سرب رادیولوژی مراکزبیمارستانی وکلینیکهاودرمانگاهها ومطب پزشکی ودندان پزشکی

در این مقاله و مقالات مربوطه، «پرتوشناسی» (یا رادیولوژی) جنبهٔ بالینیِ تصویربرداری پزشکی (یعنی تصویربرداری و تشخیص) تعریف گردیده است (و لذا روش‌های تصویربرداری کلی‌تری همانند انواع میکروسکپی را در بر نمی‌گیرد).

پرتوشناسی: یک شاخه یا تخصص از علوم پزشکی است که با مطالعه و به کار بردن فناوری تصویربرداری توسط تابش و اشعه ایکس در جهت تشخیص و درمان بیماری سر و کار دارد.[۳]

سابقاً «رادیولوژی» (یا همان پرتوشناسی) اطلاق بر رشته‌ای می‌شد که در آن از روش‌های پرتوی یونیزان استفاده می‌شد. اما امروزه «رادیولوژی» با علوم تصویری غیر پرتوی مثل ام آر آی و سونوگرافی نیز خلط می‌شود[۴]. بعبارت دیگر در پرتوشناسی، برخی روش‌ها (همانند سی تی اسکن، ماموگرافی، و روش‌های مرسوم رادیوگرافی) از توزیع پرتوهای تابیده شدهٔ اشعه ایکس بر روی صفحات فیلم و یا شمارشگرها و یاگیرنده‌های دیگر دیجیتالی تشکیل تصویر می‌دهند. اما در برخی روشهای دیگر (همانند ام آر آی و سونوگرافی و مقطع‌نگاری همدوسی اپتیکی) از روش‌های غیر پرتوی یونیزان استفاده می‌گردد. رادیولوژی امروزه هر دو را در بر می گیرد. بعضی اتم ها مجموعه ناپایداری از ذرات بنیادی هستند.این اتم ها خود به خود اشعه منتشر می کنندوبه این ترتیب به اتم هایی با هویت شیمیایی متفاوت تبدیل می شوند.این فرایند که رادیواکتیویته یا پرتوزایی نامیده میشود.توسط هانری بکرل در 1896 کشف شد. [۵]

پیشینه

پزشک معروف یونان باستان، بقراط حکیم، برای نخستین بار در تاریخ روشی را برای سنجش دمای بدن ابداع نمود که شباهت به روشهای ترموگرافی امروزی دارد، و از این لحاظ می توان این را کهنترین نمونه تصویربرداری تشخیصی در تاریخ محسوب کرد.[۶]

سرآغاز پرتوشناسی مدرن را شاید بتوان به هانری بکرل و کشف رادیواکتیویته در دهه ۱۸۹۰ نسبت داد که بدنبال آن، با برداشته شدن اولین تصویر رادیوگرافِ اشعه ایکس از بدن انسان توسط ویلهلم رونتگن در سال ۱۸۹۶، دانش فیزیک پزشکی نوین بصورت امروزی متولد گردید. در همان سال بود که برای نخستین بار در تاریخ از تجهیزات رادیوگرافی در میدان جنگ و بطرز سیار استفاده گردید.[۷] طولی نکشید که پیشرفت‌های پیر و ماری کوری در کشف رادیوم و دیگر عناصر پرتوده زبان‌زد خاص‌وعام محافل علمی شد.

جنبه اشتغالی

رادیولوژیست (پزشک) کسی است که با انجام تصویربرداری پزشکی، به تشخیص و درمان ناخوشیها و بیماری‌ها کمک می‌کند. رادیولوژیست شخصی است که پزشک بوده و دارای تخصص پرتوشناسی است و با استفاده از آرایه‌ها یا نقش‌هایی از فناوری‌های تصویربرداری (مانند اولتراسوند یا سونوگرافی (سونوگرافی فراصوتی)، توموگرافی رایانه‌ای (سی تی اسکن)، پزشکی هسته‌ای، توموگرافی یامقطع نگاری با نشر پوزیترون و تصویربرداری تشدید مغناطیسی یا همان تصویربرداری رزونانس مغناطیسی MRI)، برای تشخیص یا درمان بیماری‌ها بهره می‌برد.

