علل و روش درمان پارگی رباط صلیبی چیست؟
پارگی رباط صلیبی قدامی (ACL) آسیبی به رباط موجود در زانو است که باعث میشود استخوان قلم پا (استخوان تیبیا) شما به سمت جلو نغلزد. رباط صلیبی زانوی شما را ثابت نگه میدارد، بنابراین پاره شدن جزئی یا کامل آن میتواند باعث درد و تورم شود. پارگی رباط صلیبی یک مصدومیت شایع در بین ورزشکاران است و نادیده گرفتن آن به طور بالقوه میتواند منجر به آسیب بیشتر شود. آسیبهای رباط صلیبی معمولاً در بازیکنان بسکتبال و فوتبال دیده میشود، زیرا بازیکنان این رشتههای ورزشی در مقایسه با سایر ورزشکاران، پرش یا چرخش بیشتری دارند. نادیده گرفتن پارگی رباط صلیبی میتواند منجر به آسیب بیشتر زانو شود.
چه عواملی باعث پارگی رباط صلیبی میشود؟ چه کسی در معرض خطر است؟
پارگی ACL به طور معمول در افراد بسیار فعال و پرتحرک رخ میدهد. حرکات خاصی وجود دارند که احتمال پارگی رباط صلیبی در آنها بیشتر است، از جمله:
- فرود آمدن با کف پا در طی پرش
- کشیده شدن بیش از حد مفصل زانو
- تغییر جهت سریع
- تغییر سرعت هنگام دویدن
همچنین در صورتی که ضربهای به زانوی شما وارد شود، ممکن است رباط صلیبی شما نیز آسیب ببیند. این اتفاق ممکن است در یک تصادف اتومبیل یا در اثر یک تکل در فوتبال رخ دهد.
پارگی رباط صلیبی یک آسیب ورزشی رایج است. بسکتبال، اسکی، و فوتبال از معدود ورزشهایی هستند که باعث میشوند ورزشکاران در معرض آسیبدیدگی زانو قرار بگیرند، زیرا در این ورزشها پریدن یا چرخش بسیار اتفاق میافتد. طبق تحقیقات انجام شده، صدمات رباط صلیبی در ورزشکاران زن 2 تا 10 برابر بیشتر از ورزشکاران مرد رخ میدهد.
علائم پارگی رابط صلیبی قدامی چیست
به نقل از متخصصین کلینیک درد امید افرادی که رباط صلیبی آنها صدمه میبینند معمولاً به محض وقوع پارگی صدای پوپ یا ترکیدن چیزی را میشنوند. تورم زانو به طور کلی طی شش ساعت پس از آسیبدیدگی اتفاق میافتد و ممکن است بسیار شدید باشد. این حالت ممکن است دردناک باشد، به خصوص هنگام راه رفتن، پیچ خوردن یا ایستادن روی پای مصدوم. به طور کلی پس از پارگی رباط صلیبی احساس میکنید که زانوی شما ناپایدار است، و احساس خالی شدن زانو به شما دست میدهد.
پارگی رباط صلیبی قدامی چگونه تشخیص داده میشود؟
به نقل از کلینیک ارتوپدی امید پارگی رباط صلیبی باید توسط یک جراح ارتوپدی یا متخصص زانو بررسی شود. پزشک تاریخچه پزشکی شما را بررسی میکند و از اینکه چگونه زانوی شما آسیب دیده است سوال میکند. معاینه فیزیک به طور معمول شامل مشاهده ثبات و دامنه حرکت زانو است. پزشک ممکن است آزمایشات زیر را نیز انجام دهد:
- اشعه ایکس به تعیین اینکه آیا شکستگی در استخوان وجود دارد یا خیر کمک میکند.
- MRI به صور ویژه به پزشک در تشخیص پارگی رباط صلیبی کمک میکند و همچنین کمک میکند که به سایر رباطها و ساختارهای زانو نیز نگاهی بیندازد.
- اگر نگرانی در مورد شکستگی استخوان کوچک وجود داشته باشد، ممکن است به سی تی اسکن زانو احتیاج داشته باشید.
پارگی رباط صلیبی چگونه درمان میشود؟
درمان پارگی ACL به میزان آسیب شما و اهداف و نیازهای خاص شما بستگی دارد. برخی از افراد میتوانند زندگی خود را با صدماتی که بر رباط صلیبی آنها وارد آمده ادامه دهند اما ممکن است بعدها به آسیبهای دیگر زانو دچار شوند. جراحی و فیزیوتراپی ممکن است برای یک ورزشکار بهترین درمان باشد تا بتواند هرچه سریعتر فعالیتهای حرفهای خود را از سر بگیرد.
در همه موارد مهم است که فوراً به پزشک مراجعه کنید تا از عدم شکستگی استخوان یا آسیب در سایر رباطها اطمینان حاصل شود. اگر زانوی شما به رنگ آبی درآمده است، سریعاً از پزشک خود کمک بگیرید، زیرا رگهای خونی شما آسیب دیده است.
جراحی رباط صلیبی چگونه انجام میشود؟
گاهی اوقات برای درمان این نوع آسیب به یک بازسازی کامل با استفاده از یک تاندون از پاتلا (کشکک زانو) یا همسترینگ نیاز است. استفاده از بافت اهداکننده نیز گزینه دیگری برای درمان این آسیب است. وقتی که رباط صلیبی شما برای اولین بار دچار جراحت شده است، پزشک ممکن است یک داروی مسکن (مانند ایبوپروفن) برای تسکین درد شما تجویز کند. اگر نیاز به جراحی دارید، در مورد داروهای مورد نیاز برای قبل و بعد از عمل از پزشک خود سوال کنید. قبل از عمل، ممکن است پزشک از شما بخواهد كه از مصرف داروهایی كه در لخته شدن خون شما تداخل ایجاد میکنند، مانند آسپیرین، خودداری كنید.
بعد از جراحی، برای بازیابی کامل دامنه حرکتی و قدرت پاهایتان، ممکن است نیاز باشد تا شش ماه از فیزیوتراپی استفاده کنید.
جراحیهای ترمیمی معمولاً نتایج خوبی در پی دارند و به شما این امکان را میدهند که درد کمتری داشته باشید و قدرت پا و پایداری زانوی شما افزایش یابد. بعد از یک درمان مناسب باید روند بهبودی خوبی داشته باشید، اما آرتریت یک خطر بالقوه برای زانوی شما محسوب میشود. اما با توجه به اینکه فرد به ورزشهای فعال خود بازمیگردد یا خیر، ممکن است عدم انجام عمل جراحی باعث تشدید مشکل شود.
آیا می توان از پارگی رباط صلیبی جلوگیری کرد؟
در بدن قوی و چابک خطر پارگی رباط صلیبی کمتر است. اگر ورزشکار هستید، روشهای پیشگیری را برای کاهش فشار روی زانوهای خود یاد بگیرید و تمرین کنید. به عنوان مثال فرود با جلوی پا به جای کف پا، به عضلات ساق شما اجازه میدهد تا از بدن شما پشتیبانی کند. این کار فشار غیرضروری بر روی زانوهای شما را کاهش میدهد.