هشدار رئیس سازمان جنگلها در مراسم جایگزینی سوخت هیزمی با انرژی خورشیدی: سالانه 8 میلیون مترمکعب از جنگلهای کشور هیزم می‌شود
با تداوم خشکیدگی تالاب بین‌المللی هامون و تشدید گرد و غبارها در منطقه سیستان، طرح «جایگزینی سوخت هیزمی با سوخت‌های فسیلی و خورشیدی» با راه‌اندازی 770 واحد تأمین انرژی توسط سازمان جنگلها و مراتع کشور در روز 21 بهمن ماه در شهرستان نیمروز کلید خورد.
حدود 509 تنور هیزمی که ماهانه نزدیک به یکصد تن چوب درخت گز و تاغ را می‌سوزاند حالا با آمدن تنورهای گازی و آبگرمکن‌های خورشیدی جای خود را به گلدان‌های گز و تاغ داده است.
در همین حال رئیس سازمان جنگلها و مراتع کشور در جریان بازدید از طرح‌های مقابله با بیابان زایی و حفاظت مشارکتی جنگلهای گز در بستر خشکیده هامون با ابراز تأسف از شرایط نامطلوب زندگی عشایر هامون گفت: «17 سال پیش وقتی مدیرکل شیلات سیستان و بلوچستان بودم سالانه 15 هزار تن ماهی از دریاچه هامون صید می‌شد و دامداران و عشایر و صیادان بهترین وضعیت زندگی را داشتند اما حالا دیگر هیچ چیز باقی نمانده است. من امروز واقعاً با دیدن این وضعیت و مطالبات مردم احساس شرمندگی کردم». خداکرم جلالی گفت: نباید بعد از چهار دهه مسائل و مشکلات عشایر به این شکل باشد، هر چند نمی‌توان همه تقصیرها را هم به گردن نظام اداری انداخت و خشکسالی و تغییر اقلیم نیز مقصر است اما در مجموع باز هم این ما انسانها هستیم که این مصیبت‌ها را با مدیریت نادرست منابع طبیعی و محیط زیست به سر خودمان آورده‌ایم.
معاون وزیر جهاد کشاورزی افزود: با اینکه امسال یکی از سخت‌ترین سالهای دولت به لحاظ مالی بوده اما تاکنون حدود 30 درصد اعتبارات تخصیص یافته و من به مردم سیستان اطمینان می‌دهم آنچه مربوط به ما می‌شود را حتماً انجام خواهیم داد. او خاطرنشان کرد: امروز ما حدود 200 هزار نفر عشایر در کشور داریم که اگر هر کدام روزی 5 بوته بسوزانند روزانه یک میلیون و در سال 365 میلیون بوته نابود می‌شود و اگر به این روند ادامه دهیم تمام کشور بیابان می‌شود. بنابراین حفاظت از جنگلهای گز و بوته زارهای سیستان بالاترین خدمت به ساکنان منطقه و مهم‌ترین کاری است که می‌توان برای آبادانی اینجا انجام داد.
به گفته او «حدود 7/5 میلیون هکتار از خاک کشور جزو کانون‌های بحرانی بیابانی محسوب می‌شود که از این میزان 1/2 میلیون هکتار در استان سیستان و بلوچستان واقع شده است، دریاچه هامون نیز 400 هزار هکتار بیابان با وضعیت بحرانی ایجاد کرده و مهم‌ترین اقدام ما برای کنترل کانون‌های بحرانی حفظ پوشش موجود و ایجاد پوشش گیاهی بیشتر است تا جلوی گرد و غبار گرفته شود.»
جلالی یادآور شد: بررسی‌ها نشان می‌دهد مهم‌ترین دلیل بیابانزایی در جهان، چرای بی‌رویه دام با سهم 35 درصد و سپس توسعه بی‌قاعده کشاورزی با سهم 28 درصد است. در کشور ما نیز بیش از دو برابر ظرفیت مراتع دام وجود دارد و خوشبختانه در راستای طرح تعادل دام و مرتع که مورد توجه دولت هم بوده، صادرات دام زنده آزاد شد و سال گذشته حدود یک میلیون دام زنده صادر شد.
وی در پاسخ به خبرنگار «ایران» افزود: «آمارها نشان می‌دهد هر ساله حدود 8 میلیون مترمکعب سوخت هیزمی و حدود 600 هزار تن بوته به دلیل نبود دسترسی مردم به نفت و گاز سوزانده می‌شود و با اینکه سازمان جنگلها یک دستگاه سوخترسان نیست اما در راستای حفاظت مشارکتی از جنگلها به منظور ایجاد انگیزه و جلب مشارکت مردم اقدام به جایگزینی تنور گازی و آبگرمکن خورشیدی کردیم. در قالب این طرح بیش از 450 هزار هکتار از عرصه‌های ملی در 5 شهرستان سیستان حالا توسط خود مردم حفاظت می‌شود و در عوض ما نیز بیش از 700 واحد انرژی در اختیار مردم گذاشتیم که حدود 80 آبگرمکن خورشیدی و 230 تنور گازی از این مجموعه در اختیار مردم حاشیه هامون قرار گرفته تا دیگر درختان گز را قطع نکنند. با این اقدام موفق شدیم از قطع سالانه 39 هزار درخت گز فقط در حاشیه و بستر دریاچه جلوگیری کنیم و چون مردم منفعت کار را دیده‌اند بخوبی دارند با منابع طبیعی در حفاظت از عرصه‌های جنگلکاری همکاری می‌کنند.» اگر بودجه لازم برای این طرح تأمین شود تا پایان سال 2000 خانوار عشایری و روستایی در سیستان و بلوچستان به جای هیزم از تنور گازی و آبگرمکن خورشیدی بهره‌مند خواهند شد.
