RFID و زنجیره عرضه
کارخانهها میتوانند پروسه سازماندهی خود را با استفاده از RFID به جای بارکد (شیوه سنتی شناسایی کالا در زنجیره تولید) بهینه سازی کنند.
فناوری RFID بر اساس مفهوم سادهای پدید آمده است.
این فناوری از دو عنصر تشکیل شده که از طریق انتقال رادیویی با یکدیگر در تماسند: یک برچسب و یک reader برچسب (Tag)، یک چیپ (تراشه) و یک آنتن است که بر روی هر چیزی قابل نصب هستند.
اطلاعات روی برچسب، از قبیل شماره شناسایی، میتواند از فاصله ای چند متری بر روی RFID reader منتقل شود. این readerها در نقاط گوناگونی در سرتاسر فناوری زنجیره عرضه نصب شدهاند. برای مثال: بر روی درهای یک مرکز پخش فناوری RFID امکان شناسایی و ردپای اشیا را بدون دخالت نیروی انسانی و بدون هیچگونه وقفه زمانی فراهم میآورد.
در واقع، کارخانهها میتوانند پروسه سازماندهی خود را با استفاده از RFID به جای بارکد(شیوه سنتی شناسایی کالا در زنجیره تولید) بهینهسازی کنند.
اطلاعات موجود بر روی برچسبها، وقتی که آنها از کنارRFID reader عبور میکنند، خوانده میشود و این حرکت توسط یک سامانه، ثبت و مدیریت میشود. بدین گونه، سازمانها میتوانند جهان فیزیکی را بدون دخالت نیروی انسانی به جهان دیجیتال پیوند دهند.
شیوه انجام کارها و شروع آنها بستگی به کاربرد شخصی دارد. از تهیه دوباره موجودی در این سری طیف گرفته تا آماده سازی چرخه نیازها در سوی دیگر.
کاهش هزینهها، جوابگویی سریعتر نسبت به تغییر نیازهای مشتری و تقویت توانایی برخورداری از محصول مورد نیاز در محل مورد نیاز و در زمان خواسته شده از جمله نتایج به کارگیری از این نوع تکنولوژی است.
این فناوری آنقدر کارآمد بوده که سازمانهایی مانند wal-mart، مترو و وزارت دفاع آمریکا اکنون خواهان استفاده از برچسبهای RFID برای توزیع کالاهای خود میباشند.
● RFID و فناوری بسته بندی RFID و چالشهای آن
امروزه در مورد فرصتها و مشکلات مربوط به فناوری RFID مطالب زیادی گفته میشود.
در این بخش به تفصیل در مورد این موضوع سخن خواهیم گفت. در این بخش نگاهی کلی به فناوری RFID، ترکیب آن با نرمافزارهای کاربردی و مهمتر از همه، تفاوتهای آن با بارکد خواهیم گفت. همچنین به بررسی مسائل بالقوه ای که موجب استفاده از فناوری RFID در زنجیره فروش کالا شدهاند، از قبیل استاندارد سازی و عوامل محیطی خواهیم پرداخت.
● برچسبهای RFID
یک برچسب RFID تشکیل شده از یک میکرو چیپ (تراشه کوچک) متصل به یک آنتن است. این تراشه کوچک حاوی اطلاعات خاصی میباشد.
انواع متفاوتی از برچسبها وجود دارند که برای اهداف متفاوتی طراحی شدهاند.
(تامین انرژی: برچسبهای ACTIVE و passive ).
برچسبهای فعال RFID حاوی یک باتری است که نیروی تراشه را تامین میکند. این نوع برچسب به شکلی مستقل به سمت reader، سیگنال میفرستند.
برچسبهای منفعل دارای باتری نیستند. این برچسبها توسط امواج الکترومگنتیکی که از سوی reader فرستاده میشوند به شکل غیر مستقیم شارژ میشوند.
برچسبهای فعال غالبا برای ردیابی کالاهای دارای کیفیت مرغوب استفاده میشوند و برد آنها تا ۳۰۰ متر است. اگر چه این برچسبها در مقایسه با برچسبهای منفعل (passive) گرانتر هستند، در عوض دارای برد محدودی بوده و نیازی به نگهداری و تعمیر ندارند.
