ارت سنج چیست
ارت سنج
روشهای رایج اندازه گیری مقاومت سیستم زمین که در استانداردهای ملی و بین المللی مطرح شده اند، با وجود دقت در اندازه گیری از نظر عملی با چالش هایی رو به رو است. معروفترین روش اندازه گیری مقاومت زمین که در استانداردهای گلوبال به آن اشاره شده، روش افت پتانسیل (Fall of Potential) می باشد. البته روشهای دیگری نیز وجود دارند که از نظر دقت دارای الویت دوم و تقریبی هستند. روشهای جایگزین بسیار آسان و راحت مقاومت را به طور تقریبی به شما می دهد آما از نظر استناد بسیار ضعیف هستند.
روش افت پتانسیل کلاسیک
جهت اندازه گيری مقاومت يک الكترود و زمین الکتریکی earth معمولا از روش افت پتانسيل (روش ارت سنجی سه سيمه) استفاده می کنند. اين روش براساس ايجاد يک مسير برای جريان الكتريكی و اندازه گيری ولتاژ قسمتی از اين مسير و سپس تقسيم ولتاژ بر جريان و يافتن مقاومت است. بنابراين بایستی از منبع جريانی برای برقراری جريان بين الكترود اصلی (E) و ميل جريان(H)استفاده نمود و سپس ولتاژ بين ميل پتانسیل (S) و الكترود توسط ولتمتر دستگاه ارت سنج دیجیتال و جریان تزریقی توسط آمپرمتر دستگاه ارت سنجی خوانده شده و نسبت ولتاژ به جريان (قانون اهم ) V=IR بعنوان مقاومت ارت روی صفحه نمايش ظاهرمی شود. روش افت پتانسيل يكی از بهترين روشهای اندازه گيری مقاومت زمين است و از منظر استانداردهای معتبر جهانی به عنوان مثال IEEE81 روشی كامل و قابل اطمينان است.
ارت سنج
ارت سنج سه سیمه
اندازه گیری مقاومت زمین earth با ارت سنج سه سیمه با استفاده از دو میخ کمکی از رایج ترین روشهای اندازه گیری مقاومت چاه ارتینگ است. در این روش از یک الکترود و دو میخ کمکی استفاده می شود که در یک راستا و در فواصل معین که در محدوده 20متر( 20m or 65 ft ) از یکدیگر قرار داده می شوند و با استفاده از سیم های رابط کابل ارت سنج به دستگاه متصل می شود. عکس زیر مربوط به ارت سنج دیجیتال محصول فلوک با نام اختصاری Fluke 1623 or 1625 می باشد.
ارت سنج سه سیمه
قابل ذکر است که در کاتالوگ دستگاه های مختلف فاصله های متفاوتی ذکر می شود که باید دانست که این فواصل از فرمول خاصی پیروی می کنند که به شرح زیر است.
ارت سنج سه سیمه
1- میل جریان بایستی در فاصله ای برابر با حداقل 5D کوبیده شود. در اینجا D عمق الکترود (پایین ترین نقطه صفحه یا نوک میله) از سطح زمین است. برای مثال وقتی یک صفحه که در عمق 3 متری دفن شده باشد، میل جریان را باید در 15 متری آن کوبید.
2- میل پتانسیل را در فاصله 3D از الکترود و روی خط واصل، بین الکترود و میل جریان بایستی کوبیده شود و در ادامه اندازه گیری را انجام داد.
خط واصل با توجه به عکس زیر قابل تشخیص است.
ارت سنج سه سیمه
دستگاه ارت تستر افت پتانسیل را در ناحیه بین الکترود و میخ کمکی نزدیک به الکترود اندازه میگیرد و در ادامه دستگاه با ایجاد جریان متناوب ثابت با دورترین میخ کمکی به صورت خودکار میتواند با استفاده از قانون اهم مقدار مقاومت زمین را محاسبه کند .
ارت سنج یا همان دستگاه تست مقاومت زمین شبیه میگر برای اندازه گیری مقاومت طراحی گردیده با این تفاوت که مقاومت زمین بسیار کمتر از عایق های معمول می باشد. در حقیقت رنج میگر در بازه مگا اهم و تستر مقاومت زمین در حدود اهم مبیاشد. از دستگاه تست مقاومت زمین(ارت تستر) معمولا برای اندازه گیری مقاومت بین دو نقطه زمین در حدود 5 یا 10اهم است استفاده می کنند. ارت تسترها معمولا دارای سه عدد کانکشن هستند که به کمک میله ای فلزی امکان اتصال به زمین داشته و به نام الکترودهای جریان، زمین، و پتانسیل شناخته می شوند.