این تخصص ها معمولاً گرایش بندی های فرعی تری نیز دارند. بطور نمونه نوعی گرایش تخصصی پرکاربرد رادیولوژی مداخله‌ای [پانویس ۱] نام دارد که عبارت است از انجام جراحی و یا دیگر رویه های درمانی که معمولاً با حداقل مزاحمت و کمترین شیوه تهاجمی صورت می‌گیرد.

پرسنل کمکی

در یک بخش رادیولوژی در یک بیمارستان یا کلینیک معمولاً افراد دیگری نیز به کار مشغولند که بطور مستقیم و غیر مستقیم به رادیولوژیست ها کمک میکنند.

یکی از این پرسنل رادیولوژیست (تکنیسین) است. یک تصویر پزشکی معمولاً به وسیله این شخص که معروف به تکنولوژیست رادیولوژی میباشد[پانویس ۲] گرفته میشود. پزشک رادیولوژیست (شخصی که در بالا از وی نام برده شد) در حصول خود تصویر نقشی ندارد (مگر در برخی حالتهای خاص مثل فلوروسکپی). وظیفه و تمرکز پزشک رادیولوژیست بیشتر تشخیص امراض و یا نابسامانی ها از روی تصاویر بدست آمده است، نه تهیه خود آن. عمل اخیر در واقع از شروح وظایف تکنیسین های رادیولوژیست است. آنان معمولاً دارای مدرک کاردانی یا فوق دیپلم و گاهی نیز کارشناسی هستند. در ایالات متحده امریکا سازمان بورد AART تدریجاً داشتن مدرک کارشناسی را بر کاردانی ترجیح داده است.[۸]

از دیگر پرسنل یک بخش مدرن رادیولوژی، متخصصی است که فیزیکدان پزشکی نام دارد. تخصص اینگونه افراد در علوم رادیولوژی تشخیصی و یا فیزیک تصویرسازی[پانویس ۳][۹] است. متخصص این رشته [پانویس ۴] معمولاً یا دارای مدرک کارشناسی ارشد است یا دکترا و یکی از زیر شاخه های فیزیک پزشکی است.[۱۰] او شخصیست که کیفیت و سلامت دُز دستگاههای پرتوی کلینیک یا بیمارستان را تضمین میکند و اغلب در مسائل دشواری که پزشک از انجام آن ناتوان است (همانند تهیه تصاویر سفارشی برای پروژه های پژوهشی و بهینه سازی پروتوکل های سی تی اسکن بر اساس شیوه نامه سازمان ای سی آر) با وی همکاری میکند.

مامور سلامت پرتوی نیز همواره در تمام موسسات و مراکز درمانی حضور دارد.

روشهای تصویری مورد استفاده در پرتوشناسی

روش‌های زیر برای تشخیص مورد استفاده یک رادیولوژیست میتوانند قرار بگیرند:

روشهای پرتوی یونیزان

• رادیوگرافی
• فلوئوروسکپی
• مقطع‌نگاری رایانه‌ای
• ماموگرافی

روشهای پرتوی غیر یونیزان

• ام آر آی
• سونوگرافی
• مقطع‌نگاری همدوسی اپتیکی

روش‌های پزشکی هسته‌ای

• اسکن استخوان: تزریق موادی پرتوزا، تجمع آن در مغز استخوان، و تصویربرداری و تشخیص آن توسط یکی از روش‌های تصویربرداری (تصویر زیر را ببینید). تومورها را لذا می‌توان با جذب نسبی بیشتر ماده رادیواکتیو مشاهده کرد و تمیز داد.
• اسکن مغزی: تزریق موادی پرتوزا، عبور آن از سد خونی مغز، تجمع آن در آسیب‌دیدگی‌های مغزی (مثل تومورها)، و تصویربرداری و تشخیص آن توسط یکی از روش‌های تصویربرداری.
• اسکن گالیم
• اسکن موگا
• پت اسکن و اسپکت
• اسکن‌های ریوی
• اسکن سستامیبی تکنیتیوم-۹۹ام
• سینتیگرافی تالیم-۲۰۱
• اسکن تیروئید

