استاد مسعود پورناجی سازنده و نوازنده ویولن

بهرام گماری  ( پژوهشگر آزاد )  :  

من یکی از دانش آموزان قدیمی استاد مسعود پورناجی هستم  که از سال ۱۳۵۳  با ایشان آشنا شدم .‌ 
استاد پورناجی ،  آموزگار ما بود . همیشه گفته ام  که هشتاد درصد شخصیت و رشد فکری ام را که باعث پیشرفت و موفقیت های روز افزون من شده ،  مدیون این معلم راستین ، بی نظیر و هنرمند هستم . 
استاد پورناجی ،  افزون بر تدریس کتاب ، نسبت به تربیت صحیح ما دانش آموزان ، بسیار دقیق و کوشا بود .  
اینک  فشرده ی چندین نوبت گفت و گو با این فرهنگی ارجمند و سازنده ی ویولن و کلیه ی سازهای چوبی : 
س ۱ -  استاد ،  از خودتان بگویید ؛  
از تولد ، محل زندگی ، شغل ، هنرها و ... 
ج -  بنده  متولد تهران هستم . (  ۲۷  اردیبهشت  ۱۳۳۰ )  بزرگ شده ی سلسبیل /  رودکی .  سال ۱۳۴۸ به عنوان معلم ،  مشغول به کار شدم .  
در طول ۴۷ سال ، در تمام مقاطع تحصیلی ( بیشتر در دبیرستان و پیش دانشگاهی )  تدریس کرده ام . 
از کودکی شیفته ی ادبیات و هنر و علوم انسانی بودم  و عاشقانه دنبال خوشنویسی ، نقاشی ، موسیقی و  نجاری .  
س ۲ - چگونه وارد عرصه ی موسیقی شدید ؟  
ج -  تیرماه ۱۳۴۵ یک ویولن شکسته و داغون را  من و برادرم - رضا - تعمیر کردیم و ناشیانه  نواختیم !  
من که نجاری بلد بودم ، به فکر افتادم  یک ویولن بسازم . تولد این ویولن ،  راه را برایم گشود تا با هنرمندان رشته ی موسیقی  آشنا شوم .  
سال بعد ، به کلاس استاد رحمت الله حجازی رفتم و نوازندگی را به طور صحیح و علمی آموختم .  در کنار مشق ویولن ،  ویولنسازی را با عشق و پشتکار دنبال کردم .     
🌸
 مسعود پورناجی: س ۳ - آیا برای ساختن ساز هم نزد استادی رفتید ؟ 
ج -  نخیر !  زیرا در آن زمان  به سازندگان ویولن دسترسی نداشتم .   
فقط تابستان ۱۳۴۵ ، سه بار ، در مجموع  یک ساعت  شاهد کار استاد گیغام بودم . ایشان مغازه ای داشت در خیابان سعدی شمالی برای ساخت و تعمیر انواع ویولن .  ولی به کسی آموزش نمی داد !  
من هم بیشتر ساخته های خودم را 
می بردم نزد استادان ، از جمله استاد اسدالله ملک و از راهنمایی های ایشان و برخی نوازندگان بهره مند می شدم .  
خوشبختانه  سال ۱۳۶۶ با معرفی استاد داوود گنجه ای  سه بار رفتم سازمان میراث فرهنگی  و سرپایی و در حد یکی دو ساعت ، از استاد فریدون صالحی راهنمایی گرفتم .  
🌹

