به گزارش سرویس انرژی عیارآنلاین، کاهش هزینه تولید سلول‌های خورشیدی باعث گسترش چشمگیر این منابع در سطح جهان شده است؛ به نحوی که در حال حاضر بیش از ۱۳۹ هزار مگاوات سلول خورشیدی در کشورهای مختلف نصب و راه اندازی شده است (۱). این ظرفیت تقریبا معادل دو برابر ظرفیت مجموع نیروگاه‌های کشور است (۲). بررسی ها نشان می‌دهد کشور های پیشرفته که متوجه ارزش واقعی منابع فسیلی هستند، اولویت بالایی برای استفاده از منابع تجدیدپذیر انرژی قایل شده‌اند و آن‌ها را جایگزین روش‌های متداول تولید برق در نیروگاه‌های فسیلی کرده‌اند. بیشترین میزان ظرفیت نصب شده سلول‌های خورشیدی در دنیا به کشور آلمان اختصاص دارد. ظرفیت سلول‌های خورشیدی نصب شده در این کشور تا ۱۶ ژوئیه ۲۰۱۴ به ۳۷٫۴۴۸ هزارمگاوات رسیده است(۳). با گسترش انرژی‌های تجدیدپذیر به ویژه نیروگاه‌های بادی و خورشیدی در این کشور سبد تولید برق آلمان تنوع بیشتری پیدا کرده است. شکل ۱ سهم هر یک از منابع تولید برق را در کشور آلمان در ماه ژوئیه ۲۰۱۴ (۱۰ تیر تا ۹ مرداد ۹۳) نشان می‌دهد.
شکل۱- تولید برق از منابع مختلف در کشور آلمان در ماه ژوئیه ۲۰۱۴(۳)
بر اساس این شکل سلول‌های خورشیدی (بخش‌های زرد رنگ) بخش مهمی از مصرف این کشور را در روز تامین می‌کنند که این میزان در برخی روزها به یک سوم کل تولید برق کشور آلمان نیز رسیده است. کاهش قیمت تولید سلول‌های خورشیدی و اتخاذ سیاست‌های حمایتی در این کشور مهمترین عوامل گسترش این فناوری به شمار می‌رود.
شکل۲- مقایسه سبد تولید برق آلمان(۲۰۱۳) با سبد تولید برق کشور(۱۳۹۲) (۲ و ۳)
بررسی‌ها نشان می‌دهد آلمان در یک دهه گذشته تعرفه‌های مصرف برق را با تاکید بر بخش خانگی افزایش داده است و در عین حال با ارایه کمک‌های هدفمند، شرکت های تولید کننده سلول‌های خورشیدی را به نحوی حمایت کرده است که هزینه تمام شده این فناوری به تدریج کاهش یابد. در نتیجه، در سال ۲۰۱۲ هزینه برق شبکه سراسری با قیمت خرید تضمینی برق خورشیدی در این کشور برابر شده و این امر گسترش سلول‌های خورشیدی را با رونق بیشتری مواجه کرده است. در حال حاضر برای بسیاری از مشترکین آلمانی با نصب سیستم خورشیدی در طول روز و در ساعاتی که خارج از منزل هستند، برق را به شبکه تزریق و از این طریق درآمدهایی کسب می‌کنند. این مشترکین پس از بازگشت به منزل و در طول شب از برق شبکه سراسری استفاده می‌کنند.
شکل۳- کاهش قیمت خرید تضمینی برق تجدیدپذیر و افزایش تعرفه های برق خانگی و صنعتی(۳)
این در حالی است که وابستگی بالای شبکه برق سراسری به گاز طبیعی و نفت خام یکی از زمینه‌های آسیب‌پذیری کشور به شمار می‌رود. در سال ۹۲ با وجود به کارگیری انرژی هسته‌ای در نیروگاه اتمی بوشهر، ۹۲ درصد از برق کشور با استفاده از گاز طبیعی، گازوییل و مازوت تولید شده است. هرچند به دلیل شرایط متفاوت اقتصادی- اجتماعی، افزایش عمومی تعرفه‌های برق برای حمایت از انرژی‌های تجدیدپذیر در ایران مشابه کشور آلمان امکان‌پذیر نیست. در عین حال این امکان وجود دارد تا با افزایش قیمت پلکان‌های بالای تعرفه برق، هزینه برق خورشیدی را از مشترکین پرمصرف دریافت کرد. با این اقدام بدون آن که عموم مشترکین مشمول افزایش هزینه شوند، منابع لازم برای خرید تضمینی برق خورشیدی از محل مصارف مازاد بر الگوی مصرف تامین می‌شود و زمینه گسترش این فناوری در کشور فراهم می‌آید.
مراجع
۱- “RENEWABLES 2014, GLOBAL STATUS REPORT”, REN21
۲- آمار تفصیلی صنعت برق ایران ویژه مدیریت راهبردی در سال ۹۲، شرکت مادر تخصصی توانیر، اسفند ۱۳۹۲
۳- “Electricity production from solar and wind in Germany in 2014”, Fraunhofer Institute for Solar Energy System (ISE), August 2014.
