایر مواد آلی كه منبع تغذیه حشرات می باشند)، سپس ضدعفونی آنها با مواد ضدعفونی كننده مانند پودرپركلرین و وایتكس (جهت از بین بردن میكروب ها).
- استفاده از انبارها و زیرزمین های فاقد رطوبت و آب.
- بررسی بسته بندی ها، شانه های تخم مرغ، كارتن ها و نیز السبه شسته شده و مبلمان قبل از ورود به ساختمان.
- مسدود كردن شكاف های كف اتاق ها،

گردآورنده :واحد  پژوهشی شرکت پارس الکترونیک دفتر مرکزی