● انجام تغییرات بر روی اطلاعات
برچسبهای Read only (فقط خواندنی) read-write و WORM میتوانند از نوع read-write، Read only (فقط خواندنی) و یا WORM (فقط دارای قابلیت ثبت اطلاعات برای یک مرتبه) باشند. اطلاعات موجود بر روی برچسبهای read-write قابل تغییر و جایگزین توسط هرگونه reader است. این برچسبها گرانتر از برچسبهای Read only هستند و به همین دلیل برای ردیابی کالاهای ارزان قیمت گزینه مناسبی نخواهند بود. برچسبهای Read only توسط کارخانه تولید کننده آنها و با استفاده از یک کد (code) طراحی میشوند و اطلاعات ثبت شده بر روی آنها قابل تغییر نیست.
برچسبهای WORM نیز فقط یک بار توسط reader قابل اطلاعات گذاری هستند.
این امر برچسبهای WORM را گزینه مناسبی برای برقراری یک کد کالای منحصر به فرد، در سطح جهانی میسازد، که به صورت منطقه ای (به طور مثال: در کارخانه تولیدی) قابل نصب خواهد بود.
این برچسبها برای نصب بر روی بسته بندی کالا بسیار مناسب هستند.
برچسبهای read-write بیشتر برای نصب بر روی جعبه های مستعمل مورد مصرف قرار میگیرند.
بدین دلیل که اطلاعات ثبت شده بر روی آنها قابل تغییر وجایگزینی هستند (برای مثال: شماره حمل کالا).
● قیمت برچسب
هزینه برچسبهای RFID در چند سال اخیر به طور قابل ملاحظه ای کاهش یافته است و این یکی از دلایل عمده توجه بیشتر به RFID است. نوع کاربرد و استفاده از RFID در تجارت به شدت وابسته به قیمت آن است. اگرچه این دیدگاه در مورد کالاهای مرجوعی (برگرداندنی) از اهمیت کمتری برخوردار است، زیرا برچسبها میتوانند برای مدت زمانی طولانی استفاده شوند (احتمالا چندین سال).
بررسیها (در مرکز) AUTOID نشان میدهند که با حجم تولید ۳۰ میلیارد برچسب در هر سال قیمت یک برچسب passive(منفعل) به ۵% یورو میرسد. در حال حاضر با توجه به اعلام نیاز سازمانهایی چون فروشگاه های زنجیره ای wal-mart، target، وزارت دفاع و حمایت از RFID در سازمانهای مواد غذایی و دارویی (FDA) افزایش قابل ملاحظه ای نیاز به این فن آوری، پیش بینی میشود.
با توجه به این طرحها، انتظار دستیابی برچسب RFID با قیمت ۵% یورو در سالهای ۲۰۱۴-۲۰۱۸امری واقع بینانه خواهد بود. تا آن زمان کاهش تدریجی قیمتها نیز پیش بینی میشود.
● سازگاری نرم افزار Integration Software
سازگاری اطلاعات موجود بر روی برچسبهای RFID با نرم افزارهای کاربردی موجود، یکی از جنبه های مهم معرفی فناوری RFID است. اطلاعات جمع آوری شده توسط RFID reader ها نیاز به تولید ارزش دارد. مثلا وضوح بیشتر زنجیره عرضه و یا برنامه ریزی بهینه تر.
این موضوع که بکارگیری RFID در ابعادی بسیار بزرگ در زنجیره تولید و عرضه ممکن است به انفجار اطلاعات جمع آوری شده منجر شود، امری بسیار حائز اهمیت است و این امر نیاز به نرم افزاری را که فاصله خالی بین اطلاعات دریافتی در RFID reader ها و اطلاعات موجود بر روی نرم افزارها را پرکند، به وجود میآورد. بنابراین جای تعجب نیست که شرکتهای تولید کننده نرم افزارهای رابط (میان فرستندهها و گیرندهها)، موسسات برنامه ریزی ذخایر (ERP) و فروشندگان سیستمهای مدیریت انبارداری، برنامه های خود را برای همکاری در زمینه تولید RFID اعلام کردهاند.
● امنیت علامت تجاری
بسته بندها این روزها نمیتوانند خیلی محتاط باشند. در عصری که تروریسم با استفاده از مواد شیمیایی، خرابکاری و جعل کالاهای تقلبی و سرقت از فروشگاهها اتفاق میافتد، هیچ محلی برای این اتفاقات مضر که کالا را تهدید میکنند، امن نیست. خوشبختانه، اقداماتی وجود دارند که با استفاده از آنها میتوان کالاها را محافظت کرد. چندین پیشرفت خلاقانه برای مواجهه با این خطرات طراحی شدهاند که در بازار موجود است. بسته بندی مهر و موم شده، کالا را از خطرات زیادی مصون میدارد، خطراتی از قبیل: دستکاری کالا، دزدی از محصول و غیره.
