معرفی کوتاه روش مونته سوری

معرفی کوتاه روش مونته سوری

متد آموزشی مونته سوری روشی است در جهت کمال بهره وری از ظرفیت رشدی کودک و آماده کردن او برای زندگی واقعی و کسب ارزشمند ترین تجربیات .

دکتر ماریا مونته سوری (۱۹۵۲-۱۸۷۰) پس از طی مدارج علمی در رشته های پزشکی، روانشناسی و انسان شناسی با تحقیق و مشاهده و مکاشفه در حوزه کودک، فلسفه و متد منحصر به فرد خود را بنیان نهاد.

 او که از دوران کودکی تحت فشار برنامه‌های آموزشی خشک مدارس بود، تصمیم گرفت تا فرصت‌های متنوع دیگری را برای کودکان فراهم کند. او در این مسیر آموخت که نمی‌تواند به شیوه کارشناسان رفتار نگر کودکان را مجبور به فراگیری یکسری از اصول و یا اطلاعات کند. او معتقد بود که کودکان باید حق انتخاب داشته باشند و در انجام کارهای خود آزادی را تجربه کنند. به این منظور الگویی جدید را در آموزش کودکان خردسال آغاز کرد.   

او متوجه شد که کودکان محروم برای یادگیری شور و شوق دارند و از آموختن لذت می‌برند. به عبارت دیگر او متوجه شد حتی اگر بر خلاف رفتارگراها با پاداش و تنبیه انگیزه‌های بیرونی کودکان را کنترل نکنیم، انگیزه‌های درونی کودکان برای یادگیری به مراتب قوی تر است. بدین ترتیب او نظریه انگیزه‌های درونی را در برابر رفتارگراها مطرح کرد و به دفاع آن پرداخت. 

ماریا مونته سوری به عنوان یک نظریه پرداز در حوزه‌ی تعلیم و تربیت به شکل جدی رو در روی تفکر روان شناسان و متخصصین رفتارگرا ایستاد و با آن‌ها مخالف کرد.

 با آشنایی مونته سوری با روان شناسی گشتالت، از پیروان این دیدگاه روان شناسی شد و توانست الگوی آموزشی این دیدگاه را در مراکز آموزشی خود اجرا کند. در سال 1909 میلادی روش خود را در آموزش کودکان به طور رسمی‌اعلام کرد و گروه‌ها وافراد مختلف را برای بازدید از مرکز خود دعوت کرد. مونته سوری بیش از هر چیز تلاش کرد تا با فراهم کردن وسیله‌های مختلف، مهارت‌های کودکان را ارتقا دهد و آموزش‌های پایه ای را برای کودکان محروم به وجود بیاورد.

 خبر فعالیت‌ها و موفقیت‌های او خیلی زود در سطح کشور پخش شد. پس ازمدتی مراکز دیگری در بخش‌های مختلف شهر رم تاسیس کرد و گروه‌های مختلف کودکان جذب این مدرسه‌ها شدند. چیزی نگذشت که افراد سرشناس شهر مایل بودند که فرزندان خود را به مرکز مونته سوری بسپارند. ماریا مونته سوری در سمینارها و نشست‌های مختلفی در سراسر کشور شرکت کرد و سعی کرد تا دیدگاه خود را به دنیا معرفی کند

دکتر ماریا مونته سوری بر این عقیده بود که کودکان در مقطع ابتدایی زندگی دارای دوره های حساس رشد هستند. او ذهن کودک را از بدو تولد تا شش سالگی “ذهن جاذب” اطلاق می کرد. درست در این بازه سنی است که کودک اشتیاق و توایی ای وصف نشدنی برای آموختن دارد و جهان پیرامونش ،به تمامی محرکیست قوی در راستای این آموزش، فرآیندی کاملا نا خود آگاه و بدون زحمت. در این سنین کودک عملا به گیرنده ای نسبت به محرک های خارجی مبدل میشود. در این میان نقش مربی این است که با توجه به این مقطع زمانی حساس و خطیر تنها با معرفی ابزار و فعالیت هایی که منحصرا در جهت تحریک ذهن کودک طراحی شده، او را در مسیر شناخت دنیای پیرامونش یاری میرساند.

مربی به کودک کمک میکند تا در مورد فعالیتی ویژه تمرکز پیدا کند و البته کودک در محیطی  که بر زیبایی و نظام مندی اش بیش از هر چیز تاکید شده بدون مشکل تمرکز لازم را کسب کرده و بهترین عملکردش را به مرحله اجرا خواهد گذاشت. شما همواره شاهد اشتیاق کودک برای انجام فعالیت ها هستید چرا که به او آزادی ( آزادی مرز بندی شده) در انتخاب داده شده.

مربیان مونته سوری در کلاس صرفا نقشی کمک رسان دارند،مربیانی که همیشه آماده یاری و راهنمایی اند. هدف و نقش مربیان، آماده و مشتاق نگه داشتن کودکان برای یادگیری وراهنمایی آنها بدون دخالت در فرآیند یادگیری طبیعی و کسب حس استقلال و اعتماد به نفس کودکان است.در کلاس مونته سوری هر کودک برنامه و سیکل فعالیتی منحصر به خودش را دارد و آموزش کاملا بر حسب نیاز ها و ظرفیت و توانایی فردی کودکان صورت میگیرد.

در کلاس مونته سوری وجود هر چیزی هدفی خاص را دنبال میکند.در محیط کلاس هیچ وسیله ای دور از نطر و دسترس کودک نیست و همه مبلمان و تجهیزات در اندازه و سایز مخصوص به بچه ها طراحی میشود.

یک کلاس ایده آل مونته سوری فضایی پر شور و خلاق است که مملو از لذت و احترام به همنوع است.در محیطی چنین غنی و مملو ازآزادی و مسئولیت ، رشد اجتماعی و ذهنی همزمان با هم شکوفا خواهد شد.

الگوهای آموزشی مونته سوری در کشورهایی مختلف مورد استقبال فراوان قرار گرفت. در کشور آمریکا تقریبا از دهه‌ی 80 میلادی تلاش هایی برای راه اندازی مهدهای کودک و مدارس مونته سوری آغاز شد. مدافعین و طرفداران مونته سوری سعی کردند تا با تغییرات، روز آمد کردن وبهسازی این الگو، از روش‌ها و دیدگاه‌های مونته سوری در مراکز آموزشی خود استفاده کنند. در حال حاضر کشور آمریکا وانگلستان از مراکز مهم ترویج و گسترش این الگوی آموزشی هستند. همچنین صدها مرکز آموزشی در سراسر دنیا  براساس چنین الگویی کار می‌کنند و خدمات خود را ارایه می‌دهند.