ایمپلنت مغزی چیست و چگونه از طریق آن میتوان حافظه انسان را افزایش داد؟

ایلان ماسک، اساتید و محققان دانشگاه MIT و وزارت دفاع ایالات متحده، با همکاری یکدیگر، به‌زودی قابلیت افزایش مغز را عملی خواهند کرد. پروفسور دانگ سانگ، ادعا می‌کند این ایمپلنت مغزی، حافظه‌ی کوتاه‌مدت را به‌اندازه‌ی ۱۵ درصد و حافظه‌ی فعال را ۲۵ درصد افزایش می‌دهد. این ایمپلنت، اولین دستگاهی است که به‌طور مؤثر، حافظه‌ی مغز انسان را ارتقاء می‎دهد.

 این ایمپلنت، از تعدادی الکترود خاص تشکیل شده است که به مغز انسان متصل می‌شوند و می‎تواند در درمان یکی از مرگبارترین بیماری‎های ایالات متحده، مؤثر باشد. دانگ سانگ و تیمش، این وسیله را روی ۲۰ داوطلب که برای درمان بیماری صرع، الکترودهایی در مغز خود ایمپلنت کرده بودند، آزمایش کردند. زمانی که این دستگاه برای تحریک حافظه‌ی کوتاه‌مدت و بلندمدت، روی مغز داوطلبان گذاشته شد، می‌توانست اطلاعات فعالیت مغز را جمع‌آوری کند. 

این وسیله می‌تواند با تحریک هیپوکامپ، فرآیندهای طبیعی یادآوری خاطرات و رویدادها را در مغز انسان شبیه‌سازی کند. این ناحیه از مغز، مسئول یادگیری مفاهیم جدید است و در نگهداری خاطرات نیز نقش زیادی دارد.  انتظار می‌رود زمانی که این شوک‌ها در یک الگوی طبیعی مشابه الگوهای الکتریکی فعالیت یک مغز سالم به هیپوکامپ وارد می‌شوند، اشخاص مبتلا به اختلالات حافظه مانند آلزایمر، بتوانند از قابلیت یادآوری مغز خود استفاده کنند. همچنین محققان امیدوارند با استفاده از رویکرد مشابه، بتوانند سایر عملکردهای مغز از جمله قابلیت‌های حرکتی و بصری را بهبود بخشند. بیل گیتس چند روز پیش اعلام کرد که ۱۰۰ میلیون دلار برای مبارزه با آلزایمر هزینه خواهد کرد. او و همراهانش به‌دنبال یافتن روش‌هایی برای جلوگیری و درمان آلزایمر هستند.

بیل گیتس بخشی از این مبلغ را در «Dementia Discovery Fund» سرمایه‌گذاری خواهد کرد؛ جایی که سال‌ها به دنبال روش‌هایی برای درمان و مبارزه با آلزایمر بوده است. آلزایمر که هنوز درمان قطعی برای آن پیدا نشده است، ششمین عامل مرگ‌و‌میر در آمریکا است و طبق پیش‌بینی‌ها، تا سال ۲۰۵۰، ۱۳۱ میلیون نفر در سراسر دنیا به آن دچار خواهند شد. بر اساس گفته‌های انجمن آلزایمر، افزایش سن مهم‌ترین عامل ابتلا به آلزایمر است.

بسیاری از افراد بالای ۶۵ سال از این بیماری رنج می‌برند. پیشرفت تکنولوژی در آینده به حدی چشمگیر خواهد بود که در نهایت انسان و ماشین با یکدیگر ترکیب می‌شوند تا تحولی عظیم در توانایی‌های شناختی و هوشیاری انسان حاصل شود. هدف نهایی از پیشرفت فناوری تراشه‌های قابل کاشت، ورود رایانه به کالبد و ذهن انسان است تا به کمک آن، محیط زندگی با افکار و حرکات بدن کنترل شود. در حال حاضر می‌توان از محرک‌های الکترونیکی برای ایجاد حس‌های مصنوعی در مغز استفاده کرد که پتانسیل بالایی در زمینه‌ی بهبود عملکردهای شناختی به همراه دارد.

ایلان ماسک با تأسیس شرکت نورالینک (Neuralink) تصمیم دارد آرزوی دیرینه‌ی طرفداران داستان‌های علمی-تخیلی، یعنی ادغام مغز انسان با نرم‌افزار و ارتقاء عملکرد زیستی و فنی را برآورده سازد. ماسک امیدوار است طی چهار سال آینده از این روش برای درمان تومورهای مغزی حاد و ضایعات ناشی از سکته و سرطان بهره بگیرد. مثلا می‌توان بینایی افراد را بازگردان، یا حس لامسه را در اعضای بدن به‌ وجود آورد.

عملکردهای شناختی مانند حافظه که به مرور زمان تحلیل می‌روند، قابل ارتقاء هستند. تقویت مغز را می‌توان بزرگ‌ترین گام تکاملی در تاریخ بشر دانست؛ یعنی ساخت فناوری‌هایی که بتوانند هوش انسان را افزایش دهند، بیماری‌ها را از بین ببرند و کیفیت زندگی افراد را ارتقاء بخشند که با توجه به روند پیشرفت تکنولوژی، دستیابی به آن غیر ممکن نیست.