یکی از متداولترین روشهای مهر و موم کردن محصول تجاری، برچسب کوچکی است که از یک جنس (polyvinyl chloride) PVC یا polystyvene و یا polyethylene ساخته شده است. این برچسبها از بالا تا پایین بسته بندی روی کالا را پوشش داده و به شکلی واضح و در ۸ رنگ و یا بیشتر چاپ شده و نقش برچسب تجاری را دارند. این برچسبها چون یک دید گرافیکی ۳۶۰ درجه دارند، باعث زیباتر به نظر رسیدن کالا میشوند و به طور معمول در چاپ آنها از رنگهای ترکیبی استفاده میشود و یا بر روی آنها لوگوهایی چاپ کنند که منحصر به فرد باشند، و این امر جعل کالای تجاری را مشکل میسازد.
دو نوع طرز فکر در مورد نوع بسته بندی این برچسبهای محافظ وجود دارد. برخی کارخانه های تولیدی بر این باورند که برچسبی که سختتر کنده میشود، امنیت بیشتری برای کالا ایجاد میکند و اگر شل باشد، ممکن است به کالا آسیب برسد.
باید در نظر داشت که طرح سوراخ شده میتواند باعث ظرافت بیشتر برچسب شده، تا جایی که بعداز باز کردن آن دیگر نمیتوان آن را سر جای اولش چسباند.
● بسته بندی القایی
در بسته بندی القایی از یک میدان الکترومگنتیک استفاده میشود که یک غشاء را در سرعتی بالای ۸۰۰ دور در ثانیه به جعبه میچسباند. کالای بسته بندی شده به این شیوه نه تنها هر گونه دستکاری بر روی کالا را نشان خواهد داد، بلکه از بروز رطوبت جلوگیری کرده، تازگی محصول را حفظ میکند و از سرقت کالا جلوگیری میشود.
در این نوع بسته بندی ظرفهای درپوش دار را زیر یک دستگاه بسته بندی الکترومگنتیک قرار میدهند که حرارت تولید میکند تا غشایی از مهر بسته بندی به لبه بطری و یا ظرفی که بسته بندی میشود، بچسبد.
● بسته بندی پوسته صدفی
این نوع بسته بندیها، هم هرگونه دست خوردگی بر روی کالا را نشان میدهند و هم جلوی هرگونه سرقت از روی محصول تولید شده را میگیرند. این بسته بندی ارزانتر از بسته بندیهای صدفی دارای فرستنده امواج (RF) میباشد، مقوا و یا ساختار فیلم مانند آن مانع از دزدی از روی محصول میشود.
همچنین باعث تقویت سوراخهای دستگاه دایکات نیز میشوند، بنابراین کالاهای دارای وزن بیشتر میتوانند بر روی ویترین ها به صورت آویخته خرید و فروش شوند. برای ایجاد امنیت بیشتر نیز میتوان یک قطعه محافظت الکترونیکی (EAS) در درون بسته بندی صدفی نصب کرد. بسته بندیهای صدفی RF و لاکهای جذاب و غیرقابل خراب شدن آنها، از نظر فروشندگان جذاب بوده و متقاضیان بیشتری در کارخانه های تولیدی دارند.
● ایجاد تمایز توسط هولوگرام
مواد هولوگرافیک برای بسته بندی امن، گزینه ای بسیار مناسب خواهدبود. هولوگرام، نه تنها ظاهری متمایز به کالا می هد که دارای رنگهای متفاوتی است؛ و از آنجایی که چاپ آن نیاز به امکانات ویژه داشته و مشکل است، تولید کالای تقلبی را غیرممکن میسازد.
● امنیت در آینده
فن آوری همیشه در حال پیشرفت است، تا از متقلبان یک گام جلوتر باشد. یکی از احتمالات امیدبخش در این زمینه، نقشه های ریز ساختاری هستند که شامل شناسایی ساختار فیزیکی در مقیاس اتمی بر روی هر نوع کالایی (چه در مرحله بسته بندی و یا مرحله تولید) و یک پایگاه اطلاعات در مورد کالاها هستند. نتیجه حاصل شده، ابزار جدیدی بر ضد تقلب در تولید کالا است، زیرا متقلبان سعی میکنند تا اطلاعات موجود بر روی کالا را از بین ببرند.