سازمانها و نشریات

بزرگترین سازمان رادیولوژی جهان از نظر مشارکت متخصصین جامعه رادیولوژی آمریکای شمالی است که هر ساله بزرگترین گردهمایی پرتوشناسی در جهان[۱۱] را در شهر شیکاگو در ماه نوامبر برگزار می‌کند. در گردهمایی سال ۲۰۰۸ بطور مثال، ۵۶۰۰۰ متخصص شرکت کردند.[۱۲] نخستین نشریه در تصویربرداری پزشکی در آوریل سال ۱۸۹۶ میلادی چاپ گردید که Archives of Clinical Skaigraphy نام داشت.[۱۳] این سازمان ژورنال تخصصی رادیولوژی (ژورنال) را بطور مرتب چاپ میکند. با اینحال امروزه نشریات بیشماری در طیفهای گوناگون رشته پرتوشناسی تشخیصی را پوشش می دهند.

یادداشت‌ها

1. interventional radiology
2. Radiology technologist
3. "Diagnostic Imaging Physics" or "Diagnostic Radiologic Physics"
4. Diagnostic Imaging Physicist و یا Imaging Medical Physicist

پیوند به بیرون در ایران

• انجمن رادیولوژی ایران
• سایت جامع علوم رادیولوژی ایران
• مرکز تحقیقات علوم، تکنولوژی و تصویربرداری در پزشکی
• گروه آموزشی رادیولوژی تبریز

منابع

1. Diagnostic Imaging: MedlinePlus
2. لغتنامه پزشکی درلند. ص۱۵۷۳
3. The Essential Physics of Medical Imaging. Bushberg. 2Ed. Lippincott Williams. ISBN 0-683-30118-7
4. Encyclopedia of Public Health. Wilhelm Kirch. Springer, 2008. ISBN 1-4020-5614-1 pp.1231
5. شیمی عمومی ؛ تالیف چالز مورتیمر نشر علوم دانشگاهی تهران.پاییز 1380
6. Physics and Medicine: a historical perspective. Stephen F Keevil. The Lancet. Vol 379. April 21, 2012. pp.1517-1524
7. Mould R. A century of x-rays and radioactivity in medicine. Bristol: IOP Publishing, 1993.
8. نمونه یکی از این رشته های ارائه شده در آمریکا:
   http://bellevuecollege.edu/health/imaging/
9. Imaging Physics Department - Home - MD Anderson Cancer Center
10. http://radsci.uthscsa.edu/index.php/Medical_Diagnostic_Physics
11. http://www.rsna.org/upload/MembrshpBenefts_Oct08.pdf
12. http://www.rsna.org/About/upload/2008annualreport.pdf
13. Physics and Medicine: a historical perspective. Stephen F Keevil. The Lancet. Vol 379. April 21, 2012. pp.1517-1524

رده‌ها:

• پرتوشناسی
• پزشکان بر پایه تخصص
• تخصص‌های پزشکی
• تصویربرداری پزشکی
• فیزیک پزشکی

