چرا كاغذ به مرور زمان زرد مي‌شود؟
چرا كاغذ به مرور زمان زرد مي‌شود؟
وقتي به كتاب‌هاي قديمي سر مي‌زنيم متوجه مي‌شويم ورق‌هاي آن زرد شده‌اند. البته ميزان تغييررنگ در كاغذ بستگي به زمان توليد آنها دارد.
هرچه زمان بيشتري سپري شود، كاغذ زردتر يا حتي به رنگ قهوه‌اي درمي‌آيد به‌طوري‌كه مي‌توان اين تغييررنگ‌ها را در كتاب‌هايي كه صدها سال از عمرشان مي‌گذرد، بوضوح ديد. اما علت اين اتفاق چيست و چه عاملي سبب مي‌شود كاغذ به مرورزمان تغييررنگ دهد؟
همان‌طور كه مي‌دانيد ماده اصلي درساخت كاغذ، چوب است و در واقع كاغذ از خميرچوب تهيه مي‌شود كه حاوي ماده‌اي به نام ليگنين (Lignin) است.
اين ماده در واقع يك پروتئين ساختاري است كه وظيفه آن در اكثر چوب‌ها، دوام و استحكام بخشيدن به آنهاست. اكسيدهاي ليگنين در مجاورت هوا به آساني تغييررنگ داده و به رنگ زرد يا قهوه‌اي درمي‌آيد.
در اين ميان كاغذ روزنامه كه از انواع مرغوب كاغذ نيست، زودتر در مجاورت هوا، زرد يا قهوه‌اي مي‌شود، چرا كه حاوي مقادير بالاي ليگنين است.
كاغذهاي مرغوب، كاغذهايي هستند كه توسط فرآيندهاي شيميايي تصفيه مي‌شوند تا هم ميزان ليگنين موجود در آن كاهش يابد و هم سفيدتر و شفاف‌تر شوند.
هرچند اين نوع كاغذها تصفيه شده هستند، اما هميشه مقدار كمي ليگنين در آن باقي مي‌ماند و به طوركامل از بين نمي‌رود به اين ترتيب درمي‌يابيم كه اين نوع كاغذها هم با اين‌كه بسيار مرغوب هستند، باز هم به مرور زمان تغييررنگ داده و زرد مي‌شوند اما ديرتر از انواع ديگر كاغذ.
بنابراين براي محافظت بيشتر از كاغذ مي‌توان آنها را تصفيه كرد يا كمتر در مجاورت هوا قرار داد تا ديرتر دچار آسيب ديدگي شوند.