مسعود پورناجی: س ۴ -  شما  الگوها و نقشه های ویولنسازی را از کجا تهیه می کردید ؟  
ج - سال های نخستین ،  به روش مهندسی معکوس ، از ویولن های موجود الگوبرداری می کردم .  سال ۱۳۶۵  الگوهای "   Strad  "   از یک هنرمند منبت کار  به دستم رسید که تاثیر خوب و اساسی  روی ویولنسازی ام داشت .  اما آشنایی و دوستی با استاد بی نظیر - شهرام فسا زاده - 
مرا به اوج ویولنسازی فوق حرفه ای رساند !!   که از این انسان فرهیخته و متواضع  بسیار ممنونم .  
همچنین با حضور در محضر پر فیضشان ،  در نوازندگی هم متحول شدم (  سال ۷۳ و ۷۴ )    
س ۵ - مگر استاد فسا زاده سازنده ی ویولن هم هستند ؟!  
ج - نخیر ! ولی ایشان دوره ی ویولنسازی را در انگلستان گذرانده اند . در تئوری ساخت ، عالی هستند !  از طرفی ،  بسیار دقیق ، پی گیر ،  خوش سلیقه و منطقی .  
به طور ویژه هم  از ایشان بسیار ممنونم که صدها برگ کپی از برتربن الگوهای ویولن های ممتاز دنیا را در اختیارم گذاشتند .  
☘️
[] مسعود پورناجی: س ۶ -  از چه زمانی ویولن های شما استاندارد شد ؟  
ج -  برای ویولنسازی ،  استاندارد بودن ،  کمترین حد است !!  
باید فوق استاندارد کار کنیم .  من 
از حدود سال ۱۳۶۵ تا کنون  توجهم روی  الگوهای " استراد " و " گوارنری "  است  و در رعایت اندازه ها ، 
از یک دهم میلیمتر خطا هم چشم پوشی نمی کنم !   
س ۷ - ساخته های شما مورد قبول کدام استادان قرار گرفته ؟  
ج -  حتی نوازندگان ممتاز هم آثارم را تایید کرده اند .  
استادانی مانند :  اسد الله ملک ، رحمت الله حجازی ، شاپور نیاکان ، همایون خرم ، عباس شاپوری ، مجتبی میرزاده ، هویک ادگاریان ، تجویدی ، شهرام فسا زاده ، مهران مهتدی و ...     
🌲
] مسعود پورناجی: س ۸  - آیا در ساخت ویولن ،  ابتکاری داشته اید که محسوس و   موجه باشد ؟    
ج - ویولن ،  قرن هاست که به کمال رسیده ( مانند خط نستعلیق ! )  
بنده هرگز صلاح نمی دانم که اصول و قواعد و مهندسی ویولن های استاندارد  به هم زده شود - حتی ذره ای !!  
ولی معتقدم برای زیبایی و خوش صدایی این ساز ملکوتی ، باید دقت ، مهارت و ظرفیت خود را بالا ببریم .  از مواد و مصالح بهتر و عالی تر  استفاده کنیم ... 
و از  این نکته ی اساسی هم غافل نشویم که : 
انرژی مثبت و مسائل معنوی و عرفانی سازنده ،  اهمیت و تاثیر بسیاری در  بهبود این موجود زنده ی هنری  دارد !!   
🌸🌲🌸
 مسعود پورناجی: س ۹ -  در پایان این بخش از گفت و گو ، آخرین پرسشم این است :  

آیا شاگردانی هم  در این زمینه ها 
تربیت کرده اید ؟  
ج -  بله ؛  در طول این ۵۸ سال ، 
آواز ، نوازندگی ویولن و سنتور و برخی سازها را  به صدها هنرجو آموزش داده ام . 
در ویولنسازی ، به هشت نفر ؛ از جمله به :  مهندس محسن محمدی  و شهرام رضوانی .   
از سال ۱۳۹۱ هم در فضای مجازی  
دو تا کانال اختصاص داده ام برای 
شعر و ادبیات و ... ویولنسازی . 
این کانال (   IRANviolon  @ )  
راهگشای خیلی ها شده برای ساخت ویولن . 
در ضمن ، برای خشنودی خاطر پژوهندگان و هنر دوستان ، 
ترانه ها و قطعات بی کلام موسیقایی خود را در آن درج کرده ام .  
برای هرگونه پرسش :  
09191302179