درمان آکنه را جدی بگیریم

هرچند بسیاری آکنه را پدیده فیزیولوژیک دوران بلوغ می دانند، بار روانی و اقتصادی که این بیماری به اجتماع تحمیل می کند به اندازه ای است که نباید از اهمیت درمان به موقع آن غافل ماند.

آکنه 85 درصد افراد 12 تا 24 ساله را درگیر خویش می سازد. این شیوع خیره کننده در دوره زمانی که شخصیت و روابط اجتماعی فرد شکل می گیرد می تواند تأثیرات مخربی در بناگذاری این روابط و موقعیت اجتماعی و شغلی افراد ایجاد کند. ظاهر افراد عامل مهمی در عملکرد و موفقیت احساسی و اجتماعی آنان می باشد. خصوصاً ظاهر صورت، جنبه مهمی از تصویر ذهنی افراد از بدنشان است. از دیدگاه مطالعات روانشناختی، افراد با ظاهر جذاب کیفیت مثبت بالاتری در دوست یابی، هوش و مهارت اجتماعی دارند. رسانه هایی همچون تلویزیون و محیط اجتماعی نیز این تأثیر را تقویت کرده، به القای اینکه افراد جذاب موفقیت اجتماعی بیشتری کسب می کنند، دامن می زنند.

مطالعات نشان داده است 70 درصد بیماران دارای آکنه احساس شرمندگی، 63 درصد احساس اضطراب و خجالت، 67 درصد دودلی و عدم اطمینان، 57 درصد اختلال در روابط اجتماعی و مشکلات جدی در استخدام به کار پیدا می کنند. آکنه شدید می تواند منجر به افزایش اضطراب و خشم بیمار گردد. علائم افسردگی در این بیماران وجود دارد. آکنه بر عملکرد فرد نیز تأثیر گذاشته منجر به گوشه گیری اجتماعی فرد می شود.

جوانانی که آکنه دارند مورد انگشت نما شدن، آزار و تمسخر همسالان خود قرار می گیرند. وجود آکنه در صورت بیماران با افزایش بارز خطر خودکشی همراه است. وجود اسکار آکنه هم به همان اندازه مهم است. در مقایسه با بیماریهای مزمن دیگر، میزان ناتوانی اجتماعی، روانی و احساسی بیماران ناشی از آکنه مشابه میزان گزارش شده در بیماریهای جدی تری همچون آسم، صرع، دیابت یا آرتریت می باشد. علاوه بر اینکه استرس می تواند آکنه را شعله ور کند خود آکنه هم از عوامل استرس زا است. در حالی که تقریباً هیچ بیمار آکنه ای وجود ندارد که بتواند در مقابل دست زدن و فشردن ضایعاتش مقاومت کند، برخی به صورت بیمارگونه این ضایعات را کنده و تخریب می کنند. این بیماری که تحت عنوان آکنه اکسکوریه شناخته می شود در خانم ها شایع تر بوده و در سنین بالاتری نسبت به آکنه معمولی دیده می شود. این افراد نیازمند درمان های قویتر و سیستمیک علاوه بر حمایت روانی هستند. لازم به ذکر است که اختلالی که آکنه در روان بیمار ایجاد می کند لزوماً مرتبط با شدت بالینی آکنه نیست و در هر فرد متفاوت است. افرادی با شدت بالینی خفیف آکنه ممکن است احساس عمیقی از بد نما شدن پیدا کنند. 9 درصد از بیمارانی که اکنه خفیف دارند هم کرایتریای تشخیصی بیماری دیسمورفوفوبیا را پر می کنند. طبق معیارهای کیفیت زندگی در بیماران آکنه، احساس ناراحتی روانی آنان نه ارتباطی با شدت آکنه و نه وجود اسکار ناشی از آن دارد. این درحالی است که همدردی و کمک پزشکان در بهبود این تصور ذهنی نقش به سزایی در ترمیم آسیب روانی انان دارد. دادن یک مشاوره خوب در مورد مراقبت از پوست و اینکه چگونه می توانند آن را بپوشانند، این احساس را بهبود می بخشد. آگاهی و برخورد درمانی مناسب و به موقع پزشکان با این بیماری لازمه کاستن از بار این احساس در زندگی فرد و اجتماع می باشد.

مطالعات نشان داده اند درمانهایی چون ایزوترتینوئین می توانند کیفیت زندگی و اثرات روانی و احساس آکنه را بهبود بخشند.

ویژه نامه اخبار پزشکی/ ویژه سمینار پوست/ دکتر مهدی قیصری، متخصص پوست و مو و زیبایی