منوی ناوبری

• ورود
• ایجاد حساب کاربری
• مشارکت‌ها
• بحث
• به سامانه وارد نشده‌اید

• بحث
• مقاله

• نمایش تاریخچه
• ویرایش
• خواندن

• صفحهٔ اصلی
• رویدادهای کنونی
• مقالهٔ تصادفی
• اهدا

همکاری

• تغییرات اخیر
• ویکی‌نویس شوید!
• راهنما
• تماس با ویکی‌پدیا

نسخه‌برداری

• ایجاد کتاب
• دریافت به‌صورت PDF
• نسخهٔ قابل چاپ

ابزارها

• پیوندها به این صفحه
• تغییرات مرتبط
• بارگذاری پرونده
• صفحه‌های ویژه
• پیوند پایدار
• اطلاعات صفحه
• آیتم ویکی‌داده
• یادکرد پیوند این مقاله

به زبان‌های دیگر

• العربية
• Беларуская
• Беларуская (тарашкевіца)‎
• Български
• বাংলা
• Català
• کوردیی ناوەندی
• Čeština
• Dansk
• Deutsch
• Ελληνικά
• English
• Esperanto
• Español
• Eesti
• Euskara
• Suomi
• Français
• Gaeilge
• 客家語/Hak-kâ-ngî
• עברית
• हिन्दी
• Hrvatski
• Bahasa Indonesia
• Ido
• Italiano
• 日本語
• Basa Jawa
• ქართული
• Қазақша
• ಕನ್ನಡ
• 한국어
• Кыргызча
• Nederlands
• Norsk bokmål
• Polski
• پښتو
• Português
• Română
• Русский
• Srpskohrvatski / српскохрватски
• Simple English
• Slovenčina
• Slovenščina
• Shqip
• Српски / srpski
• Svenska
• தமிழ்
• తెలుగు
• ไทย
• Türkçe
• Українська
• اردو
• Winaray
• 中文

ویرایش پیوندها

• این صفحه آخرین‌بار در ‏۱۷ مهٔ ۲۰۱۵ ساعت ‏۲۱:۲۷ تغییر یافته‌است.
• همهٔ نوشته‌ها تحت مجوز Creative Commons Attribution/Share-Alike در دسترس است؛ برای جزئیات بیشتر شرایط استفاده را بخوانید.
  ویکی‌پدیا® علامتی تجاری متعلق به سازمان غیرانتفاعی بنیاد ویکی‌مدیا است.

سرباز عنصرهای شیمیایی واسطه در جدول تناوبی است. سرب همچنین در رده فلزها قرار دارد. این فلز تشعشعات هسته‌ای را عبور نمی‌دهد. سرب در طبیعت به شکل کانی به نام گالن (سیستم تبلور کوبیک یا مکعبی) یافت می‌گردد.

سرب عنصر شیمیایی است که در جدول تناوبی با نشان Pb و عدد اتمی ۸۲ وجود دارد. سرب عنصری سنگین، سمی و چکش خوار است که دارای رنگ خاکستری کدری می‌باشد. هنگامیکه تازه تراشیده شده سفید مایل به آبی است اما در معرض هوا به رنگ خاکستری تیره تبدیل می‌شود. از سرب در سازه‌های ساختمانی، خازنهای اسید سرب، ساچمه و گلوله استفاده شده و نیز بخشی از آلیاژهای لحیم، پیوتر و آلیاژهای گدازپذیر می‌باشد. سرب سنگین‌ترین عنصر پایدار است.

سرب فلزی است براق، انعطاف پذیر، بسیار نرم، شدیداً چکش خوار و به رنگ سفید مایل به آبی که از خاصیت هدایت الکتریکی پایینی برخوردار می‌باشد. این فلز حقیقی به شدت در برابر پوسیدگی مقاومت می‌کند و به همین علت از آن برای نگهداری مایعات فرسایشگر (مثل اسید سولفوریک) استفاده می‌شود. با افزودن مقادیر خیلی کمی آنتیموان یا فلزات دیگر به سرب می‌توان آنرا سخت نمود.

برچسب‌ها: سرب, آلیاژ سازی, آند, کاتد, سرب کلسیم قلع
اکریمی 09127432331-نظربدهید